تاریخ انتشار: ۱۳:۰۴ - ۲۶ دی ۱۴۰۱
تعداد نظرات: ۱ نظر

ثبت نام ۹ میلیونی ایران خودرو

در حالی که وضعیت بازار و صنعت خودرو تا این اندازه آشفته است، به نظر می‌رسد سیاستگذار به جای ارائه راه‌حل مدون و اصولی درحال آزمون و خطا در سیاستگذاری است و هرچند وقت یک‌بار راه‌حل جدیدی را در کشف قیمت مورد آزمایش قرار می‌دهد.

بیش از ۹ میلیون نفر در قرعه‏‏‌کشی ایران‌خودرو ثبت‌نام کردند

اقتصاد۲۴ طرح فروش فوق العاده چهارمحصول ایران‌خودرو، رکورد تعداد متقاضی را به طرز عجیبی شکسته است. به نظر می‌رسد تورم انتظاری خودرو تنها دلیل ثبت چنین رکوردی است. بازگشت دوباره شورای رقابت به قیمت‌گذاری خودرو و به تبع آن انتظار قیمت‌گذاری جدید خودرو و همچنین پیش‌بینی عرضه تمامی محصولات خودرویی در بورس‌کالا، متقاضیان را به این نتیجه رسانده است که در آینده‌ای نزدیک قیمت کارخانه‌ای خودرو افزایش خواهد داشت.

به این ترتیب، بسیاری از متفاضیان واقعی و غیرواقعی ترجیح داده اند آخرین شانس خود را برای خرید خودرو به قیمتی که در آذرماه سال گذشته تعیین شده بود، امتحان کنند. شاهد این تورم انتظاری، رکورد جدید تعداد ثبت‌نام در قرعه کشی جدید ایران‌خودرو است. در این طرح پیش فروش ۹میلیون و ۲۵۰‌هزار نفر (تا ساعت۲ بعدازظهر دیروز) برای عرضه تنها ۲۰‌هزار خودرو ثبت‌نام کرده اند؛ بنابراین از هر ۵/ ۴۶۲ نفر یک نفر موفق به خرید خودرو خواهد شد. به عبارت دیگر شانس هر ثبت‌نام‌کننده برای خرید خودرو تنها ۲/ ۰‌درصد است.

بهتر است برای فهم بهتر این ارقام به مراحل قبلی قرعه‌کشی خودرو استناد کنیم. در مردادماه سال‌جاری ۱۰۴‌هزار خودرو در دومین مرحله قرعه‌کشی خودرو در سامانه یکپارچه عرضه شده بود، ۶میلیون نفر نیز در این مرحله ثبت‌نام کرده بودند که مشمول متقاضیان طرح «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» و همچنین طرح نوسازی خودرو‌های فرسوده نیز می‌شد. شانس هر فرد عادی که امتیاز ویژه‌ای برای خرید خودرو نداشت در این مرحله حدود یک به ۱۹۴نفر بود؛ رقمی که اکنون به حدود یک به ۵/ ۴۶۲نفر رسیده است.

تورم انتظاری که موجب چنین امری شده است ماهیتی دوگانه دارد. از طرفی در روز‌های اخیر تصمیم بر بازگشت شورای رقابت به قیمت‌گذاری خودرو گرفته شده است. این تصمیم در پی آن گرفته شد که سازمان بازرسی کل کشور درعین احضار مدیران ایران‌خودرو و سایپا به علت وضعیت نابسامان بازار خودرو از شورای رقابت خواست که به وظیفه قانونی خود در مورد قیمت‌گذاری خودرو و تنظیم بازار عمل کند.

یازده‌نماینده مجلس نیز در نامه‌ای به شورای رقابت خواستار بازگشت این شورا به قیمت‌گذاری خودرو شدند. در نهایت با توجه به منقضی شدن دستور شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا که تنظیم بازار خودرو را به وزارت صمت سپرده بود، حالا قرار است شورای رقابت به قیمت‌گذاری خودرو بازگردد.

با وقوع این امر احتمالا این شورا هرچه سریع‌تر قیمت‌گذاری جدید محصولات خودروسازان را آغاز خواهد کرد؛ محصولاتی که با وجود تورم ۵/ ۴۸درصدی، همچنان با قیمت سال گذشته به فروش می‌رسند. در صورتی که قرار باشد شورای رقابت قیمت‌گذاری انجام ندهد، سناریوی دیگری مطرح است تا طی آن تمامی محصولات خودروسازان راهی بورس‌کالا شوند، در این صورت نیز قیمت خودروی کارخانه‌ای افزایش خواهد داشت؛ بنابراین یک‌وجه از تورم انتظاری مربوط به افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو است.

