ساختمان‌های ناایمن تهران بیشتر از ۱۲۹ ساختمان است

اقتصاد۲۴-آتش‌سوزی ساختمان خیابان بهار و شهادت فرمانده ایستگاه ۱۲۰ آتش‌نشانی تهران، بحث و جدال همیشگی بر سر در اختیار قرار دادن فهرست ساختمان‌های ناایمن برای عموم را باز کرده است. چندان که ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران در صفحه توییتر خود خواست که شهرداری تهران "دست از لجاجت بردارد" و در جهت حفاظت از جان شهروندان و آتش‌نشانان لیست ساختمان‌های ناایمن را منتشر کند. در مقابل، اما مخالفان معتقدند که انتشار اسامی منجر به التهاب و نگرانی شهروندان می‌شود.

جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران در پاسخ به اینکه عدم انتشار این لیست چه تبعاتی برای شهروندان خواهد داشت، گفت: «اعلامش چه آورده‌ای برای ما دارد؟ خود ساختمان‌ها می‌دانند و سال‌هاست به آن‌ها اعلام شده است، همچنین دستگاه‌های متولی هم اطلاع دارند و فقط افکار عمومی نمی‌داند. بار‌ها به مالکان اخطار داده شده و بنابراین اگر بخواهند، همین الان می‌توانند اقدامی انجام دهند. آیا حلقه گمشده ما اطلاع رسانی به مردم است؟ آیا با اطلاع پیدا کردن، مردم به آتش نشانی مراجعه می‌کنند تا در این راستا اقدامات لازم را انجام دهند؟»

وی ادامه داد: «در حال حاضر مالکان، اتحادیه‌های مربوطه و دستگاه‌هایی که مسئولیت نظارت و پیگیری دارند، می‌دانند و اتفاقا کم زورترین‌ها آتش نشانی و شهرداری هستند، چون اختیاری ندارند. ما طبق قانون پاسخگوی حوادث هستیم، ولی از آنجایی که سرمان درد می‌کند، دنبال بحث کارشناسی و بازدید برای ایمن‌سازی می‌رویم. اتفاق خوبی که امسال افتاده این است که دستگاه قضایی به عنوان تنها کسی که ابزار قانونی و اجرایی دارد، پای کار آمده است. این امر باعث شد که تعداد ۱۲۹ ساختمانی که همه جا صحبتش است، یک ماه قبل به ۱۱۹ برسد.»

ملکی درخصوص جلساتی که با مالکان ناایمن داشته‌اند، بیان کرد: «ما این ساختمان‌ها را به چهار گروه ۳۰ الی ۳۵ تایی تقسیم کرده‌ایم و هر چند وقت یکبار، یک گروه را به خود آتش‌نشانی دعوت می‌کردیم. شهرداران مناطقی که این ساختمان‌ها در آنجا بودند را هم دعوت می‌کردیم و معاون دادستان تهران هم به جلسه می‌آمد. مالکان می‌فهمیدند که کار دیگر در حد اخطار آتش‌نشانی و شهرداری نیست بلکه الان دستگاه قضا پای کار آمده و به آن‌ها یک زمانی داده شده تا کار‌های اولیه را انجام دهند.»

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی ادامه داد: «ما با سه گروه از مالکان جلسه گذاشتیم. با گروه چهارم به علت اینکه درگیر بحث سرما، تعطیلات و شهادت همکارمان شدیم، نتوانستیم برگزار کنیم. این جلسات منجر به این شد که از ۱۲۹ ساختمان پرخطر، ده ساختمان کار‌های اولیه را آغاز کردند و اسمشان از فهرست خارج شد. من به شما اطمینان می‌دهم که تا عید، از این تعداد هم کمتر می‌شود و چه بسا شب عید این ۱۱۹ به ۱۱۰ هم برسد.»

وی ضمن اشاره به اینکه مالک از فشار افکار عمومی نمی‌ترسد، ولی از دستگاه قضایی می‌ترسد، گفت: «در چند وقت قبل هم دیدیم که انشعابات برخی از این ساختمان‌ها را قطع کردند و طبیعی است پاساژی که برق و گاز نداشته باشد، کسی هم نمی‌تواند آنجا کاسبی کند. خود کسبه به هیئت مدیره‌ها فشار آوردند که دنبال رفع مشکلات بروند.‌ای کاش ده سال قبل این اتفاق می‌افتاد، ولی از آنجایی که هر وقت جلوی ضرر را بگیریم منفعت است، از اول امسال این اتفاقات خیلی خوب رخ داده است. در این مدت ما ده ساختمان را رسما از لیست خارج کرده‌ایم و فکر می‌کنم در پالایش بعدی که انشالله شب عید انجام خواهد شد، از ۱۱۹ هم کمتر خواهد شد.»

