اقتصاد۲۴- از آن جهت که اموال و داراییهای تعلق گرفته به ورثه به منزله نوعی درآمد برای آنها محسوب میشود، بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم قبل از اینکه تقسیم اموال یا ترکه متوفی انجام گیرد، میبایست مالیاتی پرداخت گردد که به آن مالیات بر ارث گفته میشود.
زمانیکه فردی فوت میکند، اموال و داراییهای وی به صورت قهری به ورثهاش تعلق میگیرد. این اموال و داراییها یا همان ترکه متوفی میبایست طبق قانون میان ورثه متوفی که شامل سه طبقه هستند، تقسیم شود. اما قبل از تقسیم ارث میان وراث یک مجموعه اقداماتی نیز باید انجام گیرد تا ارث قابل تقسیم باشد.
به عنوان نمونه درصورتیکه متوفی به کسی بدهکار یا مدیون باشد، ابتدا میبایست ورثه از ماترک، بدهیها را پرداخت کرده و اگر هم متوفی وصیت کرده باشد، باید به وصیت او عمل شود. در کنار اینها قانون مالیاتهای مستقیم نوعی مالیات تحت عنوان مالیات بر ارث پیشبینی کرده است که در صورت وجود شرایط قانونی ورثه قبل از انحصار وراثت میبایست این مالیات را پرداخت نمایند.
بر اساس ماده ۱۷ قانون مالیاتهای مستقیم سهم دولت از اموال متوفی، همان مالیات بر ارث است که ورثه قبل از طی مراحل انحصار وراثت در شورای حل اختلاف میبایست آن را پرداخت نموده و سپس مابقی اموال را میان خود تقسیم کنند.
علاوه بر مالیات بر ارث، همانطور که اشاره شد درصورتیکه متوفی بدون وارث بوده و هیچیک از خویشاوندان نسبی و سببی او وجود نداشته باشد، ممکن است که کل ارث به جا مانده از متوفی، به دولت تعلق گیرد. چرا که بر اساس قانون امور حسبی و قانون مدنی، اگر از تاریخ تحریر ترکه تا ده سال وارث متوفی معلوم شود، ترکه به وی داده میشود. در غیراینصورت پس از گذشت ده سال باقی مانده ترکه به خزانه دولت داده میشود و دیگر کسی نمیتواند ادعای حقی در مورد آن را داشته باشد.
بله، درصورتیکه متوفی بدون وارث بوده یا اینکه متوفی مرد باشد و صرفا یک زن داشته باشد دولت از اموال وی ارث میبرد. همچنین ورثه باید مالیات بر ارث هم بپردازند.
شرایط ارث دولت از متوفی این است که متوفی بدون وارث بوده و وصیت نکرده باشد. در مورد مالیات بر ارث ورثه جز در برخی موارد خاص مثل اسباب زندگی یا حقوق بازنشستگی باید به دولت سهم بدهند.
بسته به نوع ترکه و اینکه ورثه از کدام طبقه باشند میزان سهم مالیات دولت از ترکه متوفی متفاوت خواهد بود که از ۳ تا ۴۰ درصد متغیر است. کلیه ترکه متوفی بدون وارث هم به دولت میرسد.
منبع: مجله دلتا