با این حال یک تورم انتظاری نیز در بازار خودرو وجود دارد. در واقع فروشندگان و متقاضیان انتظار دارند در آینده‌ای نزدیک قیمت خودرو در بازار افزایش پیدا کند. دلیل این امر می‌تواند روند رو به رشد نرخ ارز، نبود افق روشن برای احیای برجام و همچنین افزایش قیمت در کارخانه باشد؛ بنابراین متقاضیان تصور می‌کنند که اگر در این مرحله از قرعه کشی موفق به خرید خودرو شوند می‌توانند با قیمت یک‌سال قبل کارخانه خودرو خریداری کنند و در آینده‌ای نزدیک با قیمتی بیشتر از امروز آن را به فروش برسانند.

رانت توزیعی

با این حال حتی نیازی نیست که خریداران برای آینده صبر کنند و اگر به محض تحویل خودرو آن را در بازار به فروش برسانند می‌توانند سود کلانی کسب کنند. در طرح فروش فوق العاده، چهار محصول سورن‌پلاس دوگانه‌سوز، پارس سال سفارشی ELX، پارس سال سفارشی با موتور XU ۷ P و راناپلاس عرضه شده است. برای مثال به‌سراغ پژو پارس برویم. اگر شخصی آنقدر خوش شانس باشد که بتواند برنده یک‌پژو پارس ELX شود، برای خرید آن باید ۲۰۹میلیون و ۱۲۵‌هزار تومان به ایران‌خودرو پرداخت کند.

این درحالی است که این خودرو روز گذشته در بازار به قیمت ۵۱۰میلیون تومان خرید و فروش می‌شد؛ بنابراین برنده این خودرو می‌تواند بیش از ۳۰۰میلیون سود کسب کند که معادل سود ۱۴۴درصدی است. این سود بادآورده و رانت توزیعی را با دستمزد سالانه یک‌کارگر مقایسه کنید.


بیشتر بخوانید: قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز دوشنبه ۲۶ دی ۱۴۰۱ + جدول


یک کارگر با دو فرزند با همه حقوق از جمله حق مسکن و حق فرزند و... در سال ۱۴۰۱ در مجموع ۸۰میلیون و ۷۰۰‌هزار تومان دستمزد می‌گیرد. برنده یک‌پژو پارس در این قرعه‌کشی سودی معادل دستمزد حدود ۴۵ماه یعنی ۳سال و ۹ماه کارگر را کسب می‌کند. وقتی سیاستگذار به‌راحتی چنین رانتی را توزیع می‌کند، ثبت‌نام بیش از ۹میلیون نفر برای تنها ۲۰‌هزار خودرو اصلا جای تعجب ندارد.

البته این تنها تعداد افرادی است که خود اقدام به ثبت‌نام خودرو کرده اند. بازار زیرزمینی خرید و فروش حواله نیز به‌قوت خود باقی است و حواله خودرو‌های عرضه‌شده در قرعه کشی از ۱۰۰ تا ۴۰۰میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. حواله پژو پارس که سود آن را مورد بررسی قرار دادیم، در این بازار سیاه حدود ۱۸۰میلیون تومان است.

علاوه بر این حتی مادر بودن نیز به ابزاری برای دلالان تبدیل شده است. همان‌طور که پیش از این نیز «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی به این موضوع پرداخته بود، تنها کدملی مادران دارای دو فرزند و بیشتر حدود ۱۵میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. علت این امر شانس بالاتر این مادران در قرعه کشی خودرو است که مطابق ماده ۱۲ قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» ۵۰‌درصد از محصولات خودروسازان به آن‌ها تخصیص پیدا می‌کند.