تصمیم‌گیرنده انتشار اسامی ساختمان‌های ناایمن با دستگاه قضاست

ملکی افزود: «ما و شهرداری، چون قدرتی نداشتیم چندین بار نامه و اخطار می‌زدیم، ولی کسی از ما حساب نمی‌برد، اما این روش که دستگاه‌های قدرتمند مثل دستگاه قضایی پای کار آمده است، بهتر جواب می‌دهد. قبلا که دستگاه‌ها همکاری نمی‌کردند، شاید یکی از گزینه‌ها می‌توانست این باشد که انتشار لیست حداقل یک فشاری بیاورد، ولی الان که خود ساختمان‌ها به دلیل ترس یا اعتقاد و فرهنگ‌شان شروع به همکاری کرده‌اند، این مشکل آرام آرام دارد حل می‌شود. بقیه هم می‌بینند کار شوخی بردار نیست و به جای پر قدرتی مثل دستگاه قضایی سپرده شده است که می‌تواند مجوز پلمب و قطع انشعاب صادر کند. به نوعی یخ این قضیه دارد آب می‌شود و ما هر چند ماه یکبار می‌بینیم که یک تعداد از لیست خارج شده‌اند.»

او همچنین در واکنش به اینکه انتشار لیست ساختمان‌های ناایمن و برخورد قضایی، نافی هم نیستند، اظهار کرد: «تصمیم‌گیرنده این موضوع آتش نشانی و حتی شهرداری نیست. دستگاه قضایی اعلام کرد که شهرداری لیست را به ما داده است و این دستگاه فعلا به پرخطر‌ها فرجه داده است. ما می‌بینیم که این روش دارد جواب می‌دهد و تا یک ماه پیش ده ساختمان از آن لسیت کم شده و کمتر هم خواهد شد. شاید دستگاه قضایی می‌گوید ما که چند ماه مهلت داده‌ایم، تا آخر فرجه هم صبر کنیم. اینکه لیست ۱۲۹ ساختمان را منتشر کنیم و بعد با خبر شویم که فرضا ۳۰ تا از آن‌ها کار‌های اولیه را انجام و تشکیل پرونده داده‌اند و دیگر اسم‌شان از لیست بسیار پرخطر‌ها درآمده است، آنوقت مدعی می‌شوند که وقتی ما همکاری کرده‌ایم چرا اسم ما منتشر شده است.»

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی ادامه داد: «تصور من بر این است که باتوجه به فرجه‌هایی که به آن‌ها داده شده، دستگاه قضا می‌خواهد تا پایان مهلت صبر کند و در صورتی که پای کار نیامدند، اگر بنا به منتشر کردن اسامی باشد، آن‌ها را منتشر کنند، ولی ما در جایگاه انتشار اسامی قرار نداریم.»

ملکی در پاسخ به این پرسش که فارغ از اینکه مسئولیت انتشار اسامی با دستگاه قضایی است، آیا به عنوان کارشناس این حوزه موافق منتشر کردن اسامی ساختمان‌های ناایمن هست یا خیر، گفت: «اگر وضعیت مثل سال‌های قبل بود، من معتقد بودم که باید یک شوکی به آن‌ها وارد شود، ولی الان که مشاهده می‌کنم روشی که دستگاه قضا در پیش گرفته، گرچه سرعتش مثل باد نیست و شاید یک سال طول بکشد که از این تعداد کم شود، ولی وقتی با زبان خوش راه آمده‌اند چرا با دعوا کار را پیش ببریم. در وضعیت کنونی که می‌بینم پای کار آمده‌اند و دارند همکاری می‌کنند، نظرم این است که تا پایان فرجه‌های داده شده پیش برویم و نتیجه‌اش را بررسی کنیم. اگر تعدادی که کم شده امیدوار کننده بود، دستگاه قضایی دوباره فرجه دهد تا بقیه هم همکاری کنند و باز تعداد کمتر شود، ولی اگر بعد از فرصت دوباره یک سری‌ها قصد همکاری نداشتند، قطعا دستگاه قضا فکری خواهد کرد.»

