اگر دولت کنار برود بخش خصوصی ۲ ساله ناترازی برق را برطرف می‌کند/ سال سخت صنایع در برابر خاموشی‌ها

اقتصاد۲۴، مریم بهنام راد- چندین سال‌ است که تبعات بحران انرژی، گریبان بخش صنعت را گرفته و این وضعیت هشدار می‌دهد با توجه به پیش‌بینی تکرار این شرایط بحرانی در تابستان ۱۴۰۲، متولیان امر از همین حالا به‌دنبال تدبیر و اقدام موثر باشند، موضوعی که تنها در حد یک وعده و شعار باقی خواهد ماند.

هرچند وزارت نیرو معتقد است: تابستان ۱۴۰۱ بدون خاموشی سپری خواهد شد؛ اما فعالان بخش خصوصی صنعت برق معتقدند که به دلیل عدم سرمایه‌گذاری مناسب، ناترازی ادامه دارد و امسال هم صنایع با قطعی برق روبرو می‌شوند.

چالش ناترازی برق ادامه دارد؛ ناترازی مشکل جدی صنعت برق کشور است که با شروع موج گرما خود را نشان می‌دهد و در کنار قطعی برق منازل، قطعی برق صنایع رخ می‌دهد که فعالان اقتصادی آن را زمین‌گیر کردن صنعت خوانده‌اند. حالا با شروع فصل بهار بار دیگر هشدار‌ها و وعده‌ها در حوزه صنعت برق آغاز شده است.

ناترازی، مشکل اصلی صنعت برق کشور

آیا بخش خصوصی در سال جدید طرح و برنامه‌ای برای جبران کاستی در تولید و افزایش مصرف برق به دولت ارائه داده است؟ در پاسخ به این سوال حمیدرضا صالحی، دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران در گفتگو با اقتصاد ۲۴ گفت: موضوع ناترازی برق در فصل تابستان که هر ساله شاهد آن هستیم، به میزان ناهمسان بودن بخش تولید و بخش مصرف برمی‌گردد؛ یعنی در یک بخش تراز تولید وجود دارد که باید روی آن سرمایه‌گذاری شود تا سهم تولید بالا برود و در بخش دیگر (خانگی، صنعت، تجاری و اداری) هر ساله رشد ۶ تا ۸ درصدی در افزایش میزان مصرف را شاهد می‌باشیم.

بیشتر بخوانید: افزایش تورم تولید با خاموشی واحد‌های تولیدی/ قطع برق کالا را گران می‌کند؟

صالحی در پاسخ به اینکه آیا ظرفیت تولید برق در تابستان امسال نسبت به سال قبل با کاهش مواجه می‌شود یا خیر؟ گفت: وقتی در شرایطی که طی یک دهه گذشته سرمایه‌گذاری آن‌چنانی و اقدامات لازم برای پوشش و جبران میزان مصرف افزایش برق اجرا نشده است، همچنان از بابت تولید و تأمین برق به یک ناترازی می‌رسیم و این ناترازی با عدد‌های کوچک مثلا هزار مگاوات، ۲ هزار مگاوات نیروگاه در مدار رفع نمی‌شود.

به گفته عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، از سال قبل یک ناترازی مثلا ۱۰، ۱۲ هزار مگاواتی وجود دارد که برنامه‌ای برای جبران آن ندارند و سال‌های بعد به دلیل اینکه میزان تولید برق افزایش پیدا نکرده و رشد آنچنانی نداشته است، اما طرف مصرف، رشد داشته است، لذا با میزان بالایی از ناترازی روبرو خواهند شد که باعث قطعی‌های مکرر برق در تابستان هر سال خواهند شد که با حفظ برق خانگی و عدم قطع برق خانگی، شاهد قطع برق صنایع هستیم که حدود یک سوم مصرف کل کشور را شامل می‌شوند.

تفاوت نگاه دنیا با نگاه متولیان کشور به تأمین برق صنایع

دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران ادامه داد: نگاه دنیا به برق صنایع، به دلیل اینکه تبدیل به یک ارزش افزوده می‌شود و ثروت و صادرات ایجاد می‌کند و رشد می‌کند با اهمیت‌تر از هر بخش دیگری است.

