به سخره گرفته شدن مفهوم توسعه در سند برنامه هفتم/ نیاز به برنامه بقا بیش از برنامه توسعه

اقتصاد۲۴- عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی که بنا بر اعلام خودش بیش از پنجاه سال است که در حال آموزش دیدن و آموزش دادن مبانی توسعه در ایران است، حالا احساس خطری جدی و فوق‌العاده دارد. وی با حضور در کافه‌خبر خبرآنلاین، به شکلی مبسوط درباره‌ی کیفیت برنامه توسعه هفتم و مشکلات پیش روی کشور سخن گفت و تاکید کرد: من در سال ۱۳۹۶، وقتی طرف مشورت بخش‎هایی از دولت وقت و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی قرار گرفتم، اعلام کردم که ما بیش از تدوین برنامه‌ای برای توسعه، به برنامه‌ای برای بقا نیاز داریم.
وی گفت: با هر متر و معیاری و در هر زمینه‌ی انتخابی، قیاس ایران امروز با ایران آن روز نشان می‌دهد اوضاع و احوال‌مان در آن تاریخ بهتر بود. من آن زمان تاکید کردم که ما قادر به تدوین برنامه‌ی توسعه نیستیم و اگر هم چنین کاری انجام دهیم دستاوردی نخواهیم داشت. البته حتی یادآوری این خاطرات برای من تلخ است چرا که آن روز تذکرات ما شنیده نشد و بعد‌ها مرکز پژوهش‌های مجلس گزارش داد که با وجود تمدید سه ساله‌ی برنامه‌ی ششم توسعه تنها ۹ درصد اهداف این برنامه محقق شده است.

مفهوم برنامه و توسعه به سخره گرفته شد

وی گفت: در این وضعیت برنامه‌ای به نام برنامه هفتم ارائه شده و متاسفانه سندی که دولت آقای رییسی به نام برنامه هفتم منتشر کرده است هم مفهوم برنامه به سخره کشیده شده و هم مفهوم توسعه.
مومنی در توضیح این مطلب ادامه داد: امروزه هم تعداد بحران‌های ما زیاد شده و هم بحران‌هایمان پرتعدامان چند لایه و چند وجهی است، اما نکته اینجاست که هیچ کارشناس با صلاحیتی نمی‌تواند ادعا کند اوضاع و احوال اجتماعی، فرهنگی و بین‌المللی از اوضاع و احوال اقتصادی بهتر است. در نتیجه از هر زاویه نگاه کنیم می‌بینیم مسائل به سامان نیستند و اتفاقا عکس سامان یافتگی حرکت می‌کنند.

پیشروی در باتلاق

او گفت: من اسم این وضعیت را پیشروی در باتلاق گذاشته‌ام. حالا در این فضا که ما به برنامه با کیفیت برای حل مسائل نیازمندیم، برنامه‌ای مانند برنامه هفتم تدوین شده که دادن هر صفتی به آن جفا در حق آن صفت است چرا که این سند اصلا شباهتی به برنامه ندارد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه انتقاد کردن به معنای مزدور بودن و فاسد بودن و وابسته بودن نیست، گفت: آنچه در این سند پیش‌بینی شده من و هر کارشناس دلسوزی را بیش از پیش نگران می‎کند چرا که می‌بینیم نوعی واژگونه‌بینی و واژگونه‌خوانی و واژگونه عمل کردن در این برنامه وجود دارد که شگفت‌آور است. طبیعی است همه‌ی این‌ها ما را بیش از پیش حساس می‌کند.
او در توضیح این مطلب ادامه داد: من نیت کسی را زیر سئوال نمی‌برم، اما در چنین شرایطی عزیزان برای حفظ خودشان هم که شده باید رویه‌هایشان را تغییر بدهند، والا اتفاقات خطرناکی رخ می‌دهد.

بیشتر بخوانید: دولت، برنامه هفتم توسعه را سَمبَل کرده است/ با عجله یک چیزی تهیه کرده و به مجلس فرستاده‌اند

مومنی تاکید کرد: شفاف عرض می‌کنم الان نیازمند این هستیم واژگونه بینی و ضد توسعه‌ای را متوقف کنیم. اگر برنامه‌ی باکیفیتی در دستور کار بود می‌شد در قالب آن سند، اراده‌ای سازمان یابد، اما حتی این مجموعه تاب جلب مشارکت ظرفیت کارشناسی درون قوه مجریه را نیز در قیاس با پیشینیان خود ندارند.

منطق برنامه روشن نیست

مومنی گفت: این برنامه پس از سه سال تاخیر در حالی ارائه شده است که اسناد پشتیبان ندارد، منطق برنامه روشن نیست و این هولناک است. ما امروز نمی‌دانیم این دولت از میان انبوه مسائل حاد و بحرانی کدام را به رسمیت می‌شناسد و چه منطق رفتاری برای حل آن دارد.
او تاکید کرد: حداقل در دولت‌های قبلی سند پشتیبان و گزارش وضعیت تهیه می‌شد تا معلوم شود ادامه‌ی روند‌ها چه پیامدی دارد، اما امروزه در بهت و حیرت می‌بینیم که این اسناد را حذف کرده‌اند و ابتدا سند لایحه را داده‌اند و ادعا دارند بعدا اسناد پشتیبان ارائه خواهد شد. تا امروز من سندی ندیدم و مگر می‌شود برنامه‌ای که منطق روشنی ندارد را بررسی و تصویب کرد و بعد ادعا داشت بر اساس آن می‌توان مشکلات را حل کرد.

وی گفت: اگر برآیند تیم کارشناسی دولت این برنامه است، باید گفت مشکلات پیچیده‌تر می‌شود و من خطر بزرگی را پیش روی آینده کشور می‌بینم.