تاریخ انتشار: ۱۱:۵۰ - ۲۷ مهر ۱۴۰۱

چرا از شر تورم خلاص نمی‌شویم؟

کافی است برای خرید ساده‌ترین نیاز‌های خود یعنی میوه و سبزی، سری به میدان میوه و تره بار محله خود بزنید تا متوجه افزایش قیمت روز به روز این اقلام که ساده‌ترین خوراکی‌ها هستند، شوید. این همان چرخه معیوب «افزایش تورم» است.

چرا از شر تورم خلاص نمی‌شویم؟

اقتصاد۲۴- تورم، واژه‌ای که امروزه در اذهان نه تنها ایرانیان بلکه ساکنان اقتصاد‌های پیشرفته نیز برجسته است. در ادبیات اقتصادی اولین توصیفی که از این پدیده ارائه می‌شود، رشد مستمر سطوح قیمت‌ها است که در نهایت با محاسبه میانگین وزنی یک سبد از کالا‌های برگزیده، مقدار آن تعیین می‌شود.

تورم، اما از منظر دیگر نشانگر نظم مالی دولت، سطح عرضه پول توسط بانک مرکزی و بانک‌های تجاری، وضعیت اوراق قرضه دولتی، چشم‌انداز مردم از آینده خود و بسیاری از موارد دیگر است که مقدار و تغییرات آن را برای محاسبات اقتصادی و تجاری بسیار راهبردی می‌سازد.

چرا تورم رخ می‌دهد؟

ادبیات اقتصادی پیرامون تورم به قدری غنی و بررسی شده که شاید یک اقتصاددان در طول عمر کاری خود نتواند آن را به طور کامل پوشش دهد، اما مطالعات اولیه اقتصاد کلان در این زمینه، علی الخصوص اقتصاددان بزرگ میلتون فریدمن، این پدیده را اساسا پولی می‌داند. این یعنی تورم ناشی از عرضه کمتر یا بیشتر از حد لازم پول در یک اقتصاد است. اگر ما هر ریال موجود در چرخه اقتصاد را حامل قدرت خرید بدانیم، در صورتی که مردم تعداد ناکافی از آن داشته باشند در انجام معاملات خود دچار مشکل شده و تمایل آن‌ها برای خرید کالا و خدمات می‌کاهد و به این ترتیب برعکس آن نیز می‌تواند رخ دهد. اضافه عرضه پول موجب افزایش تمایل خرید در مردم و افزایش سطوح قیمت‌ها می‌شود.

مکانیسم ایجاد تورم در ایران چیست؟

کوتاه‌ترین پاسخ چنین است: نفت! اما اگر بخواهیم دقیق‌تر پاسخ دهیم، دولت‌ها در ایران، از قبل وقوع انقلاب سال ۵۷، به دلیل وجود منابع نفتی و درآمدزایی سرشار آنان همواره به منبع عظیمی از دلار دسترسی داشته‌اند. این دلار‌ها از دو مسیر در این کشور موجبات تورم را فراهم کرده‌اند: اول اینکه به هنگام افزایش درآمد نفتی، دولت حجم عظیمی دلار به جیب می‌زند. این دلار‌ها در اقتصاد ایران قابل خرج نیست. در نتیجه بانک مرکزی را مجبور به خرید آن می‌کند و فرضا ۱۰۰ میلیارد تومان در ازای آن چاپ می‌شود.

از سمت دیگر، بانک مرکزی همه دلار‌های خریداری شده را به بازار ارز عرضه نمی‌کند و تنها ۷۰ میلیارد تومان ارز می‌فروشد. در نتیجه به واسطه این درآمد نفتی، ۳۰ میلیارد تومان به چرخه پولی کشور افزوده می‌شود.
مسیر دوم نیز این است که به هنگام سقوط قیمت نفت در بازار‌های جهانی، درآمد دولت کاهش می‌یابد. از آن جایی که مخارج دولتی چسبندگی داشته و به راحتی قابل قطع کردن نیست، دولت از بانک مرکزی برای تامین مخارج استقراض می‌کند. این بار به جای ۳۰ میلیارد تومان، ۵۰ میلیارد تومان به چرخه پولی افزوده می‌شود.

