تاریخ انتشار: ۱۵:۵۵ - ۰۴ آذر ۱۴۰۱
صدای اعتراضات را بشنویم

معترضان خیابانی، نماینده معترضان بی شمار نشسته‌اند

معترضان ایستاده، پیشانی و پیش‌قراول معترضان نشسته هستند و اتفاقا از آنان نیرو می‏گیرند؛ چراکه نیروی نارضایتی و اعتراض و حسرت از مطالبات پاسخ نگرفته در جامعه جاری و ساری است

معترضان خیابانی

اقتصاد۲۴- حسین نوری‏نیا پژوهشگر افکار عمومی در روزنامه هم میهن نوشت: انواع مطالعات اجتماعی از پیمایش ارزش و نگرش‏های ایرانیان، پیمایش سرمایه اجتماعی، پیمایش وضعیت فرهنگی و اخلاقی ایرانیان و انواع ارزیابی عملکرد‌های سازمان‏های دولتی و نیز تجربه زیسته ما آدم‏های معمولی که جزئی از مردم کوچه و خیابان هستیم، حکایت از عمق نارضایتی و ضعف اعتماد اجتماعی در لایه‏ها و اقشار گوناگون شهروندان دارد. دلایل این نارضایتی بسیار متنوع است، اما می‏توان مجموعه این دلایل را ذیل چگونگی نظام تدبیر دانست که علاوه بر اینکه تاکنون نتوانسته است طی چند دهه مسائل کشور را به‌صورت کامل حل کند، بلکه نوع مواجهه با مسائل، موجب بروز مسائل جدید و در نهایت انباشت مسائل اجتماعی در سطح کلان شده است. نگاهی به گزارش پایش فقر، گزارش سند ملی اسکان غیررسمی و آمارگیری‏های هزینه و درآمد خانوار و روند تغییرات آن به‌خوبی نشان می‏دهد که دغدغه مدیران و مسئولان بر ایجاد ساختاری مرفه برای عموم ایرانیان و کاهش سطوح محرومیت تمرکز نداشته است.

و اگر هم برنامه‏هایی در کنترل و کاهش این مسائل تدوین و اجرایی شده، به دلایل گوناگون به نتیجه نرسیده و ابتر مانده است؛ چراکه اگر نتیجه می‏داد، باید جمعیت فقیر کاهش می‏یافت، مناطق اسکان خودانگیخته محدودتر می‏شد، سفره ایرانیان بزرگ‏تر و غنی‏تر می‏شد، امید به آینده تقویت می‏شد و حس شادمانی و شادکامی پله‏هایی بالا می‏آمد. اما اکنون بیش از یک‌سوم جمعیت کشور زیر خط فقر است. تورم دورقمی بالای ۴۰ درصد نفس قدرت خرید بسیاری را بریده و ارزش پول ملی را به پایین‏ترین سطح خود رسانده است. نزدیک به یک‌چهارم جمعیت در مناطق حاشیه‏ای و مسکن نامتعارف با زندگی دشواری دست‌وپنجه نرم می‏کنند.

رتبه شادکامی ایران براساس گزارش‏های بین‏المللی ۱۱۸ از بین ۱۵۳ کشور است. حتی در بین ۱۲ کشور منطقه، ایران رتبه ۹ را دارد. براساس گزارش سازمان ملل متحد مبتنی بر ارزیابی شهروندان هر کشور از میزان خوشبختی و رضایت از زندگی خود، ایران رتبه ۱۱۰ را در بین ۱۴۶ کشور جهان دارد. در شاخص رفاه لگاتوم در سال ۲۰۲۱ رتبه ایران ۱۲۳ شد. هر چند در سلامت، رفاه و کیفیت زندگی این رتبه به ۶۱ تا ۷۵ می‏رسد، ولی در آزادی‏های فردی رتبه ۱۶۵، محیط زیست رتبه ۱۵۶، وضعیت تجارت رتبه ۱۵۲ و کیفیت اقتصادی رتبه ۱۳۸ دارد. همه این‏ها در شرایطی است که ایران جزو ۱۰ کشور ثروتمند دنیا از نظر برخورداری از منابع طبیعی ثروت‏آفرین و سابقه بلند تاریخی، با دو انقلاب طی یکصد سال اخیر برای برقراری قانون بوده است.


