تاریخ انتشار: ۱۰:۵۸ - ۲۵ دی ۱۴۰۱

پیام خطرناک بودجه برای اقتصاد ایران؛ بحران‌های کشور در حال تشدید شدن است

یک اقتصاددان می‌گوید: بالا و پایین شدن اعداد بودجه، توفیری برای کشور ندارد، چراکه عملا تمام تلاش ما این است که بودجه ببندیم که حقوق و دستمزد پرداخت کنیم و چندین سال هم است که برای پروژه‌های عمرانی تخصیصی نداشتیم. ۱

پیام بودجه برای اقتصاد ایران

اقتصاد۲۴پس از کش و قوس‌های فراوان و با ۳۶ روز تاخیر، بالاخره لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ به مجلس رفت؛ بودجه‌ای که قرار بود همراهی برنامه هفتم توسعه را با خود داشته باشد، اما در نهایت دولت از مجلس خواست که رنامه ششم توسعه تا تصویب برنامه هفتم تمدید شود.

اعداد و ارقام بودجه نشان می‌دهد که در بودجه سال آینده افزایش ۴۶ درصدی هزینه‌های دولت، ۴۰ درصدی بودجه شرکت‌های دولتی، افزایش ۲۰ درصدی حقوق، افزایش ۵۹ درصدی درآمدهای مالیاتی و افزایش هزینه یارانه‌ها و دلار ۲۳ هزار تومانی پیش‌بینی شده است. اعداد و ارقامی که به باور کارشناسان، تغییر آن توفیری برای اقتصاد ایران نمی‌کند.

در همین خصوص وحید شقاقی‌شهری، اقتصاددان می‌گوید: مساله اصلی تغییر اعداد بودجه نیست، مساله اصلی این است که ساختار بودجه‌ریزی کشور مثل سال گذشته است و انباشت تجربه و دانش در ۵۰ سال اخیر به ما نشان داده که این نحوه برنامه‌ریزی یک‌ساله و این نحوه بودجه‌ریزی، دردی را از ما دوا نمی‌کند.

وی می‌افزاید: مساله این است که ابرچالش‌ها و بحران‌های کشور به سرعت بیشتر می‌شود و بودجه‌های سنواتی نیز همان مسیر گذشته روزمره خود را طی می‌کنند و این دو با یکدیگر برخوردی ندارند. یعنی بحران‌ها و مسایل اقتصاد ایران و مسایل محیط‌زیستی ایران هر روز تشدید می‌شود، ولی بودجه‌ها و برنامه‌ریزی‌های سالانه ناظر بر حل این بحران‌ها و مسایل تنظیم نشده است.

این اقتصاددان تصریح می‌کند: از این نظر، این انتقطاع و از هم جدا شدن موجب می‌شود که همان مسیر روزمره خود را پیش برویم. شما به من می‌گویید که مالیات را کمی زیاد کردند، می‌خواهند اوراق منتشر کنند، اموال بفروشند و ۹۰ درصد هزینه‌های جاری است. عملا این نوع نظام بودجه‌ریزی ناظر بر ارتقای بهره‌وری، شایسته‌سالاری، شفافیت و حل بحران تنظیم نشده است. این درد اقتصاد ایران و کشور ماست که این نظامات بودجه‌ریزی صرفا برای امرار معاش کارمندان دولت و بازنشستگان تنظیم می‌شود و همان مسیر روزمرگی است.


بیشتر بخوانید:  جعفرزاده ایمن‌آبادی: بودجه در بخش ارتباطات با هدف فیلترینگ بسته شده است


شقاقی‌شهری عنوان می‌کند: ما یک زمانی مالیات می‌گرفتیم که صرف هزینه‌های جاری و حقوق و دستمزد کنیم. بعد هزینه‌های ما فزاینده شد و پول کم آمد، بنابراین نفت را هم به آن اضافه کردیم. دوباره پول کم آوردیم، اوراق منتشر کردیم و الان دوباره کم آوردیم و در کنار مالیات، نفت و انتشار اوراق، فروش اموال را در دستور کار قرار دادیم.

وی ادامه می‌دهد: عملا مسیری که در نظام بودجه‌ریزی طی می‌شود، هیچ‌گونه ارتباطی با حل مسایل کشور ندارد و هیچ‌کجای دنیا هم من سراغ ندارم که این همه کارمند رسمی داشته باشیم. ما فقط الان دنبال این هستیم که حقوق و دستمزد کارمندان دولت را پرداخت کنیم، ولی نکته این‌جاست که چقدر بهره‌وری در اقتصاد ایران وجود دارد.

