روایت وزیر اقتصاد از مقاومت وزارتخانه‌ها در مقابل انقلاب دیجیتال

اقتصاد۲۴- او در این باره گفت: «این امکان را داریم بهره‌ورتر، عادلانه‌تر و شفاف‌تر عمل کنیم، اما مقاومت‌هایی در بدنه بروکراتیک وجود دارد، با رفع این موانع از نتایج هوشمندسازی و دیجیتالی شدن برخوردار خواهیم شد.»

خاندوزی در ادامه، ماجرای ارایه مجوز‌های کسب‌و‌کار به کارآفرینان و فعالان اقتصادی را به عنوان مثالی بیان کرد که در حوزه انقلاب دیجیتالی کشور می‌توانستیم موقعیت بهتری داشته باشیم، اما در نهایت با مقاومت چندین وزارتخانه و دستگاه‌های بیرون از وزارتخانه‌ها، روند هوشمند‌سازی با کندی پیش می‌رود.

خاندوزی در این نشست که با حضور رییس بانک مرکزی، رییس فراکسیون راهبردی مجلس شورای اسلامی و جمعی از اساتید دانشگاه و نخبگان حوزه بانک و بیمه برگزار شد، به تجربه مثبت استفاده از امکانات اقتصاد دیجیتال در تولید نان و تقسیم آرد و گندم نیز اشاره کرد و افزود که با توسعه اقتصاد دیجیتال، این امکان وجود دارد که در ارایه خدمات مالی بهره‌وری بیشتری داشته باشیم.

وزیر اقتصاد و دارایی با بیان اینکه در بهره‌وری و عدالت امروز در جهانی زندگی می‌کنیم که عرصه‌های عمومی آن و زیست اجتماعی مردم از انقلاب دیجیتال متاثر شده است. به نظر می‌رسد فراگیری کووید نفوذ اقتصاد دیجیتال را تسریع کرد. امروز پارادایم سنتی اقتصاد که با معیار‌های دیگری شناخته می‌شد، متحول شده است، به‌طوری که همه مولفه‌های اقتصادی تغییر کرده است، این ما هستیم که باید مواجهه خود را با این تحول تنظیم کنیم پیش از آنکه این حوزه بخواهد خود را به ما تحمیل کند.

وی افزود: در پیشگامی حوزه اقتصاد دیجیتال، بهره‌وری و عدالت را متحول‌شده می‌بینیم. برخی نگران بهره‌وری و برخی عدالت هستند که برای هر دو مورد باید به استقبال تحول دیجیتال برویم. امروز می‌توانیم خدماتی را به‌صورت برخط برای مردم در مناطق جغرافیایی و طبقات اجتماعی مختلف فراهم کنیم، این دسترسی‌های فراگیر پیش از این امکان‌پذیر نبود.

بیشتر بخوانید: نابودی یک‌سوم درآمد سرانه ایرانی‌ها در دهه ۹۰

وزیر اقتصاد تاکید کرد: مساله دسترسی همه مردم به خدمات به‌شکل کاملا غیرحضوری در حال تحقق است. براساس مصوبه شورای عالی مبارزه با پولشویی این امکان فراهم شد تا افتتاح حساب‌ها نیز به شکل غیرحضوری انجام شود.

دسترسی به اطلاعات بانک‌ها و شرکت‌های زیرمجموعه آن‌ها به‌صورت برخط وجود دارد، در نتیجه هم در لایه کسب‌وکار و هم در لایه نظارت، ما متاثر از فضای اقتصاد دیجیتال با فرصت‌های کم‌نظیری مواجه هستیم. سوال این است؛ چرا سرعت تحولات در اقتصاد دیجیتال آنقدری که فناوری به ما اجازه می‌دهد، نیست؟

این مهم‌ترین مساله است که باید در عرصه سیاست‌گذاری نگران آن بود. جامعه براساس نقطه عزیمت ۱۰ سال پیش ما را قضاوت نمی‌کند بلکه جایی است که امروز می‌توانیم باشیم و نخبگان انتظار دارند براساس شرایط ایده‌آل عمل کنیم. دستگاه‌های اجرایی در این زمینه کند عمل می‌کنند، حتی مسوولان نظام مالی نسبت به این موضوع مقاومت می‌کنند.

خاندوزی ابراز کرد: این امکان را داریم بهره‌ورتر، عادلانه‌تر و شفاف‌تر عمل کنیم، اما مقاومت‌هایی در بدنه بروکراتیک وجود دارد، با رفع این مانع از نتایج هوشمندسازی و دیجیتالی شدن برخوردار خواهیم شد. باید به این فکر کنیم که چگونه می‌توان این مقاومت را از بین برد.

