تاریخ انتشار: ۱۷:۴۸ - ۱۶ خرداد ۱۴۰۲

صندوق تثبیت ارزی به سبک روسی

بانک مرکزی ایران پس از شکست‌های متعدد در سیاست‌های خود برای کنترل نرخ ارز این بار به صندوق تثبیت ارزی روی آورده است. احتمالا منظور از این صندوق، صندوقی مشابه صندوق ثروت ملی روسیه باشد.

صندوق تثبیت ارزی به سبک روسی

اقتصاد۲۴-بانک مرکزی ایران پس از شکست‌های متعدد در سیاست‌های خود برای کنترل نرخ ارز این بار به صندوق تثبیت ارزی روی آورده است. احتمالا منظور از این صندوق، صندوقی مشابه صندوق ثروت ملی روسیه باشد.

اخیرا محمد رضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی از تأسیس صندوق تثبیت ارز خبر داده و اعلام کرده است: «به زودی صندوق تثبیت ارزی راه اندازی می‌شود که در حال نگارش آئین نامه آن هستیم تا در مواقع بحران به این واسطه منابع لازم را در اختیار داشته باشیم و از روش‌های مختلف برای ثبات بازار ارز در کشور استفاده شود.»

به طور کلی مسئله نرخ ارز در ایران بسیار مهم تلقی می شود و برخی بحران‌های اقتصادی کشور ناشی از شوک وارده به این نرخ بوده است. حال بانک مرکزی ایران پس از شکست‌های متعدد در سیاست‌های خود برای کنترل نرخ ارز این بار به صندوق تثبیت ارزی روی آورده است.

صندوق تثبیت ارزی که نمونه‌های موفق آن در چندین کشور از جمله روسیه وجود دارد، به منظور کاهش تـأثیر نوسـانات درآمدهای حاصل از منابع تجدیدناپذیر مانند نفت و گاز ایجاد می شـوند . این صندوقها به دنبال یافتن پاسخی برای چالشهای پـیش روی سیاست گذاران کشورهای دارنده منابع نفتی هستند. از آنجایی که در ماه های اخیر بسته های ارزی بانک مرکزی بر اساس مدل روسی طراحی شده اند، احتمالا منظور رئیس کل بانک مرکزی از صندوق تثبیت ارزی نیز صندوقی مشابه صندوق ثروت ملی روسیه است.

سیاست‌گذاران روسی چه کردند؟

روسیه در یک تغییر رویکرد اساسی، از سال 2017 برای جلوگیری از تکرار نوسانات ارزی و اثرات آن بر اقتصاد و بودجه و همچنین پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد، ورودی ارزهای نفتی به بازار ارز را در مقدار حداقلی 40 دلار (معادل حداقل قیمت نفت صادراتی روسیه در ۱۰ سال منتهی به آن تاریخ) برای هر بشکه نفت صادراتی تثبیت کرد تا از گره زدن نرخ اسمی ارز به درآمد نفت جلوگیری شود. به عبارت ساده تر، راه حل سیاست‌گذاران روسی برای جلوگیری از نوسانات ارزی این بود که اجازه ندهند نرخ نفت بیش از 44 دلار وارد بودجه شود. یعنی به طور مثال اگر در سال ۲۰۱۸ نفت را بشکه‌ای ۵۰ دلار می‌فروختند، 44 دلار را وارد اقتصاد و مابقی را در صندوقی تحت عنوان صندوق ثروت ملی روسیه ذخیره می‌کردند.

