اقتصاد۲۴- کمال قلیچداراوغلو، نامزد اصلی اپوزیسیون ترکیه، با اطمینان از اینکه پیروزی در برابر رجب طیب اردوغان بالاخره در دسترس است، از رای دهندگان خواست تا در دور اول «کار را تمام کنند».
واکنش اپوزیسیون به نتیجه انتخابات ترکیه در دور اول.
اما به جای پایان دادن به حکومت دودههای اردوغان، نتیجه انتخابات ریاستجمهوری روز یکشنبه اردوگاه اپوزیسیون را به خودکاوی واداشت -در شرایطی که تنها دو هفته به رایگیری دور دوم مانده است.
در حالی که به نظر میرسد اپوزیسیون اردوغان را از پیروزی در دور اول محروم کرده باشد، نتیجه همچنان قلیچداراوغلو را با یکی از بدترین سناریوها روبرو کرد، آن هم پیش از انتخاباتی که توسط هر دو نامزد اصلی به عنوان نبردی برای آینده ترکیه به تصویر کشیده شده است.
بیشتر بخوانید: طعنه همتی به موضع ایران درباره انتخابات ترکیه
احزاب اپوزیسیون ترکیه سابقه دست بالا داشتن در حمایت مردمی نسبت به اردوغان را دارند. اما ائتلاف شش حزبی قلیچداراوغلو پس از آن که نظرسنجیهای معتبر نشان دادند که او میتواند نیمی از آرا را به دست آورد، با بادی در غبغب وارد انتخابات روز یکشنبه شد.
اما با باز شدن تقریباً همه صندوقها، در واقع این اردوغان بود که کمتر از ۱ درصد تا مرز ۵۰ درصدی لازم برای پیروزی کامل فاصله داشت و قلیچداراوغلو با حدود ۴۵ درصد آرا عقبتر بود.
اردوغان نه تنها یک نتیجه قابل اطمینان در رقابت انتخاباتی ریاست جمهوری کسب کرد، بلکه ائتلافی متشکل از حزب عدالت و توسعه (AKP) و حزب افراطی ملیگرای جنبش ناسیونالیست (MHP)، یک پیروزی پارلمانی به دست آوردند.
به گفته امره اردوغان، استاد علوم سیاسی در دانشگاه بیلگی استانبول: «همه چیز دور دوم برای مخالفان بسیار پیچیده است». وی گفت: «فقدان اکثریت در پارلمان علیه قلیچداراوغلو عمل خواهد کرد، زیرا اردوغان میتواند استدلال کند که رای دادن به او ثبات را در کشوری تضمین میکند که مدتهاست از دولتهای ائتلافی دوری جسته است «نتیجهی مغایر نظرسنجیها بر جذابیت پایدار رئیس جمهور و طنین پیشنهادات سیاسی او برای پایگاه رایدهندگان محافظهکار و متدینش با گرایش ملیگرایانه قوی تأکید داشت.
اردوغان همچنین از تمام دستگاههای دولتی خود برای از دور خارج کردن مخالفان استفاده کرد و در هفتههای منتهی به رأیگیری رقابتی روز یکشنبه، کمکهایی مانند افزایش دستمزد بخش دولتی و یک ماه گاز رایگان برای خانوارها ارائه کرد.
ائتلاف اپوزیسیون پس از بسته شدن رایگیریها در شامگاه یکشنبه پر از انرژی شده بود و به سرعت رسانههای دولتی را به «فریب دادن» ملت با شروع اعلام اولیه نتایج از شهرهای طرفدار اردوغان متهم کرد.
اما تیم قلیچداراوغلو تا اوایل صبح روز دوشنبه پذیرفته بود که ترکیه به احتمال زیاد باید برای رقابت دور دوم آماده شود.
دلسردی رای دهندگان اکنون میتواند به یک موضوع جدی برای مخالفان تبدیل شود. ارجان ارگوزل، تحلیلگر بارکلیز در لندن، گفت: «رای دهندگان مخالف ممکن است انگیزه خود را، در پی نتایج بدتر از انتظار در انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری از دست بدهند.» وی افزود، نتایج موقت نشان میدهد که «چشم انداز سیاسی ترکیه تقریباً بدون تغییر باقی خواهد ماند.»
قلیچداراوغلو برای ایجاد ائتلاف شش حزبی خود که از گروههایی با دیدگاههای کاملاً متفاوت تشکیل شده بود، تلاش کرد. او همچنین با چالشهای جدی از درون خود اپوزیسیون مواجه بود مبنی بر این که آیا کاندیدای مناسبی برای مقابله با اردوغان است، چرا که او طی ۱۳ سال رهبریاش بر حزب، هیچ پیروزی در سطح ملی برای حزب جمهوریخواه خلق (CHP)، حزب اصلی اپوزیسیون ترکیه، کسب نکرده است.
مرال آکشنر، رهبر حزب IYI که دومین گروه بزرگ در ائتلاف «میز شش» است، انتصاب قلیچداراوغلو را به عنوان نامزد ائتلاف در ماه مارس علناً رد کرد و تنها زمانی که موافقت شد شهرداران محبوب استانبول و آنکارا نامزد معاونت ریاست جمهوری شوند به ائتلاف بازگشت.
اکنون، برخی از حامیان اپوزیسیون نگران هستند که پیوند بین احزاب ممکن است شکسته شود.
انتخابات دور دوم ممکن است به این بستگی داشته باشد که کدام نامزد میتواند حدود ۵ درصد آراء، متعلق به سینان اوغان -نامزد حزب ثالثی که از MHP جدا شده و بدون حمایت یک ائتلاف برای ریاست جمهوری نامزد شده- را به دست آورد.
اوغان روز یکشنبه از بیان اینکه در دور دوم انتخابات از چه کسی حمایت خواهد کرد، خودداری کرد، و خلاءی را ایجاد کرد که هر دو نامزد باقی مانده برای پر کردن آن تلاش خواهند کرد.
اوغان خواستههایی را مطرح کرد که برآوردن آنها برای اردوغان و قلیچداراوغلو دشوار است. برای مثال، شرایط او شامل «نجات ترکیه از این مزخرفات است که نرخ بهره باعث تورم میشود» - موضعی غیر متعارف که در سیاستهای اقتصادی اردوغان نقش اساسی دارد.
در همین حال، اوغان به روزنامه اشپیگل آلمان گفت که تنها در صورتی از قلیچداراوغلو حمایت خواهد کرد که او از حزب دموکراتیک خلقها (HDP) طرفدار کردها - گروهی که از رهبر اپوزیسیون در انتخابات ریاست جمهوری حمایت کرده است- دست بکشد.
اردوغان از دانشگاه بیلگی گفت که مخالفت اوغان با HDP کار او را برای رسیدن به توافق با مخالفان بسیار دشوارتر کرده است. او گفت: «کردها یک عامل مهم در عملکرد قلیچداراوغلو بودند و او همچنان در دور دوم به آنها نیاز خواهد داشت. امکان مذاکره اردوغان با اوغان بیشتر از قلیچداراوغلو است. او رئیس یک ائتلاف دست راستی است که میتواند با خواستههای اوغان موافقت کند و سابقه معاملهای نتیجهگرایانه برای پیروزی در انتخابات دارد.»