ساختمان‌های ناایمن تهران محدود به عدد ۱۲۹ نیست

وی همچنین درباره اینکه نباید اذهان را تنها به تعداد ۱۲۹ ساختمان محدود کرد، گفت: «رسانه‌ها نقش مهمی دارند و واسطه بین دستگاه‌ها و مردم هستند، باید دقت کرد که حواس مردم به اشتباه منحرف شود چراکه یک زمانی با کلید واژه ۱۲۹ ساختمان ناایمن، ذهن‌ها را محدود به این تعداد می‌کردیم در حالی که این نیست بلکه ما از حیث آتش‌نشانی بررسی کرده‌ایم و این ۱۲۹ تا را در آورده‌ایم و الان رویش کار می‌کنیم. در حالی که یک ساختمان برای ناایمنی ملاک قدمت و فرسودگی، ملاک مهندسی، و بسیاری معیار‌های دیگری دارد. چندی پیش هم ستاد بحران یک عدد چشمگیری را اعلام کرد که از نظر مهندسی ناایمن بوده‌اند؛ بنابراین این تصور نباشد که فقط ۱۲۹ ساختمان ناایمن در تهران داریم بلکه این رقم مربوط به ساختمان‌هایی است که از نظر آتش‌نشانی پر خطرند.»

ملکی خاطرنشان کرد: «ساختمان‌هایی هستند که قدمت بالایی دارند و از نظر مهندسی ایراداتی دارند که این‌ها هم باید پالایش شوند. اگر قرار است لیستی منتشر شود باید از صدر تا ذیل ساختمان‌های ناایمن را بگوید. مردم که نمی‌توانند در ذهنشان بگویند این ساختمان از نظر آتش‌نشانی ناایمن است، آن یکی از نظر نظام مهندسی پرخطر است و دیگری از نظر ستاد بحران. این ۱۲۹ ساختمان فقط از حیث آتش‌نشانی که تخصص ماست، بررسی شده و باقی موارد را دستگاه‌های دیگر باید پایش کنند.»

وی در ادامه تاکید کرد: «با این تفاصیل یک لیست باید منتشر شود و بگویند هر ساختمانی که در این فهرست قرار دارد، به هر دلیلی ناایمن است. حواس‌ها به این سمت نرود که کل ساختمان‌های شهر ما به همین تعداد ۱۲۹ تا مختصر است.»

ملکی ضمن اشاره به این نکته که فقط ساختمان‌های پرخطر حادثه ساز نیستند، به دیده بان ایران گفت: «خدا را شکر در چند ماه گذشته از نظر حادثه‌ای خبری از ساختمان‌های بسیار پرخطر رخ نداد، چون نگاه‌ها به آن‌ها معطوف شده و بیشتر حواسشان را جمع کردند، ولی یک دفعه ساختمانی مثل ساختمان خیابان بهار که جزو فهرست ۱۲۹ ساختمان هم نبود، آتش می‌گیرد و آنقدر گسترده می‌شود که حتی یک آتش نشان را هم به شهادت می‌رساند. به بیانی دیگر نباید تنها مراقب ساختمان‌های بسیار پرخطر باشیم و بقیه را رها کنیم. روی صحبتم با مالکان، مدیران و هیئت امنای ساختمان‌هاست که فکر نکنند اگر در لیست ۱۲۹ تا نیستند، در حاشیه امنی قرار دارند، خیر ما اصلا ساختمان داریم که در میان خطرهاست و دو سه بار هم آتش گرفته است. همه ساختمان‌ها باید مراعات کنند و دنبال بحث ایمنی باشند.»

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی در پایان تاکید کرد: «زمانی که به یک سری از ساختمان‌ها زیاد می‌پردازیم، بقیه مالکان می‌گویند خدا را شکر کسی به ما کاری ندارد و همه دنبال ۱۲۹ ساختمان هستند، ولی غافل از اینکه این ساختمان‌ها هم با روندی که به سمت نا ایمنی‌ها می‌روند چه بسا چند ماه دیگر جزو پرخطر‌ها حساب شوند. اطلاع‌رسانی‌ها باید به شکلی باشد که همه ساختمان‌ها به سمت ایمن‌سازی بروند چراکه ما فقط ۱۲۹ ساختمان ناایمن نداریم.»