اقتصاد۲۴- همه ساله با نزدیک شدن به ماههای پایانی سال بازار کالاهای مصرفی از جمله لوازم خانگی با رونق روبرو میشود، اما در دو سال اخیر تشدید رکود باعث شده تا رونقی در بازار شب عید این کالاها وجود نداشته باشد. قبلاً فروشندگان و تولیدکنندگان برای فروش بیشتر تخفیفهای مختلفی را به مشتریان اعلام میکردند تا ضمن فروش بیشتر مردم نیز بتوانند کالاهای مورد نیاز خود را در شب عید تهیه کنند.
اما امسال بازار خرید و فروش لوازم خانگی دچار رکود قابل توجهی است و کمتر خریداری در بازار دیده میشود و عمده مغازهها سوت و کور منتظر خریدار هستند. در این شرایط تولیدکنندگان به بهانه افزایش قیمت مواد اولیه و نرخ دستمزد نسبت به افزایش قیمت محصولات خود آن هم بدون مجوز اقدام کردهاند جالب اینجاست افزایش قیمتها در شرایطی به وجود آمده که مردم پیش از این نیز توان خرید لوازم خانگی را نداشتند و با این اوضاع رکود بازار بیشتر خواهد شد.
برای بررسی آخرین وضعیت افزایش غیرقانونی قیمتها و وضعیت بازار با تعدادی از فروشندگان لوازم خانگی در بازار امین حضور تهران گفتگو کردیم.
گزارش میدانی از کاهش عرضه لوازم خانگی به بازار توسط تولیدکنندگان بزرگ برای افزایش قیمت، اعلام قیمتهای سلیقهای و افزایش غیرقانونی ۱۰ تا ۲۰ درصدی قیمت لوازم خانگی برندهای پاکشوما، سام، جی پلاس، مکسیدر، امرسان، دیپوینت، الکترواستیل، آبسال، مادیران، هاردستون، بوتان، هیمالیا، استیل البرز حکایت دارد.
یکی از فروشنگان میگویند: یک ماهی است که عرضه کالا به بازار کاهش پیدا کرده، البته در شرایط رکودی که معاملهای انجام نمیشود این کاهش عرضه محسوس نیست، ولی اگر مدت زمان عدم عرضه کالا به بازار بیشتر شود ما شاهد رشد قیمتها در آن کالاها خواهیم بود.
محمدی یکی از فروشندگان لوازم خانگی با اعلام اینکه ویترین من آبروی کسب و کار من محسوب شده و نمیتوانم آن را خالی کنم میگوید: تولیدکنندهای که با او کار میکنم با اینکه پول جنسها را یک ماه پیش گرفته، اما وعده عرضه آنها را طی دو یا سه ماه آینده میدهد من در این چند ماه چگونه کسب وکار کنم. مجبورم در نهایت ویترین خود را بفروشم.
وی با انتقاد از اینکه کالای قاچاق به وفور در بازار یافت میشود و کسبه لوازم خانگی ریز، خرید و فروش خوبی در این بخش دارند، افزود: بیشتر توجهها متوجه لوازم خانگی بزرگ است ما در این شرایط نمیدانیم چگونه کسب و کار کنیم. نمیشود که تولیدکننده جنس به ما ندهد از آن طرف هم به ما بگویند دست روی دست بگذارید و منتظر دریافت جنس باشید. چرا تولیدکنندهای که پول ساید را یک ماه پیش از من گرفته کالا را به من نمیدهد.
فروشنده دیگری با تاکید براینکه اگر به ما جنس بدهند بازار با روند کاهشی قیمتها روبرو خواهد شد، افزود: جنس به وفور در بازار نیست، اما کالای قاچاق زیاد است. جالب اینجاست میگویند تولیدکنندگان را برای افزایش غیرقانونی قیمتها جریمه میکنیم. حق کاسب و مصرف کننده در این شرایط چه میشود مگر تولیدکنندگان پول اضافی که از کسبه و مصرف کننده گرفته است را برمیگرداند، من دو ماه خرید و فروش نمیکنم یک مرتبه تولیدکننده کالای جدید را با قیمت بالا راهی بازار میکند تکلیف دو ماهی که ما فروش نداشتهایم چه میشود چرا هیچ کس به فکر ساماندهی بازار لوازم خانگی نیست. چرا هیچ کس به تولیدکننده نمیگویند چرا محصولات قدیمی را با تغییر کد آن هم با قیمتی بالاتر وارد بازار میکنید مگر چه تغییری در این کالا اتفاق افتاده است.
وی با گلایه از اینکه نظارتی بر بازار لوازم خانگی نیست و هر کس به صورت سلیقهای قیمت را اعلام میکند و حتی اگر بتواند گرانتر به مردم میفروشد، گفت: در کالاهایی که در بازار خیلی کم توزیع میشوند گران فروشی بسیار زیاد شده است.
مشاهدات از بازار لوازم خانگی در امین حضور حکایت از این دارد که اکثر مغازهها خالی از خریدار بوده و با مراجعه به کسبه از کسادی بازار گله دارند. از آن طرف کالای قاچاق ریز به وفور در بازار یافت میشود کما اینکه این کالاها اصل نبوده و به صورت تقلبی با گارانتیهای متفرقه در بازار به فروش میرسد.
برخی از فروشندگان هم کالاهای خارجی را فقط در ویترین قرار داده و از آن به عنوان یک عامل برای ترغیب خریدار به سمت فروشگاه خود استفاده میکنند در نهایت وقتی مصرف کننده میگوید این کالا را میخواهم فروشنده در پاسخ میگوید این کالا را نداشته و فقط برای ویترین از آن استفاده میکند.