حوزه صدور مجوز‌ها از جمله مثال‌های این مقاومت است. مجموعه مجلس و دولت به‌دنبال هوشمندسازی این حوزه هستند، اما با وجود گذشت ۹ ماه امروز که اواخر آذر هستیم دو تا سه وزارتخانه و برخی دستگاه‌های خارج از دولت در برابر قانون مجلس مقاومت می‌کنند، در برخی موارد البته موفقیت‌هایی وجود داشته است، مثلا در حوزه آرد و نان با استفاده از امکان تحول دیجیتال انجام شد و حتی بدون تغییر قیمت و ایجاد محدودیت، دورریز‌ها و فرار از مجاری رسمی را کنترل کردیم، با وجود این، مجموعه نارضایتی از سرعت نفوذ اقتصاد دیجیتال در سازمان‌ها همچنان وجود دارد.

دلیل نوسانات ارز

وی با اشاره به تهدید‌های اقتصاد دیجیتال گفت: واقعیت این است که ما با یک نبرد دیجیتال مواجه هستیم، اینگونه نیست که جلوی کشتی‌های ما را بگیرند بلکه در یک نبرد دیجیتال از طریق شناسایی تراکنش‌ها صرفا سوار بر اطلاعات ردوبدل شدن دیتا‌ها هستند، حتی در عرصه داخلی نیز با چالش مواجه هستیم، در مسائل ارزی کشور شبکه‌های جدید سفته‌بازان هجوم می‌آورند و چند هزار نفری می‌توانند قیمت‌سازی کنند برای سهمی که کمتر از یک درصد از کل صادرات، واردات و تجارت رسمی ماست، اما این شبکه‌های اقتصاد دیجیتال به عنوان تهدید می‌آیند.

وزیر اقتصاد تصریح کرد: در مواجهه با این نبرد دیجیتال ما هم باید مسلح باشیم به توانمندی‌های دیجیتالی که این تهدید را بتوانیم پشت سر بگذاریم، در بسیاری از مواردی که نه فقط در عرصه خارجی بلکه در عرصه داخلی کشور نیز با چالش مواجه هستیم.

او گفت: مساله ما امروز در سبزه‌میدان و بازار بزرگ نیست، این جنس از تهدید شبانه‌روز است و نظام اداری ما توان مقابله با این تهدید را ندارد در نتیجه در مواجهه با تهدید عملکرد مناسبی نداریم، نتیجه این اتفاق نیز نوسانات نرخ ارز است که امروز شاهد آن هستیم. در حوزه نظارتی امکانات بسیار بیشتری با تحول دیجیتال داریم، اما در عین حال با تهدید‌های این حوزه مواجه هستیم که پاسخ به آن نیازمند یک سازوکار هوشمند است.

وی خاطرنشان کرد: ما باید برای مقابله با این تهدید‌های دیجیتال خودمان را به پدافند‌ها مجهز کنیم بدین معنا که در مقابل آن آفندی که در حوزه ارزی صورت می‌گیرد، مواجهه‌های متناسبی داشته باشیم، مساله ما امروز دیگر در سبزه میدان یا بازار بزرگ تهران نیست امروز در این شبکه‌ها از جنس تهدید‌هایی است که سیاست‌گذار شبانه‌روز با آن مواجه است و متاسفانه، چون نظام اداری و اجرایی و مدیریتی و کارمندپرور ما، نظامی نیست که خود را متناسب با حملات دیجیتال به‌روز کرده باشد در این مواجهه‌ها ضعیف عمل می‌کنیم و ثمره آن بعضی از این نوسانات و فراز و فرود‌هایی است که در اقتصاد با آن مواجه هستیم.

وزیر اقتصاد افزود: در حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی هم توانمندی‌های نظارتی بالاتری متاثر از همین انقلاب دیجیتال داریم و هم در معرض تهدید‌های پیچیده‌تر و هوشمندانه‌تر هستیم که با تهدید هوشمند باید با روش هوشمند برخورد کرد، تهدید هوشمند با شیوه‌های سنتی و امنیتی مساله را حل نمی‌کند، باید تیم هوشمند و سیاست‌گذار هوشمند و منعطفی در مواجهه با این مواجهه‌های تهدید آمیز وجود و قدرت داشته باشد تا در مواجهه با این تلاطم دریایی که هم در آن گوهر فراوان و هم خطر فراوان است از دریای اقتصاد دیجیتال بتوانیم بیشتر به گوهر‌های آن دسترسی پیدا کنیم و از امواج سنگین آن در امان باشیم.