نگاه مردم به طرح کالابرگ و شکست یک پروژه

اقتصاد۲۴-با وجود اصرار دولتی‌ها و استفاده از راه‌های تشویقی، چون افزایش یارانه نقدی برای همه‌گیر شدن طرح کالابرگ، اما همچنان گزارش‌ها و روایت‌ها حاکی از قهر مردم با این طرح است. این موضوع را حتی می‌شود در آخرین اظهارنظر یک مقام وزارت کار مشاهده کرد که تاکنون فقط یک میلیون خانوار از طرح کالابرگ استقبال کرده‌اند.

معاون رفاهی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی توضیح داده؛ در مدت اجرای کالابرگ تاکنون یک میلیون خانوار از این طرح استفاده کردند که عمدتاً در سه دهک پایین درآمدی جامعه بودند و طرح نسبت به گذشته رشد قابل قبولی پیدا کرده است.

علی‌رضا عسگریان در مورد این‌که چرا استقبال از کالابرگ ناچیز بوده، گفته است؛ دلایلی مختلفی دارد، از جمله آن، عدم اطلاع‌رسانی کافی و همچنین شکل‌گیری رفتار مصرفی مردم در زمانی که هنوز زیرساخت اجرای کالابرگ فراهم نبود و مردم از یارانه معیشتی خود برای سایر هزینه‌ها مانند کرایه خانه، هزینه ایاب و ذهاب و یا سایر هزینه‌های خانوار استفاده کرده‌اند.

این در شرایطی است که طرح کالابرگ الکترونیکی برای سه دهک پایین درآمدی به تعداد ۸ تا ۹ میلیون خانوار و به استعداد ۲۹ میلیون نفر جمعیت کشور، معادل یک سوم جمعیت اجرا می‌شود.

بیشتر بخوانید:اطلاعیه وزارت کار درباره افزایش رقم یارانه‌ها

با این حال، بنا به اعلام وزارت کار، در حال حاضر سه دهک کم درآمد مشمول کالابرگ الکترونیکی همراه با اعتبار اضافه شده‌اند و احتمالا تا یک ماه آینده دو دهک ۴ و ۵ هم مشمول خواهند شد.

یارانه نقدی ۵۲۰ هزار تومان می‌شود

اما بی‌اعتنایی مردمی به طرح کالابرگ در حالی است که دولت با شرط افزایش ۳۰ درصدی یارانه‌ها، در تلاش برای تغییر رای مردم از دریافت یارانه نقدی به کالایی هستند. آن‌طور که وزارت کار اعلام کرده، سه دهک اول تا سوم جامعه در صورت خرید ۲۰۰ هزار تومان از کالا‌های تعیین شده در سبد، می‌توانند از دریافت مابه التفاوت قیمت این کالا‌ها نسبت به سال ۱۴۰۱ (حدود ۱۲۰ هزار تومان) برخوردار شوند.

طبق اطلاعیه وزارت کار، مردم باید این مبلغ را صرف خرید از سبد کالایی مشخص شده کنند.

بر این اساس، در مجموع میزان یارانه دریافتی یارانه بگیران سه دهک نخست یعنی حدود ۲۹ میلیون نفر با احتساب ۱۲۰ هزار تومان تشویقی دولت، ۵۲۰ هزار تومان برای هر نفر می‌شود.

بنا به این گزارش، این طرح ۱۱ قلم کالای اساسی شامل شیر کم چرب، پنیر، ماست پگاه، مرغ، تخم‌مرغ، روغن مایع، ماکارونی، قند و شکر، برنج ایرانی، حبوبات وگوشت منجمد گوساله جهت عرضه به خانوار‌ها پیش‌بینی شده است.

چرا مردم نگاه مثبت به کالابرگ ندارند؟

براساس نظرسنجی مرکز پژوهش‌های مجلس که در شهریورماه پارسال منتشر شده بود، ۵۸.۵ درصد مردم، دریافت کالابرگ را به یارانه نقدی ترجیح می‌دادند.

براساس نتایج به دست آمده موسسه افکارسنجی ملت، ۵۸.۵ درصد از مردم ترجیح می‌دادند دولت هفت قلم کالای اساسی را به قیمت سال قبل و از طریق کالابرگ عرضه کند و در مقابل ۲۸.۶ درصد ترجیح می‌دادند به ازای هر فرد ماهانه مبلغ ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزارتومان نقدی اختصاص یابد.

نتایج این افکارسنجی نشان می‌داد ۶۰.۶ درصد مردم نسبت به کلیت طرح اصلاح یارانه‌ها نظر منفی دارند که مهمترین دلیل آن، افزایش قیمت کالا‌های دیگری است که قرار نبود براساس اجرای این طرح، گران شوند.

قاسمی: از ابتدا هم معلوم بود طرح کالابرگ شکست می‌خورد

سیامک قاسمی، اقتصاددان گفت: من پارسال در زمان جراحی اقتصادی دولت گفتم که در اقتصاد ایران به مردم پول بدهید، دیگر نمی‌توانید بگیرید. این‌طور نیست که بگویید سه ماه پول می‌دهیم و بعد کوپن را جایگزین می‌کنیم. دیگر این پول باید پرداخت شود.

ما وقتی به دهک پایین اقتصاد ایران پول می‌دهیم، افراد سریع زندگی خود را با این پول پوشش می‌دهند. برای مثال، یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان پول بیشتر می‌گیرد، نمی‌توانید سه ماه بعد بگویید حالا این پول را نمی‌دهیم و از کوپن استفاده کنید. می‌گوید من پول را می‌خواهم.

وی تصریح می‌کند: از ابتدا مشخص بود که مردم به سمت کالابرگ نمی‌روند.