بیشتر بخوانید: عقب‌نشینی مجلس از طرح مجازات دانشجویان


این سطح از نارضایتی ساختاری، در کنار رتبه فساد ایران که ۱۵۰ در بین ۱۸۰ کشور دنیا است، شکل‏گیری اعتراضات را که دارای عقبه‏ای از مطالبات بر زمین مانده و تلنبارشده است، در بزنگاه‏هایی و با شکل‏گیری شرایط خاص، طبیعی می‏نماید. به عبارتی، شکل‏گیری و بروز اعتراضات مردمی، چه به صورت صنفی و قشری که به صورت متناوب در نقاط مختلف کشور داشته‏ایم و چه به صورت عمومی مانند آنچه اخیرا رخ داده است، نتیجه محتوم این شرایط است و نمی‏توان بر این شرایط چشم بست و اعتراضات را نتیجه برنامه‏ریزی‏های برون‏مرزی دانست؛ هر چند با شکل‏گیری اعتراضات، عامل خارجی هم به‌طور طبیعی نقش‏آفرینی خود را خواهد داشت و از آن برای منافع خود و تضعیف نظام استفاده خواهد کرد. به‌عنوان مثال، رفتار‌ها در حوزه حجاب به نحوی بود که به خوبی نشان می‏داد این رفتار در جایی به تقابل اجتماعی خواهد انجامید. در یادداشت ۱۳ تیرماه با عنوان «پس‌افتادگی قانون و جامعه پویای ایرانی» و آوردن نحوه برخورد گشت ارشاد با دختران در میدان دربند نوشتم که رفتار و تقابل با جوانان و نوجوانان فاصله ایجاد می‏کند و این حس در میدان دربند جاری بود. در یادداشت ۱۸ مرداد با عنوان «نوجوانان را به لجبازی نکشانیم» نوشتم که رفتار گشت ارشاد با نوجوانان تحقیرآمیز و تند است و آنان را به لجبازی و تلافی می‏کشاند. بسیاری دیگر نیز نوشتند که این شیوه‏ها نادرست است و جامعه را که به‌خاطر فشار‌های ساختاری آبستن حادثه است، برمی‏انگیزاند. ولی گوش شنوایی نبود.

حضور خیابانی معترضان در دو ماه اخیر، هر چند دارای گستره جغرافیایی در سراسر کشور است، اما دارای گستره جمعیتی زیاد نبوده است. همین نیز موجب تحلیل نادرست برخی مدیران و رسانه‏های دولتی شده است و معترضان را محدود توصیف کرده‏اند. در صورتی که محدود کردن معترضان و ناراضیان به جمعیت ایستاده (معترضان خیابانی)، موجب خطای شناخت و تحلیل و در نهایت بی‏توجهی به خواسته‏ها و مطالبات می‏شود. در صورتی که معترضان ایستاده، پیشانی و پیش‌قراول معترضان نشسته هستند و اتفاقا از آنان نیرو می‏گیرند؛ چراکه نیروی نارضایتی و اعتراض و حسرت از مطالبات پاسخ نگرفته در جامعه جاری و ساری است.