حقوق می‌دهیم که بهره‌وری منفی داشته باشیم

این کارشناس اقتصادی با بیان این‌که من سالیان سال در دستگاه‌های اجرایی بوده‌ام و مشاهده کرده‌ام که چه ساختار اداری در کشور شکل گرفته و چه نهاد اداری‌ای داریم، می‌گوید: این نوع نظام اداری فقط بلعنده پول است و هر چقدر هم ما به این نظام اداری پول بدهیم، خروجی آن حل مسایل نخواهد بود.

شقاقی‌شهری می‌افزاید: ۲۰ سال پیش قرار بود بودجه‌ریزی را عملیاتی کنیم و بودجه‌ریزی هدفمند و برنامه‌محور باشد و در عین حال، ناظر بر حل چالش‌های کشور باشد. این شعاری بود که از ۲۰ سال پیش به آن رسیده بودیم و به این نتیجه رسیده بودیم که نظام بودجه‌ریزی کشور ناظر بر ارتقای بهره‌وری و حل بحران‌ها و چالش‌های کشور نیست.

وی عنوان می‌کند: در سال ۱۳۸۰ به خاطر دارم که سازمان برنامه و بودجه وقت همایشی برای بودجه‌ریزی عملیاتی گذاشته بود و مباحث این بود که این نظام بودجه‌ریزی جز اتلاف منابع، عایدی دیگری ندارد. الان ۲۱ سال گذشته و همان مسیر گذشته را ادامه می‌دهیم و بودجه‌ریزی، افزایشی و چانه‌زنی است. یکی از بدترین نظامات بودجه‌ریزی این است.

این اقتصاددان متذکر می‌شود: حتی رهبری ۴، ۵ سال قبل به رییس مجلس وقت برای اصلاح ساختار بودجه‌ریزی دستور دادند، ولی دیدیم که ما توان اصلاح ساختار بودجه را نداریم. آن مجلس و مجلس بعدی هم این اصلاحات را انجام نداد. آنچه که الان می‌بینیم، همان ساختار سال‌های قبل است؛ با تغییراتی در برخی از اعداد.

شقاقی‌شهری عنوان می‌کند: حالا بالا و پایین شدن این اعداد، توفیری برای کشور ندارد. یعنی عملا تمام تلاش ما این است که حقوق و دستمزد پرداخت کنیم و چندین سال است که برای پروژه‌های عمرانی نیز تخصیصی نداشتیم. یعنی عملا پولی نداشتیم که برای بودجه‌های عمرانی تخصیص دهیم و عمدتا تلاش دستگاه‌های اجرایی این است که حقوق و دستمزد کارمندان را پرداخت کنند؛ آن هم کارمندان دستگاه دولتی که وقتی نظام اداری را تحلیل می‌کنیم، رشد بهره‌وری منفی است.

وی تصریح می‌کند: عملا به نظام اداری پول می‌دهیم که بهره‌وری، شفافیت و شایسته‌سالاری ندارد و ناظر بر حل مسایل کشور نیست.

بحران‌های کشور در حال تشدید شدن است

این اقتصاددان یادآور می‌شود: مدام هزینه‌ها در بودجه اضافه شده است؛ هم هزینه‌های دستگاه‌های دولتی و هم صندوق‌های بازنشستگی. دولت‌ها مجبور شده‌اند در کنار مالیات و نفت، شروع به آینده‌فروشی کنند، یعنی اوراق منتشر کنند. الان هم شروع کردند که اموال بفروشند. آخر سر کجای دنیا سراغ دارید که یک نفر بخواهد رستوران برود و بعد فرش زیر پای خود را بفروشد. اگر درآمد دارد، با مازاد درآمد باید رستوران برود.


بیشتر بخوانید: بودجه ۱۴۰۲ سفره‌های ایرانیان را کوچک‌تر می‌کند/ دولت عملا تحریم‌ها را به سفره مردم متصل کرده است/ بودجه ۱۴۰۲ به فقر بیشتر منجر می‌شود


شقاقی‌شهری می‌گوید: در دنیا هم وقتی اموال یا اوراق منتشر می‌کنند، برای توسعه زیرساخت‌ها است. ایراد ندارد که خودرو را بفروشیم که خانه بخریم، اما ماشین را نباید بفروشیم تا یک هفته به شمال برویم. اگر این اتفاق بیفتد، همه نسبت به عقلانیت این فرد تعجب می‌کنند.

وی عنوان می‌کند: ما الان گرفتار چنین ساختار معیوبی شدیم. در ۵ سال گذشته اوراق منتشر کردیم تا حقوق و دستمزد بدهیم و الان هم سقف اوراق زیاد شده و پاسخ‌گوی هزینه‌ها نیستیم. حالا هم یک جای دیگر را می‌خواهیم خراب کنیم و درصدد فروش اموال هستیم. اسم آن را مولدسازی دارایی‌های دولت گذاشتیم، اما مولدسازی با فروش اموال، دو بحث متفاوت است.

