تاریخ انتشار: ۱۷:۴۸ - ۱۶ خرداد ۱۴۰۲

صندوق تثبیت ارزی به سبک روسی

بانک مرکزی ایران پس از شکست‌های متعدد در سیاست‌های خود برای کنترل نرخ ارز این بار به صندوق تثبیت ارزی روی آورده است. احتمالا منظور از این صندوق، صندوقی مشابه صندوق ثروت ملی روسیه باشد.

صندوق تثبیت ارزی به سبک روسی

اقتصاد۲۴-بانک مرکزی ایران پس از شکست‌های متعدد در سیاست‌های خود برای کنترل نرخ ارز این بار به صندوق تثبیت ارزی روی آورده است. احتمالا منظور از این صندوق، صندوقی مشابه صندوق ثروت ملی روسیه باشد.

اخیرا محمد رضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی از تأسیس صندوق تثبیت ارز خبر داده و اعلام کرده است: «به زودی صندوق تثبیت ارزی راه اندازی می‌شود که در حال نگارش آئین نامه آن هستیم تا در مواقع بحران به این واسطه منابع لازم را در اختیار داشته باشیم و از روش‌های مختلف برای ثبات بازار ارز در کشور استفاده شود.»

به طور کلی مسئله نرخ ارز در ایران بسیار مهم تلقی می شود و برخی بحران‌های اقتصادی کشور ناشی از شوک وارده به این نرخ بوده است. حال بانک مرکزی ایران پس از شکست‌های متعدد در سیاست‌های خود برای کنترل نرخ ارز این بار به صندوق تثبیت ارزی روی آورده است.

صندوق تثبیت ارزی که نمونه‌های موفق آن در چندین کشور از جمله روسیه وجود دارد، به منظور کاهش تـأثیر نوسـانات درآمدهای حاصل از منابع تجدیدناپذیر مانند نفت و گاز ایجاد می شـوند . این صندوقها به دنبال یافتن پاسخی برای چالشهای پـیش روی سیاست گذاران کشورهای دارنده منابع نفتی هستند. از آنجایی که در ماه های اخیر بسته های ارزی بانک مرکزی بر اساس مدل روسی طراحی شده اند، احتمالا منظور رئیس کل بانک مرکزی از صندوق تثبیت ارزی نیز صندوقی مشابه صندوق ثروت ملی روسیه است.

سیاست‌گذاران روسی چه کردند؟

روسیه در یک تغییر رویکرد اساسی، از سال 2017 برای جلوگیری از تکرار نوسانات ارزی و اثرات آن بر اقتصاد و بودجه و همچنین پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد، ورودی ارزهای نفتی به بازار ارز را در مقدار حداقلی 40 دلار (معادل حداقل قیمت نفت صادراتی روسیه در ۱۰ سال منتهی به آن تاریخ) برای هر بشکه نفت صادراتی تثبیت کرد تا از گره زدن نرخ اسمی ارز به درآمد نفت جلوگیری شود. به عبارت ساده تر، راه حل سیاست‌گذاران روسی برای جلوگیری از نوسانات ارزی این بود که اجازه ندهند نرخ نفت بیش از 44 دلار وارد بودجه شود. یعنی به طور مثال اگر در سال ۲۰۱۸ نفت را بشکه‌ای ۵۰ دلار می‌فروختند، 44 دلار را وارد اقتصاد و مابقی را در صندوقی تحت عنوان صندوق ثروت ملی روسیه ذخیره می‌کردند.