در چنین شرایطی است که مشاهده می‌شود در هر دو حالت رفتاری را از دولت دیده می‌شود که موجبات تورم مزمن بالا را فراهم می‌آورد و تا وقتی که از عرضه‌ی بی‌محابای دلار به بازار ارز کشور جلوگیری نشود، تغییری در این معادلات رخ نخواهد داد.


بیشتر بخوانید: موج جدید گرانی در راه است؟ / عقب‌نشینی دولت از سیاست مهار تورم؟


مضاف بر این، وجود نظام بانکی بحران زده در کشور نیز به گسترش تورم دامن می‌زند. بانک‌های کشور به علت پیروی نکردن از اصول بانکداری مدرن، بنگاهداری و ناتوانی اقتصاد کشور در خلق ارزش افزوده‌ی کافی، با حجم عظیمی از دارایی‌های فریز شده و مطالبات معوق روبه‌رو هستند که آن‌ها را به سمت استقراض ریال از بانک مرکزی سوق می‌دهد که این رفتار نیز در نهایت به گسترش حجم ریال در کشور خواهد انجامید.

تورم، زلزله‌ای که بنیان اقتصاد را فرو می‌ریزد

پرسش بعدی در این جا است که چرا اصلا باید تورم را درمان کرد. در صورتی که اقتصاد یک کشور سالانه ۲۰ درصد تورم مستمر داشته باشد، در صورتی که سطح دستمزد سالانه ۲۵ درصد حداقل رشد کند کسی با این عدد مشکلی نخواهد داشت.

متاسفانه این امر تنها رویایی شیرین است. اگر اقتصاد را به مثابه یک زمین فرض کنیم که ساختمان بنگاه‌های اقتصادی در آن بنا شده، تورم به مانند زمین لرزه‌ای مداوم است. بی شک ساختمان‌های ما هر روز زمین‌لرزه‌های یک با دو ریشتری بی‌شماری را برمی‌تابند، اما اگر قرار بر وقوع مستمر زلزه‌های پنج یا شش ریشتری باشد، ساختمانی در آن زمین باقی نخواهد ماند.

از منظر تخصصی‌تر، تورم باعث کاهش سوددهی پروژه‌ها می‌شود که تمایل به سرمایه‌گذاری را کم می‌کند. حاصل این امر کاهش تولید اقتصاد و رفاه شهروندان است. از سمت دیگر نوعی عدم قطعیت به واسطه‌ی تورم در اقتصاد ایجاد می‌شود که این نیز تمایل به فعالیت‌های اقتصادی را کم می‌کند. از آن جایی که تورم در کالا‌ها به طور همزمان رخ نمی‌دهد، سفته‌بازی شدیدی در آن اقتصاد شکل خواهد گرفت که ضربه دیگری بر تولید اقتصادی است.

به دلیل تورم، شکاف فقیر و غنی رشد می‌کند و فقرا شدیدا فقیر خواهند شد. از این رو شاید بتوان گفت تورم سایه شیطان بر یک اقتصاد است، سایه‌ای که بایستی پیش از ایجاد و گسترش بحران، سنگینی آن را از سر اقتصاد برداشت.

میانگین حسابی= ۲۰٫۵۲% میانگین حسابی ۱۳۹۷-۱۴۰۰= ۳۷٫۲۵%

منبع: خبر آنلاین
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت خودرو‌های جک و لیفان شرکت کرمان موتور امروز + جدول

قیمت ماهی امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت خودرو‌های مدیران خودرو امروز

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

قیمت قند و شکر امروز

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت تبلت سرفیس و سامسونگ امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ رزمایش مشترک ایران و باکو