این کارشناس اقتصادی تصریح می‌کند: در مولدسازی، تبدیل دارایی با هدف ارزش افزوده بیشتر در آینده انجام می‌شود. یعنی تحت عنوان شکیل و زیبای مولدسازی دارایی‌های دولت می‌خواهیم اموال برای پرداخت حقوق و دستمزد بفروشیم تا در نهایت بهره‌وری منفی حاصل شود.

شقاقی‌شهری می‌افزاید: واقعا این زنجیره معیوب چه فایده دارد. مسایل کشور مدام تشدید می‌شود؛ از بحث عدم سرمایه‌گذاری‌ها، آب، محیط‌زیست، آلودگی هوا، فرونشست زمین، فرسودگی زیرساخت‌ها و ...

وی تاکید می‌کند: این بودجه سنواتی که برنامه یک‌ساله است، عملا با مسایل کشور باید متصل شود که در برنامه‌های میان‌مدت مساله حل شود. یعنی برای مثال، بگوییم مساله آب را ظرف ۵ سال می‌خواهیم حل کنیم. این نوع بودجه‌ریزی ۵۰ سال است که اتفاق می‌افتد و حاصل آن، «هیچ» بوده است. ما که نباید با حاصل «هیچ» دوباره این مسیر را ادامه دهیم.

حاصل این بودجه «هیچ» است

این کارشناس اقتصادی می‌گوید: حالا عدد دلار در بودجه بالا و پایین شود یا نفت را کم و زیاد بفروشیم، اما در نهایت حاصل، هیچ است و بودجه را می‌بندیم که حقوق و دستمزد بدهیم. این چالش‌های اقتصادی ایران سر جای خود است و روز به روز بدتر و بدتر می‌شود.

شقاقی‌شهری می‌افزاید: سوال این است که این نوع نظام بودجه‌ریزی چه فایده‌ای دارد. چرا این همه وقت و انرژی کشور را تلف می‌کنیم. اگر قرار است حقوق و دستمزد بدهیم، یعنی روزمرگی. این دیگر بودجه نمی‌خواهد و دولت خیلی راحت بگویم می‌خواهم زندگی روزانه کشور را بگذرانم.

وی یادآور می‌شود: بودجه باید ناظر بر حل مسایل کشور باشد و این نوع بودجه‌ریزی محکوم به شکست است و مسایل کشور هر روز بدتر و بدتر خواهد شد، چون برای حل مسایل کشور برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی نکردیم.

پیام بودجه برای اقتصاد ایران چیست؟

این کارشناس اقتصادی می‌گوید: به طور طبیعی این بودجه به دلیل این‌که ناظر بر ارتقای بهره‌وری و حل مسایل کشور نیست، حاصل آن کسری‌های بودجه، تورم حاصل از کسری‌های بودجه، عدم کمک به رشد اقتصادی ایران و حل مسایل اقتصادی ایران خواهد بود.

شقاقی‌شهری می‌افزاید: لایحه‌ای که من دیدم، به دلیل این‌که مثل گذشته تنظیم شده، کسری بودجه عیانی دارد. کسری بودجه عملیاتی بالایی هم دارد، چون باید اوراق و اموال بفروشیم. ما برای پرداخت حقوق و دستمزد داریم اموال می‌فروشیم و این یعنی اوج بی‌خردی در نظام بودجه‌ریزی. ما حق نداریم برای حقوق و دستمزد پایدار، اموال بفروشیم یا اوراق منتشر کنیم.

وی عنوان می‌کند: به نظر من نظام اداری ما نیازمند تغییرات اساسی است. این نظام اداری در جهت راحت‌طلبی است، یعنی حقوق می‌دهیم و بهره‌وری منفی است. این نظام اداری با این وضعیت ساختار سازمانی و استخدامی بهره‌وری ندارد. ما باید از دستگاه‌ها برنامه بخواهیم. ما نباید به کارمند پول دهیم، باید برای حل مساله پول دهیم. ساختار است که ایراد دارد و هر سال هم تکرار می‌شود و این همان روزمرگی است.

منبع: خبر آنلاین
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع گوشی موبایل اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۱۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز چهارشنبه ۱۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ سردار دورسون با پرسپولیس توافق کرد

دعوت به مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده شرکت اعتباری ملل (سهامی عام)