طبق این مکانسیم، اگر قیمت نفت اورال روسیه از 44 دلار در هر بشکه فراتر رود، وزارت دارایی باید از طریق بانک مرکزی، ارز خارجی را به میزان درآمــد اضافی نفت و گاز خریداری کند و اگر قیمت نفت به کمتر از این سطح کاهش یابد، وزارت دارایی باید به میزان کسری حاصل از درآمد نفت و گاز، ارز بفروشد تا روبل را از نوسانات قیمتی محافظت ‌کند. با توجه به برقرار بودن نظام ارزی شناور کامل در روسیه، نرخ ارز در بازار تعیین میشود اما به دلیل توزیع زمانی خرید ارز برای هر روز و پیش‌بینی پذیری آن، حجم خرید انجام شده موجب تغییر معنادار نرخ ارز نمی‌شود. یعنی اندازه این عملیات باید در ابتدای هر ماه اعلام شود و خریدها باید به طور مســاوی در ماه توزیع شــوند و سطح معاملات روزانه مقدار کمی است تا بر سطح نرخ ارز بازار اثر نگذارد.

این اقدام روسیه موجب شد که در ابتدای تهاجم روسیه به اوکراین و اعمال تحریم های گوناگون، صندوق ثروت ملی روسیه (NWF) که در ابتدا برای حمایت از حقوق بازنشستگی در نظر گرفته شده بود، به یکی از اصلی ترین منابع تامین مالی کسری بودجه و بازگرداندن ارزش روبل استفاده شود.

به گفته وزارت دارایی روسیه، این صندوق در فوریه سال 2022، دارای 174.9 میلیارد دلار بوده که معادل 10.2 درصد از تولید ناخالص این کشور در سال 2022 است.

با آغاز جنگ علیه اوکراین و توقف اجرای این سیاست، عرضه ارزهای نفتی در بازار ارز افزایش یافت و از کاهش نرخ ارز حقیقی جلوگیری کرد. از طرف دیگر، همین ذخیره ارزی موجب شد دست بانک مرکزی روسیه برای مداخله ارزی باز باشد.

درباره عملکرد صندوق های تثبیت، کارشناسان بر این باورند که اگر دولتهـا انضـباط مـالی نداشـته باشند، وجود این صندوقها، فی النفسه کارساز نخواهد بود و اگـر در منـابع تـأمین مالی دولت، تفکیک کیفی انجام نشـود، آنگـاه دولـت هـا مـی تواننـد بـا وجـود صـندوق هـای منـابع تجدیدناپذیر، از منابع این صندوقها بی رویه برداشت کنند.

منبع: اکوایران

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

مدارس و ادارات کدام استان‌ها شنبه ۴ اسفند تعطیل هستند؟

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۳ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۳ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۳ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ مظفرالدین شاه قاجار ۱۱۸ سال پیش نشسته بر صندلی چرخ دار سلطنتی

عکس/ محمدرضا پهلوی کنار لامبورگینی سفارشی سرخ رنگش

عکس/ تذکر جدی مقامات عالی نظام به رئیس صداوسیما

عکس/ پزشکیان و زاکانی در تاکسی سوژه شدند

عکس/ رونمایی از بیزنس جدید بابک زنجانی در خیابان‌های تهران

عکس/ زیبایی پارسه تخت جمشید از نمایی خاص

عکس/ تیپ و استایل خاص تهرانی‌ها نیم قرن پیش

عکس/ ساختمان بی سیم و رادیو تهران ۸۵ سال پیش و در دوره پهلوی اول

عکس/ استایل عجیب و غریب فرشته حسینی در توکیو

عکس/ تغییر چهره باورنکردنی بهاره رهنما در یک رئالیتی‌شو

عکس/نمایی حیرت انگیز از دال سیاه و عقاب دریایی دم‌سفید در تالاب میانکاله

عکس/ حیاط مدرسه مشیر رشت ۱۴۰ سال پیش در دوره قاجار

عکس/ پیکر منوچهر والی‌زاده تشییع شد

عکس/ تصویری کمتر دیده شده از فرزاد حسنی و آزاده نامداری در پشت صحنه یک کنسرت

وضعیت تعطیلی تهران در روز شنبه ۴ اسفند

عکس/ زاکانی برای یک سازمان خیالی بودجه تعیین کرد

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

این میوه در پیش‌گیری از افسردگی معجزه می‌کند

بهترین میوه‌ها برای تقویت سلامت مغز

۵ فایده شگفت‌انگیز سرکه سیب

مصرف این سبزی‌ها ازسفید شدن مو‌ها جلوگیری می‌کند

چرا مشاغل یقه سفید در آمریکا در حال ناپدید شدن است؟/ افول کار‌های ذهنی در بازار کار ایالات متحده