جامعه ایران و مطالباتش، از سوی بیشتر سیاست‏مداران، برنامه‏ریزان و مدیرانش دیده و شنیده نشده است. این یکی از مهم‏ترین مسائل جاری طی چندین دهه در جامعه ما است. این دیده و شنیده نشدن، حتی در شرایط بحرانی با مقاومت بیش‏تر بروز پیدا کرده است. در شرایط به‌ظاهر عادی و آرام، تغییرات زیرپوستی جامعه، دیده نشد و مشروعیت نیافت. تمام نهاد‌ها و رسانه‏های رسمی تصویری را از زندگی بازنمایی کرده‏اند که با آنچه در جامعه به‌ویژه نسل‏های جدید می‏گذرد، تفاوتی عمیق دارد. متاسفانه وقتی این تفاوت به تقابل و رویارویی رسیده است، پافشاری بر نشنیدن و ندیدن نیز بیش‏تر شده است.

در صورتی که رویارویی اجتماعی، سوت اخطار به سیاستمداران و برنامه‏ریزان و مدیران است تا لحظه‏ای به عملکرد خود بنگرند و با تحلیل درست، چشم و ذهن خود را بشویند و رویه‏ها را تغییر دهند تا جامعه آرام گیرد. اما با وجود سوت اخطار، هم خواسته‏های معترضان دیده و شنیده نمی‏شود و هم شرایط بحرانی و اعتراضی به‌رسمیت شناخته نمی‏شود. این وضعیت موجب می‏شود تا چرایی شکل‏گیری اعتراضات به علل و عوامل بیرون از ساختار ارجاع داده شود. این برچسب موجب می‏شود تا از یک‌سو نوع برخورد با معترضان شیوه حذفی به خود بگیرد و از سوی دیگر موجب ماندگاری و عمیق‏تر شدن شکاف و فاصله جامعه با نظام و تعمیق بحران می‏شود. وضعیتی که اعتراضات را به ناآرامی و درگیری می‏کشاند، که تاکنون نیز چنین شده است.

وقتی اعتراضی جمعی و مدنی، به‌رسمیت شناخته شود و گوش‏ها و دیده‏ها برای توجه و فهم آن تیز شود، و اراده‏ها برای پاسخگویی و تلطیف فضا مصمم شود، و رویه انکار و برچسب‌زنی پیش گرفته نشود، دامنه اعتراض محدود خواهد شد و فاز جنبشی به خود نمی‏گیرد. اعتراض‏های مدنی در بطن خود لزوما واجد اغتشاش نیستند. بلکه نحوه مدیریت اعتراض است که اغتشاش می‏آفریند. سیستم باید معترضان را به‌رسمیت بشناسد و سخن آنان را بشنود؛ معترضانِ ایستاده‏ای که نمایندگی معترضان بی‏شمارِ نشسته را نیز دارند و مطالبات آنان، مطالبات کثیری از جامعه ایرانی است. هنوز فرصت شنیدن این صدا هست.

منبع: هم میهن

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ + جدول

حمله رژیم صهیونیستی به تهران/ شهادت جمعی از فرماندهان سپاه +عکس

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ + جدول

تصاویر خلبان اسرائیل پس از ساقط کردن جنگنده در زنجان

عکس/ خلبان زن اسرائیلی اسیر شد

فرماندهان ارشد نظامی که در حمله اسرائیل به شهادت رسیدند چه کسانی بودند؟/ ۲۳ خرداد؛ نقطه عطفی در دکترین امنیتی ایران

اینفوگرافی/ ۱۴ فرمانده ارشد نظامی ایران در لیست ترور اسراییل

عکس/ کره شمالی در مقابل اسرائیل از ایران حمایت کرد

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ + جدول

عکس/ تعداد سپهبدهای ایران به ۶ تن رسید

قاب عاشقانه بازیگر یوسف پیامبر در کنار همسرش

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ + جدول

عکس/ استوری پسر سردار حاجی زاده

فیلم/ هم اکنون حمله اسرائیل به شیراز

عکس/ توییت محمد جواد ظریف پس از حمله دیشب اسرائیل

عکس/ جلسه وزیر دفاع اسرائیل، رییس موساد و فرمانده ارتش اسرائیل برای بررسی حملات به ایران

عکس/ حمله اسرائیل به ساختمان مسکونی در نارمک تهران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عکس/ اصابت موشک به مهرآباد یا حوالی این فرودگاه

