اقتصاد۲۴- به نظر میرسد که اینترنت طبقاتی به مرحله اجرا شدن رسیده است. چراکه احتمالا به زودی اعضای اتحادیه فناوران رایانه تهران به اینترنت بدون فیلتر دسترسی خواهند داشت.
درحالی که بیش از سه ماه از فیلترینگ گسترده اینترنت بهویژه پلتفرم اینستاگرام میگذرد و بسیاری از کسبوکارهای اینترنتی و کاربران از فیلترینگ آسیب جدی دیدهاند و نیازمند حمایت هستند، اما دولت قصد دارد فیلترینگ را برای برخی از سازمانها و نهادها کاهش دهد. به عبارت دیگر اینترنت طبقاتی را اجرا کند.
بحث اینترنت طبقاتی از مدتها پیش مطرح شده بود و برخلاف تکذیب مسئولان، به نظر میرسد که مقدمات اجرایی شدن آن در حال انجام است. در این طرح مردم به بخشهای مختلف دستهبندی شده و به هر بخش طبق مقررات، اینترنت با میزان محدودیت تعیین شده ارائه میشود.
بیشتر بخوانید: چرا هیچکس اختلال اینترنت را گردن نمیگیرد؟
اجرای اینترنت طبقاتی با تصویب طرح محدودیت اینترنت موسوم به صیانت رنگ جدیتری به خود گرفت. ولی طرح صیانت بهدلیل مخالفتها و انتقادهای فراوان، از دستور کار مجلس خارج شد. اما از آنجایی که در چند ماه اخیر، تعدادی از مصوبهها و مادههای این طرح برای اجرایی کردن به مصوبههای شورای فضای مجازی اضافه شده، گویای آن است که این طرح به روشهای مختلف در نهایت اجرا خواهد شد.
آنطور که از گزارشها مشخص است، در طرح موسوم به صیانت نیز یکی از اهدافی که دنبال میشود ایجاد یک «اینترنت طبقاتی» است که بسیاری از سایتها و پلتفرمها را از دسترس عموم مردم خارج میشوند.
اوایل تابستان امسال نیز در میان بحبوبه تصویب طرح صیانت، عیسی زارعپور در یک برنامه تلویزیونی رسما اعلام کرد که به زودی با هماهنگی دستگاههای مختلف، برخی پلتفرمهای فیلتر شده برای یک سری اقشار خاص باز شود. در نتیجه اینترنت طبقاتی این بار از سوی وزارت ارتباطات به صورت جدی پیگیری میشود.
حالا با قطعی گسترده اینترنت در ۱۰۰ روز گذشته، برخی از کارشناسان معتقدند که در شرایط فعلی، دولت آزادسازی محدود برخی شبکهها را شرایط قابل قبولتری نسبت به رفع فیلترینگ عمومی آنها میداند. اما نگرانی کارشناسان از این است که ایجاد این استثناها باعث مسدود شدن کامل مسیرهای دیگر دسترسی به فیلترشکنها شود.
پیش از اینکه اعلام شود اعضای اتحادیه فناوران احتمالا از این پس از اینترنت بدون فیلتر استفاده خواهند کرد، در تابستان امسال وزیر ارتباطات اعلام کرد که اینترنت کودکان به مرحله اجرا رسیده و در دسترس عموم قرار گرفته است.
همچنین، با اعلام آمادگی مسئولان برای پیادهسازی «اینترنت طبقاتی»، اوایل تابستان امسال اپراتورهای تلفن همراه با فرض کودک بودن همه مشترکین خود، قابلیت safe search گوگل رو به شکل قفل شده (بدون امکان غیرفعالسازی) برای مشترکان فعال کردند. طبق این قابلیت کاربر با هر سنی فقط به محتوایی در گوگل دسترسی دارد که یک کودک دسترسی دارد.
با وجود اینکه شواهد گویای اجرای اینترنت طبقاتی است، اما هنوز جزئیات این طرح به صورت رسمی اعلام نشده است. چه بسا بدون اینکه جزئیات خبری به صورت رسمی منتشر شود، دسترسی به اینترنت برای هر قشر جامعه متفاوت شود.
به نظر میآید که درپی اجرا شدن طرح اینترنت طبقاتی، محدودیتهای اینترنتی بیشتری برای عموم مردم در نظر گرفته خواهد شد. درحالی که میزان دسترسی به اینترنت برای دانشگاهها، سایتهای خبری، موسسات تحقیقاتی و غیره متفاوت خواهد بود و به هر بخش با توجه به تشخیص مسئولان و نهادهای مربوطه آزادی بیشتری برای دسترسی به اینترنت داده میشود.
این در حالی است که کارشناسان این حوزه متعقدند که نابرابری دسترسی به اینترنت و طبقاتی کردن آن عاملی است که به شکاف دیجیتال دامن میزند؛. شکاف دیجیتال بلایی سر جامعه میآورد که در آن جامعه نادار از نظر پیشرفت عقب خواهد ماند.