یک باور نادرست درباره مصرف سبزیجات

فواید عسل برای دستگاه گوارش

عکس/ بریز و بپاش شبانه کاندیدای هیئت در آستانه انتخابات

فیلم/ هدیه ویژه از مسجدالاقصی برای مراسم تشییع شهید سیدحسن نصرالله

فیلم/ افشاگری درباره بیماری تتلو

انسداد کامل جاده‌های شمالی کشور

فیلم/ تصاویری از حضور برخی چهره‌ها در مراسم تشییع پیکر منوچهر والی‌زاده

ممانعت از حضور شروین حاجی‌پور در اکران پسر دلفینی

خبر خوش برای بازنشستگان و کارکنان نظام سلامت

ترامپ: طرح خود در مورد غزه را تحمیل نمی‌کنم

ایرانیانی که از آمریکا اخراج می‌شوند، چه کنند؟

پیام تهدیدآمیز دولت ترامپ به عراق درباره صادرات نفت

حماس فراخوان داد

ادعای تازه نتانیاهو علیه حماس

درخواست حزب‌الله از دولت لبنان درباره ایران

زمان حضور مربیان جدید استقلال در تهران

آمریکا اجازه نمی‌دهد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد

ترامپ: حضور زلنسکی در مذاکرات چندان مهم نیست

عکس/ نخستین تصاویر از پیکر مطهر شهیدان سیدحسن نصرالله و صفی‌الدین

ایلان ماسک در صدد یک تغییر اساسی در شبکه اجتماعی ایکس

تشکیل جلسه ستاد مدیریت بحران در پی هشدار قرمز هواشناسی

فیلم/ کمک‌رسانی به ماشین عروس گرفتار در جاده برفی

تلاطم عجیب در بازار برنج

واکنش وزیر ورزش به جنگ بر سر تغییر تاریخ دربی

داماد ترامپ پیگیر طرح تصاحب غزه

فیلم/ برگزاری مراسم خداحافظی اسطوره بسکتبال ایران با حضور وزیر ورزش

فیلم/ رقص و پایکوبی بازیگران جوکر با خوانندگی شهرام قائدی

فیلم/ دستور وزیر راه برای مرمت محل سکونت رهبر انقلاب در ایرانشهر

پیشنهاد افزایش حقوق کارگران هر ۳ ماه یک‌بار

انتقاد همتی از تداوم بی اخلاقی صداوسیما نسبت به او

سناریوهای تعیین حداقل دستمزد ۱۴۰۴

اسرائیل ۶۰۲ اسیر فلسطینی را فردا آزاد خواهد کرد

مدارس و ادارات این استان‌ها فردا تعطیل شدند

طرح خروج کامل آمریکا از برنامه‌های سازمان ملل

فیلم/ اکبر عبدی: سعید آقاخانی مرا از جلسه فیلم‌برداری بیرون کرد

فک پلمب اتاق عمل‌های بیمارستان آپادانا

حماس اسامی اسرای اسرائیلی که فردا آزاد می‌شوند را اعلام کرد

فیلم/ تولد غافلگیرانه برای مرجانه گلچین

پیشنهاد آمریکا به زلنسکی برای ترک اوکراین به مقصد فرانسه

بازدید هیئت ایرانی از محل برگزاری مراسم تشییع شهید سیدحسن نصرالله

خبر مهم بنزینی برای تهرانی‌ها

واکنش جدید استقلال به لغو نشدن دربی

هراز یک‌طرفه شد

اعلام اسامی برند‌های غیرمجاز آرایشی از سوی سازمان غذا و دارو

عکس/ شیطنت کامبیز دیرباز در دورهمی شبانه پژمان بازغی