عکس/ پیکر شهدا باقری، حاجی زاده، سلامی و رشید در معراج شهدا

عکس/ لاشه جنگنده اسرائیلی در خاک ایران

اعلام تعداد مجروحان اسرائیل بعد از حمله ایران

نتانیاهو ساکن پناهگاه شد

فیلم/ موج جدید حملات موشکی ایران

صدای مهیب انفجار در نزدیکی ستاد کل نیرو‌های مسلح

گزارش جلسه اضطراری شورای امنیت

فیلم/صدای ریز پرنده‌های اسرائیلی در آسمان تهران

پیغام شبانه مولوی عبدالحمید درباره حمله اسرائیل

کانال ۱۳ اسرائیل: موج جدیدی از حملات را آغاز کردیم

۵ قانون طلایی زوج‌های خوشبخت در فضای مجازی

واشنگتن: در حمله اسرائیل به ایران مشارکت نداشتیم

عکس/پیام وینفرد شفر در واکنش به حمله اسرائیل

آسمان کشور تا این روز بسته شد

فیلم/ اهداف وعده صادق ۳ چه اماکنی بودند؟

فیلم/پدافند هوایی تهران شبانه فعال شد

اطلاعیه شماره ۲ سپاه منتشر شد

نیروگاه شهید رئیسی اصفهان مورد هدف قرار گرفت

پیام معنادار پزشکیان درباره عملیات وعده صادق ۳

تصویر مو‌های روی تشک صورتی متعلق به پرنیا است

دستور بن‌سلمان بعد از حملات ایران و اسرائیل

نشست اضطراری شورای امنیت درباره حملات اسرائیل به ایران آغاز شد

عکس/پوستر معناداری که دفتر رهبر انقلاب منتشر کرد

پیغام توجه‌برانگیز عراقچی درباره حمله به اسرائیل

تازه‌ترین تصاویر از خیابان‌های تل‌آویو بعد از حمله

فیلم/ انهدام پهپاد اسرائیل در منطقه مرزداران تهران

سرنگونی دو جنگنده F ۳۵ توسط ارتش

تصویری از وضعیت آسمان تل‌آویو

فیلم/ آثار برخورد موشک ایران به تل‌آویو

اطلاعیه سپاه در پی حمله ایران به اسرائیل

فیلم/ اصابت موشک‌های ایران به مقر وزارت جنگ اسرائیل

عکس/ خلبان زن اسرائیلی اسیر شد

اولین تصاویر از انفجار در تل‌آویو منتشر شد

سناریوهای حمله ایران به اسرائیل کدامند؟/ آینده منطقه و نظم بین‌المللی در هاله‌ای از ابهام

فرمانده جدید ارتش انتخاب شد

قطع پخش زنده سخنگوی اسرائیل به دلیل حمله ایران

اردشیر چهارم هخامنشی کیست و دوران تراژیک پادشاهی‌اش چگونه گرشت؟

تصاویر خلبان اسرائیل پس از ساقط کردن جنگنده در زنجان

نخستین جنگنده‌های اسرائیل ساقط شدند

حمله پهپادی اسرائیل به زنجان

شنیده صدای انفجار در بویین زهرا

وحید ماجد معاون سیاستگذاری و راهبری وزارت اقتصاد کیست؟

شنیده شدن صدای شدید پدافند در مرکز تهران

نیرو‌های مسلح، رژیم رذل صهیونی را بیچاره خواهند کرد/ ملت ایران مطمئن باشند در این زمینه کوتاهی نخواهد شد

شنیده شدن صدای انفجار در شهر اصفهان

زهره عالی پور رییس سازمان خصوصی سازی کیست؟

پیام تلویزیونی رهبر انقلاب تا دقایقی دیگر

آخرین خبر درباره وضعیت جسمی دریابان شمخانی

معرفی پهپاد واچ کیپر ساخت شرکت تالس انگلستان