طبق این مکانسیم، اگر قیمت نفت اورال روسیه از 44 دلار در هر بشکه فراتر رود، وزارت دارایی باید از طریق بانک مرکزی، ارز خارجی را به میزان درآمــد اضافی نفت و گاز خریداری کند و اگر قیمت نفت به کمتر از این سطح کاهش یابد، وزارت دارایی باید به میزان کسری حاصل از درآمد نفت و گاز، ارز بفروشد تا روبل را از نوسانات قیمتی محافظت ‌کند. با توجه به برقرار بودن نظام ارزی شناور کامل در روسیه، نرخ ارز در بازار تعیین میشود اما به دلیل توزیع زمانی خرید ارز برای هر روز و پیش‌بینی پذیری آن، حجم خرید انجام شده موجب تغییر معنادار نرخ ارز نمی‌شود. یعنی اندازه این عملیات باید در ابتدای هر ماه اعلام شود و خریدها باید به طور مســاوی در ماه توزیع شــوند و سطح معاملات روزانه مقدار کمی است تا بر سطح نرخ ارز بازار اثر نگذارد.

این اقدام روسیه موجب شد که در ابتدای تهاجم روسیه به اوکراین و اعمال تحریم های گوناگون، صندوق ثروت ملی روسیه (NWF) که در ابتدا برای حمایت از حقوق بازنشستگی در نظر گرفته شده بود، به یکی از اصلی ترین منابع تامین مالی کسری بودجه و بازگرداندن ارزش روبل استفاده شود.

به گفته وزارت دارایی روسیه، این صندوق در فوریه سال 2022، دارای 174.9 میلیارد دلار بوده که معادل 10.2 درصد از تولید ناخالص این کشور در سال 2022 است.

با آغاز جنگ علیه اوکراین و توقف اجرای این سیاست، عرضه ارزهای نفتی در بازار ارز افزایش یافت و از کاهش نرخ ارز حقیقی جلوگیری کرد. از طرف دیگر، همین ذخیره ارزی موجب شد دست بانک مرکزی روسیه برای مداخله ارزی باز باشد.

درباره عملکرد صندوق های تثبیت، کارشناسان بر این باورند که اگر دولتهـا انضـباط مـالی نداشـته باشند، وجود این صندوقها، فی النفسه کارساز نخواهد بود و اگـر در منـابع تـأمین مالی دولت، تفکیک کیفی انجام نشـود، آنگـاه دولـت هـا مـی تواننـد بـا وجـود صـندوق هـای منـابع تجدیدناپذیر، از منابع این صندوقها بی رویه برداشت کنند.

منبع: اکوایران

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع دوربین‌های عکاسی + جدول

عکس/ تغییر چهره ابن مرجانه سریال مختار پس از ۱۹ سال با مدل موی جدید

عکس/ چهره متفاوت رهبری ۶۲ سال پیش در سفر به استان گیلان به همراه یک دوست لبنانی

عکس دیده نشده از زهرا پزشکیان در کنار زینب سلیمانی در یک مراسم

عکس/ استایل رسمی محمدرضا پهلوی و ثریا ۷۴ سال پیش در یک مراسم

عکس یادگاری عراقچی و وزرای خارجه شرکت‌کننده در اجلاس شانگهای

عکس/ ژست و استایل جذاب بیتا سحرخیز در کافه‌ای دنج و لاکچری

عکس/ سردار باقری در کنار امیر ایرانی و امیر موسوی در بازدید از نیروی دریایی ارتش

عکس/ مراسم عروسی فروغ فرخزاد و پرویز شاپور ۷۳ سال پیش با تیپ اروپایی

عکس/ چهره متفاوت بنی صدر ۸۴ سال پیش در کنار برادران و خواهرش

فلسطینی‌های گرسنه و ناامید در غزه

عکس/ تغییر نام خیابان خالد اسلامبولی در تهران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

فیلم/ رهبری: ملت ایران در جنگ کار بزرگی انجام داد

فیلم/ واکنش مجری پاورقی به دست دادن فغانی با ترامپ

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP

فیلم/ رهبری: در میدان دیپلماسی و نظامی با دست پر وارد خواهیم شد

قیمت گوشی اپل + جدول

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

مهدی طارمی نامزد برترین بازیکن آسیا + لینک رای

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

بازدید میدانی مدیرعامل منطقه آزاد ارس از پروژه‌های مرکز خداآفرین

رهبری با مسئولان قوه قضائیه دیدار کرد

فیلم/ رهبری: پیروزی ملت ایران تضمین شده است

ماجری آتش‌سوزی در شهربازی تبریز چه بود؟

فیلم/ تیزر قسمت سوم شکارگاه منتشر شد

ورود دستگاه قضایی برای ترخیص ۱۵ هزار خودروی وارداتی دپو شده

ایران در تب آتشین و بحران کم آبی؛ ثبت دمای ۵۱ درجه در بستان همراه با خشکسالی ۴۰ درصدی + اینفوگرافی