صالحی تصریح داشت: در اروپا و خیلی از کشور‌ها برق صنایع از برق خانگی ارزان‌تر است، چرا که برق صنایع دارد ارزش افزوده و ثروت ایجاد می‌کند و این مثل برق خانگی نیست که مصرف شود. به هر حال این گپ را داریم و هر ساله این کمبود را در تابستان خواهیم داشت چنانکه در گاز هم کمبود گاز را در زمستان داریم، لذا به طرح و برنامه محکم و جدی نیاز است به صورتی که همه کمک کنند تا این موضوع حل شود و فکر می‌کنم با محوریت بخش خصوصی این موضوع حل شدنی است.

عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی گفت: از سال‌ها قبل می‌دانستند مشکل کار در بخش تولید برق، عدم سرمایه گذاری است و علت اصلی عدم سرمایه گذاری نیز نبود منابع و جاذب نبودن ورود سرمایه گذاران داخلی و خارجی به این پروژه‌ها است. سابقه‌ای که سرمایه گذاران با وزارت نیرو داشتند و نتوانستند پولشان را به موقع دریافت کنند، باعث شد که تولید کنندگان برق در پرداخت پول بانک‌ها به مشکل برخورد کنند و صاحبان صنایع نیز بدهی سنگینی را متحمل شدند، لذا سرمایه‌گذاران رغبتی برای کار در این بخش ندارند.

وی افزود: این موضوع بسیار روشن بود که مشکل تولید و تأمین و حتی جبران کاستی‌ها در حوزه برق به دوش بخش خصوصی می‌افتد چرا که بخش دولتی خودش نیروگاه دارد و از آن طرف اگر بخواهد برق صنایع را در پیک به موقع تأمین نکند و صرفا برق خانگی و ادارات تأمین شود باز ۴۰، ۴۵ درصد مشکل تا حدودی حل می‌شود، اقدامی که دولت طی سال‌ها انجام داده است.

تسهیل سرمایه گذاری در صنعت تولید برق

صالحی با طرح این سوال که اگر مشکل سرمایه گذاری در بخش تولید برق تسهیل شود، آیا مشکلات تأمین و توزیع برق برطرف خواهد شد؟ به اقتصاد ۲۴ گفت: این موضوع دقیقاً برای فعالیت در بخش صنعت برق حائز اهمیت است. امسال نیز به دلیل عدم حضور سرمایه گذار در بخش تولید، صنایع سال سختی را در برابر خاموشی‌ها تجربه خواهند کرد.

وی تصریح کرد: این کار تنها از عهده بخش خصوصی بر خواهد آمد به طوری که بتواند مشکل ناثباتی و ناترازی را ریشه کن کند. این نکته مهمی است که حرکت باید به سمتی آغاز شود که موضوع خاموشی‌ها به ویژه برای صنایع قابل تکرار نباشد.

دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران گفت: بخش خصوصی بار‌ها اعلام کرده که قادر است ظرف دو سال مشکل قطعی برق به ویژه برای صنایع کشور را حل کند. فقط باید دولت همراهی کند و اجازه بدهد که صنایع بتوانند برق شان را از بورس انرژی آن هم با قیمت‌های واقعی خریداری کنند.

عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ادامه داد: از طرف دیگر نیروگاه‌های خصوصی و غیر دولتی که حدود ۵۵ تا ۶۰ درصد کل نیروگاه‌ها را تشکیل می‌دهد نیز باید برق تولیدی خود را در بورس به فروش برسانند تا صنایع بتوانند به صورت مستقیم برق خود را از طریق بورس خریداری کنند.

صالحی در پایان خاطرنشان کرد: رقابت صنایع در بورس جهت خریداری برق باعث برگشت سرمایه در بین سرمایه گذاران صنعت برق خواهد شد یعنی با همین منابع مالی نیروگاه‌های نیمه تمام در پروژه‌هایی که هزار مگاواتی بوده که تنها از ظرفیت ۵۰۰ مگاوات آن استفاده می‌شود، تکمیل و وارد فاز تولید خواهد شد و در نهایت موضوع بحران خاموشی ظرف دو سال برطرف خواهد شد.