با رشد ۴ درصدی می‌توان ۸۰۰ هزار شغل ایجاد کرد!

اقتصاد۲۴-منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه طی سخنانی از رشد اقتصادی ۴.۸ درصدی و ایجاد ۸۰۰ هزار شغل جدید خبر داده است. اما به قول اقتصاددانان از آنجایی که برای رشد اقتصادی نیازمند سرمایه‌گذاری بیشتر یا استفاده بیشتر از سرمایه‌های موجود هستیم تا بنگاه‌های بیشتری شروع به کار کنند، افزایش ظرفیت دهند، نیروی انسانی بیشتری را استخدام کنند و در نهایت از نرخ بیکاری کاسته شود، این ادعا با توجه به اقتصاد مبتلا به تحریم و امراض دیگر ایران، دور از واقعیت به نظر می‌رسد.

وعده و خبر ایجاد ۸۰۰ تا یک میلیون شغل، موضوع جدیدی نیست و مسبوق به سابقه است. احمدی‌نژاد هم در زمان ریاست خود ادعای ایجاد یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل در سال را مطرح کرده بود، اما کارشناسان با بررسی گزارش‌های رسمی می‌گویند تنها ۱۴ هزار شغل در سال در بازه زمانی که او مدعی شده، ایجاد شده است.

بیشتر بخوانید: افشاگری نماینده مجلس از وضعیت نابسامان اقتصادی کشور در مقابل خبرنگاران

پیشتر هم مقامات اقتصادی از ایجاد یک میلیون شغل در سال قبل خبر داده بودند. خبری که با واکنش‌های زیادی همراه شد؛ یکی از منتقدان، عباس عبدی- تحلیلگر سیاسی بود که با استناد به گزارش مرکز آمار ایران، در یادداشتی نوشت: «در واقع به جای ۱.۳۲۰ میلیون شغل وعده داده شده در سال ۱۴۰۱، فقط ۲۶۳ هزار شغل ایجاد شده است. یعنی ۲۰ درصد آنچه وعده داده شده است؛ اگر مبنا را هم یک میلیون شغل وعده داده شده در انتخابات بدانیم فقط ۲۶ درصد آن محقق شده است. این آمار رسمی کشور است و امیدواریم که مسئولان دولتی از تحلیل آن ناراحت نشوند، زیرا وعده داده‌اند، ولی عمل نکرده‌اند.»

محیط کسب و کار کماکان نامناسب است

در حالی وعده اشتغالزایی بار‌ها به گوش می‌خورد که کماکان محیط کسب‌وکار ایران از عوامل تکراری رنج می‌برد. در این زمینه می‌توان به گزارش شامخ مراجعه کرد که بر اساس آن فعالان اقتصادی می‌گویند مولفه‌هایی مانند «غیرقابل پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات»، «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها»، «بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار»، محیط کسب و کار را برای آن‌ها نامناسب و ناامن ساخته‌اند.

ایجاد اشتغال نیاز به سرمایه‌گذاری دارد

موضوع دیگری که شاید دولتمردان به آن توجهی ندارند این است که ایجاد اشتغال با سرمایه‌گذاری ارتباط مستقیمی دارد. اما فعالان اقتصادی بار‌ها نسبت به خروج سرمایه‌گذاران داخلی از کشور هشدار می‌دهند. ضمن اینکه شرایط را برای تشویق سرمایه‌گذاران خارجی برای ورود به کشور ناممکن تلقی می‌کنند.

در این باره هم آماری از سوی بانک مرکزی منتشر شده است. در دهه ۹۰ سالانه به طور متوسط حدود ۱۰ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده؛ این یعنی از سال ۹۱ تا ۱۴۰۰، ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه از کشور به دیگر کشور‌ها انتقال یافته است.

حالا در شرایطی که رشد اقتصادی ایران از پیش‌بینی برنامه توسعه یعنی همان هشت درصد هم عقب مانده است، معلوم نیست با چه حساب و کتابی این میزان شغل در اقتصاد ایران ایجاد شده است؛ بنابراین کارشناسان از دولت چند سوال مهم را می‌پرسند؛ اینکه چرا یک میلیون شغل محقق نشده؟ آیا از ابتدا برآورد درستی نداشتند؟ یا مدیران دولت ضعیف هستند؟ یا برنامه قابل قبولی برای تحقق این وعده ندارند؟

بر اساس این گزارش، به نظر می‌رسد دیگر وقت آن شده که مسئولان اقتصادی به جای عددسازی، تصویری واقعی از اقتصاد ایران به نمایش بگذارند تا با مشورت از اقتصاددانان و بخش خصوصی، درد‌های اقتصادی را درمان کنند.