رونمایی از خرید جدید پرسپولیس

عکس/ افتتاح فرودگاه بین‌المللی موصل

عکس/ توییت جدید عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب

عکس/ چهره خاص کوروس در ۷۲ سالگی با تیپ متفاوت

آب تهران جیره‌بندی می‌شود؟

عکس/ چهره متفاوت رئیس خوارج در سریال مختارنامه به همراه دخترش

سهمیه و قیمت بنزین تغییری نخواهد کرد

فروشگاه‌های زنجیره‌ای برنج ۸۰ هزارتومانی را ۳۰۰ هزار می‌فروشند

پیامد‌های خروج کارگران افغانستانی از صنعت ساخت مسکن چیست؟

حشرات، نگهبانان کوچک طبیعت مازندران

عکس/ احترام نظامی سردار رادان به مزار سردار سلیمانی

سگ‌های زنده‌یاب چطور افراد را از زیرآوار نجات می‌دهند؟

ویژه برنامه به سوی فتح در منطقه آزاد ارس

پروژه جاده اوراسیا در منطقه آزاد ارس ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد

تشریح برنامه بازمهندسی و تحول بنیادین مناطق آزاد

چرا با شنیدن هر صدایی وحشت می‌کنم؟

تجلیل از مقام شامخ شهدا و تأکید بر تداوم راه ایثار

گزارش بورس امروز چهارشنبه ۲۵ تیر ۱۴۰۴

راه‌اندازی کانون بانک‌ها و شعب ممتاز در ارس

فیلم/ حسن روحانی: یک امضا تا توافق مانده نبود اما نگذاشتند

شهریه مدارس غیردولتی امسال چقدر است؟

امام جمعه شهرستان خداآفرین:روح تازه‌ای به منطقه آزاد ارس دمیده شده است

احتمال شنیده شدن صدای انفجار در اراک

فیلمی از نانسی عجرم و دخترش که ۱۰۰میلیون بازدید گرفت

ورزشگاه تختی میزبان استقلال و پرسپولیس

جلسه تهیه و تدوین پروفایل شهری پروژه شهر سالم جلفا برگزار شد

بازدید دکتر هادی مقدم زاده از شرکت جلفا چوب صنعت ارس

فیلم/ مسعود بهنود: مردان باغیرت سپاهی و ارتشی بسیار بیشتر از توقع عمل کردند

عکس/ چهره دیده نشده و کمیاب ناصرالدین شاه ۱۹۴ سال پیش به مناسبت تولدش

برگزاری شورای راهبردی پتروشیمی‌های منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی ماهشهر با محوریت مسئولیت اجتماعی/ افزایش ۵۰ درصدی بودجه مسئولیت های اجتماعی پتروشیمی‌ها با اولویت‌های رئیس‌جمهور برای تحول در نظام آموزشی

فیلم/ یوسف تیموری با بغض از دوستانش حلالیت طلبید

تشکیل کمیته دادخواهی جنایات جنگی اسرائیل به همت اسکودا و با مشارکت کانون‌های وکلای دادگستری

عکس/ پیاده روی و سینه زنی مردم تهران ۱۳۵ سال پیش به سوی کربلا

عکس/ انتخاب حقوقدانان شورای نگهبان در صحن علنی مجلس

اینترنت طبقاتی علیه اینترنت آزاد/ قدم‌های بلند دولت روحانی برای اجرای اینترنت طبقاتی در برابر صراحت دولت رئیسی