سوءاستفاده یک گروه از ریزش اخیر بورس به بهانه سفر مقام آمریکایی به عربستان/ بدون پذیرش FATF راه به جایی نمی‌بریم

اقتصاد ۲۴، سعید شمس: بورس تهران در حالی طی روزهای اخیر با ریزشی عجیب مواجه شد که شدت آن حتی در روز‌های بد بورس هم تجربه نشده بود. از آنجایی که بورس محلی برای سرمایه گذاری و کسب درآمد مردم به شمار می‌رود، بالا و پایین شدن ارزش سهام اتفاقی است که باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.

بهمن آرمان در گفتگو با اقتصاد ۲۴ در این رابطه اظهار داشت: کاهش پول و سرمایه‌گذاری شدیداً از عوامل پیرامونی آن متاثر است. به طور مثال مشاهده شد، رفتن انتخابات ترکیه به دور دوم، عملا باعث سقوط ارزش لیر ترکیه در مقابل سایر ارز‌ها شد که دلیلش کاملا مشخص است، یعنی به خاطر این است که نهاد‌های سرمایه‌گذاری و اروپایی‌ها از سیاست‌های اردوغان راضی نیستند و بنابراین، چون قسمت اعظم مراودات ترکیه با اتحادیه اروپاست، کاری کردند که این اتفاق افتاد.

این تحلیگر مسائل اقتصادی در ادامه گفت: بعد از سفر مشاور امنیت ملی آمریکا به ریاض و اعلام اینکه «ما دست اسرائیل را باز می‌گذاریم و دخالتی در کارش نمی‌کنیم، خودش هر طور می‌داند با ایران برخورد کند» با توجه به اینکه آمریکا اسرائیل را به بمب‌های سنگرشکن مجهز کرده که در اعماق خیلی زیاد می‌توانند عمل کنند، این وحشت در بورس و سرمایه‌گذاران ایجاد شد که ممکن است حملاتی توسط اسرائیل علیه نیروگاه‌های برق و صنایع ارز‌آور مثل پتروشیمی و فولاد صورت گیرد، بنابراین آن قرمز شدن بورس در آن مقطع زمانی متاثر از عوامل سیاسی بوده است، چون در آن روز‌هایی که بورس رکورد منفی داشت، تغییر خاصی در صحنه اقتصادی ایران روی نداده بود. ضمن اینکه با آن افزایش قیمت خوراک پتروشیمی‌ها، سودآوری آن‌ها عملا کاهش می‌یافت و از آنجایی که سهم شرکت‌های پتروشیمی در بازار سرمایه ما بالاست و بزرگترین شرکت بورسی ما هولدینگ خلیج فارس است و پس از آن فولاد مبارکه، طبیعتاً این هم به عنوان عامل اقتصادی تاثیرگذار بود.

بیشتر بخوانید: موج سواری در بازار سهام؛ کاهش اعتماد عمومی به بازار سرمایه

وی افزود: البته هنوز خطر بر روی صنایع فولاد، سیمان، کاشی و سرامیک و صنایعی که آن‌ها را صنایع انرژی‌بر می‌دانیم باقی است. من اینجا از اصطلاح حکم حکومتی نام می‌برم و آن این است که مقام رهبری، حکم حکومتی بدهند و در نهایت این افزایش شدید قیمت انرژی برای صنایع انرژی‌بر مثل فولاد، آلومینیوم، کاشی، سیمان و ... را لغو کنند. این‌ها صنایع انرژی بر و ارزآور برای کشور هستند. این کاری که دولت و مجلس انجام داده اند، در تضاد با شعار سال مبنی بر کاهش تورم و افزایش تولید است. به هر حال این نوسانی که به وجود آمد دقیقا متاثر از صحبت‌های جک سالیوان در ریاض بود که گفت ما دست اسرائیل را باز گذاشتیم و سرمایه هم نسبت به اینگونه موارد حساس و ترسو هست و در نهایت خارج می‌شود. البته با توجه به اینکه در کشور ما فساد نهادینه شده، بعید نیست که عواملی از این جریان خواستند سوءاستفاده و مبالغی را جمع‌آوری کنند.

آرمان در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان راهی را پیدا کرد که طی آن تاثیر عوامل سیاسی بر اقتصاد کمتر شود؟ گفت: بله؛ ما در اصل یک مصوبه‌ای با عنوان دستورالعمل نحوه صدور مجوز عرضه عمومی شرکت پروژه سهامی عام داریم که خیلی می‌تواند به ما کمک کند تا بتوانیم تاثیر عوامل سیاسی را بر نوسانات بورس کاهش دهیم، زیرا در ایران مواردی وجود دارد که نه ارتباطی با تحریم‌ها و نه ارتباطی با ارز دارند. همین چند روز پیش غضنفرپور رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی اعلام کرد موجودی این صندوق ۱۰ میلیارد دلار بیشتر نیست و از آنجایی که ما هنوز اف‌ ای تی اف را نپذیرفتیم، بدون شک نمی‌توانیم فاینانسی از خارج بگیریم. حتی چینی‌ها هم نمی‌توانند این کار را انجام دهند. حتی از توافق ما با عربستان عربستان هم کاری برنمی‌آید به خاطر اینکه اف‌ ای تی اف را هنوز نپذیرفته‌ایم.

این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: کار‌هایی مثل ساخت آزادراه‌ها، زیرسازی خطوط راه‌آهن، ساخت مسکن و ... نه نیازی به ارز دارند و نه متاثر از تحریم‌ها هستند. ولی مدیریت بورس بسیار ضعیف و بسیار بی‌انگیزه است و در نهایت قدرت درک اینگونه مسائل را ندارد. متاسفانه تشکیلاتی که در بورس مشغول به فعالیت است، بسیار ضعیف عمل می‌کند. امیدواریم خاندوزی وزیر اقتصاد برای بورس یک تصمیمی بگیرد، چون اگر این پروژه‌ها تاسیس شوند، شدیداً می‌تواند مانع از تاثیر کنش و واکنش‌های سیاسی بر روی بورس باشد. به خاطر اینکه بخش عمده منابع مالی به سمت فعالیت‌هایی که دارای درآمد ثابت دارند می‌رود.