عکس/ حضور مهدی مهدوی کیا در تمرین فوتبال جوانان

عکس/ بزرگراه چمران تهران ۵۴ سال پیش وقتی بیابان بود

عکس/ رزمایش نظامی میدان مشق تهران در دوره قاجار ۱۲۳ سال پیش

عکس / تیپ خاص بهروز وثوقی و گوگوش ۵۱ سال پیش در فیلم ممل آمریکایی

عکس/ تغییر چهره پوری بنایی بعد ۴۷ سال در ۸۴ سالگی

عکس/ عضلات جذاب احمدرضا عابدزاده در آستانه ۶۰ سالگی

عکس/ گریم متفاوت بهناز جعفری در شمال از جنوب غربی

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

فیلم/ پشت صحنه موزیک ویدیوی همایون شجریان و سامی یوسف

توقف حرکت قیمت نفت

ماجرای قتل هولناک زن هنرمند جلوی کلانتری چیست؟

هشدار به خریداران مسکن؛ فریب پیامک‌های فروش قسطی مسکن را نخورید

رقم وام ازدواج و فرزندآوری برای سال آینده تغییر کرد + جزئیات

جاده کندوان ۱۴ تا ۱۷ بهمن مسدود می‌شود

سایه سنگین تهدید آمریکا علیه نفت کانادا

عکس/ حال و هوای جشن سده در کرمان

عکس/ شهرام شب پره و ابی ۴۸ سال پیش روی پل عابر سیدخندان

عکس/ قاب صمیمی محمدرضا گلزار و مهناز افشار در پشت صحنه فیلم آتش بس

فیلم/ شوخی محسن کیایی و امید حاجیلی با بهنام بانی

تقاضا برای آپارتمان‌های زیر قیمت افزایش پیدا کرد

جزئیات حادثه مرگبار در تهران؛ دو پسر جوان زنده زنده در آتش سوختند

واکنش شرکت نفت به شایعات پیرامون پرونده کرسنت

آغاز واریز یارانه دهه فجر از فردا ۱۲ بهمن؟

فیلم/ دیدار گرم و صمیمی علی دایی با عادل فردوسی پور

عکس/ نمایی از هتل رامسر و اقامتگاه‌های تفریحی ۸۷ سال پیش

فیلم/ استایل پژمان جمشیدی با چادر گلدار در خیابان

پرواز تهران به پاریس لغو شد

فیلم/ آبشار نیاگارا یخ زد

عکس/ استایل متفاوت هایده ۴۸ سال پیش در شهر کاظمین

عکس/ لاشه هواپیما سقوط کرده آمریکا در رودخانه پودماک

یک معدن طلا در ایران کشف شد

چرخش بزرگ در بازار نفت آسیا؛ تحریم‌ها بازی را عوض کردند

فیلم/ خاطره بامزه محسن کیایی از یک مراسم تعزیه خوانی

فیلم/ دعوای جنجالی نماینده مجلس و نماینده خودروسازان در برنامه تلویزیونی

شرط و شروط دلار برای اصلاح قیمت چیست؟

برای ایران حیاتی است که مذاکره با آمریکا آغاز شود/ آمریکا، روسیه و چین با کارت ایران در برابر یکدیگر قرار می‌گیرند/ دولت پزشکیان آخرین فرصت برای نجات ایران است

فیلم/ ۱۸ جسد از رودخانه پوتوماک بیرون کشیده شد

فیلم/ عصبانیت عجیب جواد هاشمی از شعار‌های تند علیه بیرانوند

ماجرای قتل مرموز پزشک گرگانی جلوی خانه اش

جزئیات جدید پلیس از تعقیب ربایندگان پسربچه ۱۲ ساله در شوشتر

عکس/ شاخص آلودگی هوای تهران امروز ۱۱ بهمن

آغاز خرید کالا با سکه ترامپ

فیلم/ گفت‌و‌گو جالب با مرتضی عقیلی درباره بازگشت به سینما

فیلم/ افشای رقم شوکه‌کننده خسارت تحریم‌ها به ایران از سال ۹۱ تاکنون

فیلم/ واکنش عجیب ترامپ به برخورد بالگرد نظامی با هواپیمای مسافری

فیلم/ هیچ‌کس در حادثه هوایی آمریکا زنده نمانده است

ترفند فولکس واگن برای دور زدن تعرفه‌های ترامپ

حضور رهبری در حرم امام و گلزار شهدا + فیلم

حمله کیهان به همتی: دلار را شما گران کردید؛ چرا به گردن فرزین می‌اندازید؟

آخرین جزئیات از تلفات سقوط هواپیمای مسافربری در آمریکا

فیلم/ لحظه سقوط هواپیما مسافربری در آمریکا با ۶۴ مسافر

سکه آماده ورود به کانال جدید شد

جزئیات مرگ تلخ زوج ۷۵ ساله در نیشابور

قیمت سکه در نقطه حساس؛ قیمت طلا وارد فاز اصلاحی می‌شود؟

استارت رشد قیمت در بازار خودرو زده شد + جدول

شرایط جدید تعویض پلاک خودرو اعلام شد

آغاز دور جدید ثبت نام پیش فروش ایران خودرو ویژه بهمن ۱۴۰۳ + جدول

شرایط واریز کالابرگ الکترونیک ۶۰۰ هزار تومانی ویژه ماه رمضان اعلام شد