بیشتر بخوانید: دستورات تحکمی که فقط به ضرر مصرف کننده تمام میشود
این برند پول را از کسبه میگیرد و جنس را حداقل دو تا ۵ ماه آینده به آنها تحویل میدهد. کالاهایی مثل ساید بای ساید و لباسشویی کالاهایی هستند که کاهش عرضه در آنها اتفاق افتاده است یا مثلا در بازار ظرفشویی دوو و اسنوا وجود ندارد و همین مساله باعث شده تا قیمت این کالا از ۲۲ به ۲۸ میلیون تومان برسد.
البته این نکته را هم باید تاکید کنیم برخی از برندهای موجود در بازار کالاهای خوش فروشی ندارند و در این شرایط سهم آنها از بازار بسیار کم است. اما کارخانجات بزرگ در این شرایط مانور قیمتی بسیار بالایی را اعمال کرده اند.
برند پاکشوما هم به عنوان یکی دیگر از تولیدکنندگان بزرگ لوازم خانگی کالا به بازار عرضه نمیکند و افزایش ۷ تا ۱۵ درصدی قیمتها را در محصولات خود اعمال کرده است. محصولاتی مانند میدیا، زیرووات و کندی از تولیدات این شرکت است که در بازار به سختی پیدا میشود.
برند جی پلاس نیز افزایش قیمت ۱۰ درصدی را در محصولات خود اعمال کرده و هنوز عرضه به بازار نداشته است. تولیدکننده دیگری تحت عنوان مکسیدر که در حوزه صوت و تصویر کار میکند ظرف یک ماه گذشته سه لیست به بازار ارائه کرده که در آخرین آن قیمت محصولات این برند ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
شرکت سام نیز ۱۰ درصد قیمت محصولات خود را به جز تلویزیون افزایش داده است، اما عرضه محصول به بازار روند کاهشی نداشته است. اما امرسان افزایش ۱۰ درصدی را اعمال کرده و به دلیل مشکلات توزیعی که به فروشندگان اعلام شده عرضهای به بازار ندارد. شرکت دیپوینت نیز افزایش ۱۰ درصدی را در محصولات خود اعمال کرده و هیچ عرضهای به بازار آن هم طی ۲۰ روز گذشته نداشته است.
الکترواستیل نیز ۱۰ تا ۱۳ درصد قیمت محصولات خود را افزایش داده و به خاطر تغییر کد فعلاً عرضه به بازار ندارد. در محصولات بخاری نیز نیکسان ۱۲ درصد و آبسال ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش قیمت را در محصولات خود اجرایی کرده است. بنا به گفته فروشندگان شرکت مادیران لیست جدید ۷ تا ۱۲ درصدی محصولات خود را به بازار اعلام کرده، ولی هنوز خبری از عرضه محصولات نیست.
هاردستون نیز افزایش ۱۰ درصدی را بر محصولات خود اعمال کرده و فقط جاروبرقی عرضه میکند و لباسشویی، ظرفشویی و یخچال فریزر عرضه ندارد. آن هم به بهانه اینکه قطعات ما در گمرک مانده و فعلاً به دست ما نرسیده است.
بوتان نیز لیست جدیدی را به بازار ارائه نکرده، اما کاهش عرضه باعث شده تا آبگرمکن این شرکت از ۲ میلیون و ۷۰۰ تومان به ۳ میلیون و ۲۰۰ تومان رسیده است. هیمالیا نیز هنوز لیست جدیدی به بازار عرضه نکرده و عرضه نیز به بازار انجام نمیدهد. علاوه بر این شرکت استیل البرز نیز با اعلام لیستی جدید رسما افزایش قیمت محصولات خود را اعلام کرده است.
وضعیت بازار لوازم خانگی نشان از آن دارد که با عرضه قطره چکانی کالا قیمتها روند صعودی خود را طی میکنند جالب اینجاست که فروشندگان بعد از اعلام لیستهای جدید قرار است محصولات خود را با توقفی چند هفتهای راهی بازار کنند، اما سوال اینجاست چرا سازمان حمایت در این رابطه سکوت کرده و تولیدکنندگان میتوانند خودسرانه در بازار یکه تازی کنند.
البته نباید از این نکته نیز غافل شد که در شرایط فعلی روند تولید کالا در کشور با مشکل روبروست و تولیدکنندگان در تامین مواد اولیه خود مشکلات زیادی دارند، اما بنا به گفته وزارت صنعت باید روند تغییر قیمت فرایند خاص خود را طی کند به نحوی که تولیدکننده هزینههای خود را به وزارتخانه ارسال و در نهایت با بررسی این موضوع مجوز تغییر قیمت برای تولیدکنندگانی که با افزایش هزینههای بالا روبرو هستند صادر شود، اما امروز این روال طی نشده وتولیدکنندگان میگویند ما درخواستهای متعددی برای تغییر قیمت محصولات خود به وزارت صنعت ارسال کردهایم، اما متاسفانه این موضوع مورد بررسی قرار نگرفته است و ما نیز مجبور به افزایش قیمت شدهایم.
در مجموع وزارت صنعت باید فکر اساسی برای حمایت از تولیدکننده و مصرف کننده داشته باشد تا بازار شاهد نابسامانی قیمتها نشده و مردم بتوانند به راحتی کالای مصرفی خود را آن هم با قیمت مناسب خریداری کنند نه اینکه برای خرید یک کالا در بازار سرگردان شده و در نهایت مجبور شوند اسم خود را بنویسند تا شاید اگر کالا در بازار موجود شد به آنها زنگ بزنند این روال فروش محصول ایرانی در بازار نیست و باید اصلاح شود.