از کشفیات گالیله تا کشف قیمت

در حالی که وضعیت بازار و صنعت خودرو تا این اندازه آشفته است، به نظر می‌رسد سیاستگذار به جای ارائه راه‌حل مدون و اصولی درحال آزمون و خطا در سیاستگذاری است و هرچند وقت یک‌بار راه‌حل جدیدی را در کشف قیمت مورد آزمایش قرار می‌دهد؛ موضوعی که صدای جانشین پلیس راهور را هم درآورده است. وی روز گذشته با انتقاد از عدم‌توجه کافی به کیفیت محصولات خودروسازان با کنایه گفته است: «بعد از ادیسون، گالیله و پاستور و...، خودروسازان هم قیمت خودرو را کشف کردند. به تنها چیزی که از خودرو اهمیت نمی‌دهیم، امنیت خودرو است.» انتقادی که البته بی راه به نظر نمی‌رسد. انگار تنها دغدغه سیاستگذاران خودرو کشف قیمت است که آن هم به‌درستی انجام نمی‌شود و دیگر می‌توان گفت این فرآیند بسیار طولانی و فرساینده شده است.

یک‌روز شورای رقابت قیمت‌گذاری می‌کند، روز دیگر این شورا حذف می‌شود و وزارت صمت مسوول این کار می‌شود، یک روز مجلس با تعیین قیمت جدید مخالفت کرده و وزیر صمت را تهدید به استیضاح می‌کند و روز دیگر خودرو برای کشف قیمت راهی بورس‌کالا می‌شود. حالا هم سازمان بازرسی و مجلس در مقابل عرضه خودرو در بورس‌کالا ایستاده اند و قرار است شورای رقابت طی یک‌هت‌تریک بازگشت سه باره‌ای به قیمت‌گذاری خودرو داشته باشد.

گرچه همه این نهاد‌ها و سیاستگذاران وضعیت بازار خودرو را نابسامان می‌دانند، اما هر یک دلیل خود را برای این آشفتگی ارائه می‌دهند؛ غافل از اینکه شاید تعدد تصمیم‌گیران و بی ثباتی در تصمیمات است که نقش اصلی را در وضعیت کنونی بازار و صنعت خودروی کشور ایفا می‌کند. در واقع فرآیند فرساینده و طولانی کشف قیمت خودرو، بازار را در بلاتکلیفی عمیق فروبرده و سلب اعتماد بازار از سیاستگذاری ها، تورم انتظاری را هم افزایش داده است؛ موضوعی که می‌توان آن را دلیل اصلی افزایش روزافزون قیمت خودرو در بازار دانست.

از سوی دیگر کیفیت محصولات تولیدشده نیز سیبل انتقادات زیادی شده که در سایه تصمیم سازی‌های آشفته مورد غفلت قرار گرفته است. پلیس راهور بار‌ها نسبت به عدم‌توجه به ایمنی خودرو‌ها هشدار داده بود. اکنون نیز جانشین پلیس راهور می‌گوید سیاستگذاران به تنها موضوعی که اهمیت نمی‌دهند، کیفیت و ایمنی خودرو‌های تولیدی است و می‌گوید گوش شنوایی هم در این مورد وجود ندارد و کنایه می‌زند که کاش به جای کشف قیمت، ایمنی خودرو را کشف می‌کردیم.

با این حال، توجه به ایمنی و کیفیت خودرو را نیز می‌توان در گرو توسعه زیرساخت‌های خودروسازان دانست؛ موضوعی که با زیان انباشته آن‌ها که روزانه هم به آن اضافه می‌شود چندان قابل دسترس به نظر نمی‌رسد. در شرایطی که دلالان بازار خودرو سود‌های کلانی را که بخش کوچکی از آن در این گزارش مورد بررسی قرار گرفت کسب می‌کنند، خودروسازان روزانه رقم زیان انباشته خود را رو به افزایش می‌بینند. در چنین شرایطی مسلم است که اولویت خودروسازان نه توسعه زیرساخت‌ها و افزایش کیفیت محصولات تولیدی بلکه رسیدگی به صورت‌های مالی اسفناک خود است.

مقصر این شرایط را در گام اول می‌توان سیاستگذاری دانست که از طرفی به انحصار در صنعت و بازار خودرو دامن زده و انگیزه افزایش کیفیت را از خودروسازان گرفته است به طوری که خودروسازان خود را در فشار رقابتی نمی‌بینند تا مجبور باشند به کیفیت و ایمنی بیشتر بپردازند. از طرف دیگر تعدد سیاست‌ها هم بازار و هم صنعت خودرو را در بلاتکلیفی برده و انگار تنها موضوعی که همه تصمیم‌گیران در عین اختلاف روی آن اتحاد نظر دارند، قیمت‌گذاری دستوری است. تنها اختلاف در این مورد این است که قیمت‌گذاری دستوری از چه سازوکاری و توسط چه کسی انجام شود، حالا در شرایطی که قرعه کار به نام شورای رقابت خورده است، بازار خودرو و دلالان آن مسیر خود را می‌روند، به طوری که شاهد رکوردشکنی تعداد متقاصیان شرکت در لاتاری خودرو هستیم.

نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
مندلی
0
0
سه‌شنبه ۲۷ دی ۱۴۰۱
خوبه دیگه ی طرحی میزارن درمردم هیجان ایجادمیکنن اخرشم برنده طرح خودشونن بازندهم مردم که داشتن همی بی ارزشترین خودرودنیاروتوی خابم نمیبینن ولی برندههاک خودشونن باقیمتای نجومی هرروزشون مثل رویاس هی پولدارترمیشن ‌باای ط
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت ساعت اپل، سامسونگ و شیائومی امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل اپل امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه پارسیان امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع زعفران + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ طرفداری شیلا خداداد از تتلو!

قیمت خودرو‌های سایپا امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

پیش بینی یک کارشناس از قیمت مسکن تا پایان خرداد

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

پیش بینی قیمت طلا و سکه ۹ فروردین ۱۴۰۳

قیمت سکه پارسیان امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

انتقاد ابراهیم رئیسی از انفعال کشورهای اسلامی درمورد غزه

مقابله با زمین خواری ۳ هزار میلیارد تومانی در گیلان

آندرتیکر به‌زودی به ایران می‌آید

شارژ نه میلیونی حساب حقوق این بازنشستگان

عکس/ اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش

نرخ بهره بین بانکی به این عدد رسید

فیلم/ اعتراف جالب بازیگر خانم درباره رضا عطاران

عکس تازه الناز شاکردوست در بیستون کرمانشاه

روسیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا علیه کره شمالی را وتو کرد

برج میلاد ۱۳ فروردین تعطیل است

هیوندای توسان ۲۰۲۵، قوی‌تر آمد

مردم در هیچ شرایطی ماهی قرمز را در رودخانه‌ها رها نکنند

فیلم/ واکنش دختران بعد از دیدن شهاب حسینی

کنایه معنادار عباس عبدی به زاکانی

این ربات از زیر دریا خبر می‌دهد

استراتژی معاملاتی موفق برای انتخاب سهام

فیلم/ رفتار جالب فراستی علیه مجری

فروردین، ماهی صعودی برای بورس

درخواست سپاهانی‌ها از فدراسیون

رشیدی کوچی: قالیباف بازنده بزرگ مجلس بعدی

عکس/تصویر جنجالی مصاحبه سفیر ایران با مجری زن تلویزیون باکو

خبر خوش برای زنان هوادار تراکتور

مسافران نوروزی در بازار مشهد

قیمت این خودرو در بازار ترکید

دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان و اوقات شرعی

مسجد جمکران ۱۰۷۲ ساله شد

واکنش دکتر هاشمی به خودکشی پرستو بخشی

دیدار زیاد نخاله با آیت‌الله خامنه‌ای

خبر خوش برای استقلالی‌ها

ورود گردشگران به میانکاله در روز طبیعت ممنوع شد

کیمیا علیزاده عضو تیم ملی بلغارستان شد

فیلم/ روبوسی نخست وزیر لبنان با یک زن دیگر به جای نخست‌وزیر ایتالیا!

پول افغانستان از دلار سودآورتر شد

ورود گردشگران به کویر مرنجاب و سیازگه ممنوع شد

حداکثر حقوق مدیران دولتی اعلام شد

بایدن از ترامپ پیشی گرفت

افزایش ساعت خدمات دهی مترو از فردا

فیلم/ تصاویری زیبا از دریاچه پرآب ارومیه

اینفوگرافی/ بهترین گلزنان تاریخ تیم ملی

بهروز محبی: قیمت واقعی دلار از نرخ نیمایی هم پایین‌تر است

خواص سقز که نمی‌دانستید

ماجرای رأی لحظه آخری احمدی‌نژاد بعد از عمل جراحی پلک

تاجگردون: ۱۴۰۳ سال خیلی سختیست

عکس/ جواد عزتی در پشت‌صحنه زخم کاری ۳

خبر فوری شورای نگهبان درباره لایحه عفاف و حجاب

مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد

آخرین آمار شمار کشته‌های تصادفات نوروزی

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

نرخ جریمه‌های رانندگی ۵ برابر می‌شود