عکس/ وعده ایلان ماسک درباره اتصال تمامی گوشی‌ها به اینترنت ماهواره‌ای

عکس/ پوستر پرسپولیس برای بازی با الریان قطر

تصویری عجیب از سالن برگزاری همایش عفاف و حجاب

عکس/ بازداشت ۳ ازبک در امارات به اتهام قتل خاخام اسرائیلی

عکس/ افشای قرارداد بازیکنان پرسپولیس

عکس/ بهترین مواد غذایی برای مبتلایان فشاری خون بالا

عکس/ استوری بامزه سردار آزمون از دخترش

عکس/ ثبت‌نام حج تمتع از کدام اولویت‌ها انجام می‌شود؟

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

اینفوگرافی/ چرا شام را باید پیش از ساعت ۹ شب بخوریم؟

اثرات غذا‌های چرب را با این خوراکی‌ها از بین ببرید

اگر هر روز آب پرتقال بخورید، چه می‌شود؟

فیلم/ گاریدو: همه فکر کردیم بازی را بردیم

عالیشاه راهی بیمارستان شد

حسینی: متاسفانه گل را حفظ نمی‌کنیم و بی‌هوا حمله می‌کنیم

عکس/ تصویری از فرح، محمدرضا پهلوی و فرزندانش در سال ۱۳۵۲

عکس/ تماشاگر ویژه بازی استقلال - پاختاکور چه کسی بود؟

علت بازگشت دلار به کانال ۶۸ هزار تومان چیست؟/ صدور قطعنامه علیه ایران به افزایش ریسک، نگرانی و انتظارات تورمی منجر شد

آمار فنی AFC برای دیدار پرسپولیس و الریان

فیلم/ خلاصه دیدار الریان ۱ - ۱ پرسپولیس

طلسم پرسپولیس در قطر هم نشکست

موسیمانه: ناامیدکننده بود که پیروز نشدیم

فیلم/ حسین تهی در گفت‌و‌گو با علی ضیا: روز عاشورا به دنیا آمدم و به همین دلیل نامم حسین است

عکس/ تازه‌ترین تصویر از سفیر ایران در لبنان

تعداد عجیب رانندگان تاکسی‌های اینترنتی در ایران

شمارش معکوس برای خداحافظی با کارت‌های بانک

آمار فنی AFC از بازی استقلال - پاختاکور

عکس/ تغییر چهره جذاب همسر اول جومونگ بعد از ۱۸ سال

فیلم/ درگیری لفظی درباره تنظیم بازار گوشت قرمز بر روی آنتن صداوسیما

انفجار یک معدن در گنجه رودبار

فیلم/ خلاصه دیدار استقلال ۰ - ۰ پاختاکور

پایان بدون گل دیدار استقلال - پاختاکور

حمید رسایی: خصومت شخصی با ظریف ندارم

عکس/ مهدی قایدی و سردار آزمون تماشاگر ویژه بازی استقلال

نخستین تیم صعود کننده لیگ نخبگان مشخص شد

جزئیات توافق آتش‌بس لبنان و اسرائیل

چه کسانی از مالیات معاف می‌شوند؟

تاکید محمد کبیری بر ارتقاء ارائه خدمات به مراجعه کنندگان بیمارستان کیش

حضور مؤثر بانک صادرات ایران در همایش و نمایشگاه بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت یازدهم/ «سپینو»، میهمان ویژه همایش

گاریدو با یک تغییر بزرگ به دنبال اولین برد آسیایی

همایش ملی پتروفن ۱۴۰۳ آذر ماه برگزار می‌شود/ جایزه نوآوری صنعت پتروشیمی به شرکت‌های نوآور اهدا خواهد شد

فیلم/ توضیحات کارشناس صداوسیما درباره قوانین سامانه همسریابی اسلامی

اعضای جدید هیئت‌مدیره شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس معرفی شدند/ خوشرو رئیس هیئت‌مدیره شد

مهمترین عامل رشد حق بیمه تولیدی تعاون

تفکر و فرهنگ بسیجی، زمینه ساز رشد و پیشرفت جامعه است

شبکه‌محوری؛ نقشه راه بیمه سینا

موافقت نتانیاهو با توافق آتش‌بس در لبنان

پیش بینی قیمت دلار فردا ۶ آذر ۱۴۰۳/ افزایش قیمت دلار ادامه دارد؟

پاداش بانک مسکن به مشتریان خوش حساب

حضور فعال بانک ملی ایران در یازدهمین همایش و نمایشگاه بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت

بازدید دکتر بهشتی‌نژاد از غرفه بیمه سرمد در هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی Iran Conmin ۲۰۲۴

بازگشت ستاره استقلال پس از ۵۶ روز

با قطعی برق خداحافظی کنید

ثبت آیفون مسافری از امروز آغاز شد

پیش‌بینی عجیب از درصد رشد جمعیت در ایران

صادرات گاز ایران به عراق مطابق برنامه برقرار است

پیش بینی قیمت سکه و طلا فردا ۶ آ‌ذر ۱۴۰۳/ عقبگرد سکه با فرمان اونس جهانی طلا

ترکیب استقلال برای دیدار با پاختاکور

غرق شدن قایق پناهجویان در آب‌های یونان