اقتصاد۲۴- «مجلس حداقلی» و «رأی حداقلی» با مجلس یازدهم پیوند خورده اند و از نگاه تحلیلگران همین حداقلی بودن بر تصمیمات مهم و کلان این مجلس تاثیر گذاشته است برهمین اساس هم توصیه اکید به نهادهای نظارتی و اجرایی آن است که به سمت باز کردن فضای انتخابات و زمینه سازی برای تشکیل مجلس حداکثری پیش بروند.
عوض حیدرپور، نماینده پیشین مجلس در گفتگویی که با خبرگزاری خبرآنلاین داشت به هیاتهای اجرایی تاکید جدی میکند که در مسیر درست پیش بروند و خود را ملزم به انجام دادن هر آنچه هیاتهای نظارت میگویند نکنند.
حیدرپور معتقد است اگر تایید صلاحیتها دست و دلبازانه و صحیح انجام گیرد همه گفتمانهای اصولگرایی، اعتدالگرایی واصلاحطلبی وارد صحنه خواهند شد.
کمتر از شش ماه دیگر دور دوازدهم انتخابات مجلس شورای اسلامی را در پیش داریم. پیشبینی شما از آرایش سیاسی نیروها و جریانهای سیاسی در انتخابات آتی چیست و فکر میکنید فضا به سمت داغ شدن و پرشورشدن خواهد رفت یا خیر؟
با متنهاو اخباری که به ما رسیده برداشت من این است که آنطوری که دلمان میخواهد مردم آماده آمدن پای صندوق نیستند، ولی تجربه نشان میدهد که در ایام انتخابات به خاطر اینکه انتخابات در حوزههای انتخاباتی یک حالت ناسیونالیستی و ملی شهرستان را پیدا میکند مردم میآیند پای کار و رای میدهند.
دستگاههای اجرایی و نظارتی زمینه حضور مردم پای صندوق رأی را فراهم کنند
نکته این است که توده مردم و عموم علاقه مندند که نمایندههای مختلف از اقوام و طوایف و دستهجات و گروههای سیاسی حتما در انتخابات شرکت داشته باشند لذا باید به یک ترتیبی مجموعه اجرایی و نظارتی انتخابات عمل کنند که حضور مردم را در پای صندوق رأی ترغیب کنند، ضمن اینکه اگر احیانا بخواهند به گونهای عمل کنند که به تعبیری که یک مجلس یکدست و خالص و به تعبیر خودشان انقلابی فراهم کنند، ممکن است بخشی از تودههای مردم که نماینده یا نامزدی در انتخابات برایشان تعیین شده باشد، پای صندوق نیایند و این بد است.
بهخصوص امسال که ما مثلا در چند ماه گذشته ترکیه را داشتیم با یک حضور بالای ۸۰ درصد مردم آمدند پای صندوق آراء، ما هم جزو افتخاراتمان بود که تجربه کردیم در گذشته که تا مثلا ۸۰-۷۰ درصد مردم پای صندوق آمدهاند و یک طور نشود که رغبت مردم را برای حضور پای صندوقهای رأی کاهش دهیم.
روی سخن ما هم شورای محترم نگهبان است که به هر حال شورای محترم نگهبان آن تجربهای که من خودم دارم از گذشته و بهخصوص در استان اصفهان، به یک گونهای عمل نکنند که باعث شود همه از یک جناح تایید شوند و یک جناحهایی را مورد تایید قرار ندهند.
اگر این اتفاق بیفتد و مجلسی به تعبیر اصطلاح سیاسی حداقلی تشکیل شود، کشور ضرر میکند، چون به هر حال عقل جمعی کشور متعلق است به همه افرادی که توانمندی دارند و میتوانند به مجلس بروند، حذف یک بخشی از آنها که صاحبان یک عقل جمعی هستند از میدان انتخابات، یقینا در آینده به ضرر کشور خواهد شد.
برخی دولتیها میزان مشارکت مطلوب را ۶۰ درصد میدانند در صورتی که ما مشارکتهایی با درصد بالاتر از حضور مردم را شاهد بوده ایم، چطور میتوان فضا را برای مشارکت بالاتر فراهم کرد؟
وزیر کشور تجربه حضور در انتخابات و انتخابشدن را ندارد. اگر ایشان کسی بود که در انتخابات شرکت کرده بود، یک دوره رأی آورده بود و یک دوره نیاورده بود و تجربه این موضوع را داشت، قطعا در اعلام اعداد و ارقام میزان مشارکت با تامل بیشتر صحبت میکرد. من فکر میکنم وزیر کشور یک وظیفه بسیار مهمی در این انتخابات برعهده دارد و آن هم تنظیم هیاتهای اجرایی است.
تجربه من نشان میدهد که اگر یک وقت مثلا قوه مجریه یکدست باشد، هیاتهای اجرایی را انتخاب میکنند که آن هیاتهای اجرایی دقیقا هرچه که هیات نظارت میخواهد را برایش اعمال کند و به عمل بیاورد و این رویه به ضرر کشور است.
آقای وزیر کشور بهتر است به یک گونهای صحبت کنند که آنچه وظیفهشان است، به خوبی و به نحو احسن انجام دهند که از همه مهمتر، عملکرد هیاتهای اجرایی است؛ باید در هیاتهای اجرایی با دید باز عمل کنند، هیاتهای تجدیدنظر و هیاتهای اجرایی باید بتوانند فضا و محیط را برای ترغیب و تشویق بیشتر مردم برای حضور در انتخابات باز کنند.
در این دوره شما نشانه و سیگنالی از شورای نگهبان و نهادهای نظارتی و حاکمیتی برای بازشدن فضا دیده اید یا خیر؟
شورای نگهبان متاسفانه در این دو انتخابات گذشته خیلی به طرف یکدستکردن و خالص سازی حرکت کرده؛ ما خودمان از کسانی هستیم که مدافع شورای نگهبان هستیم و اعتقادمان بر این است که حضور شورای نگهبان موجب بالندگی و تقویت جمهوری اسلامی است، ولی اینکه چهرههای شناخته شده یا چهرههایی که دانشمند، اهل علم و همچنین متدین هستند، با یک پاسخ روبرو شوند مبنی براینکه برای ما صلاحیت اینها احراز نشده است، این رویکرد و عملکرد پسندیدهای نیست.
شاید شورای نگهبان حتی یک سری گزارشات افراد مغرض و کسی که غرضورزی دارد را ملاک قرار داده و گفته نه، ایشان دیگر نمیتواند تایید شود، ولی به ذهن من میآید که شورای محترم نگهبان به دلیل اینکه به تعبیر امام نگهبان و حافظ جمهوری اسلامی است باید خیلی دقت کند کسانی که صلاحیت دارند و میتوانند در آینده موجب بالندگی مجلس شورای اسلامی یا حتی ریاست جمهوری درانتخابها شوندوسبب بالندگی کشور شوند را با این جمله که صلاحیتشان برای ما احراز نشده، حذف نکنند.
این گزارشهایی هم که افراد مینویسند مثل این است که یک فردی میآید و یک سنگی را میاندازد در یک چاهی، و بعد شورای نگهبان میگوید این سنگ در این چاه است و ما نمیتوانیم در بیاوریم. اکثر این گزارشاتی که نوشته میشود، مغرضانه است و گزارشهایی است که شورای محترم نگهبان نباید به آن توجه کند.
همان مبادی قانونی که کار انجام میدهند و بررسیها را انجام میدهند و استعلامها را جواب میدهند، به نظر من کافی است و نباید ما بیشتر از این کشور را از نیروهای ارزنده و ارزشی و فاخر محروم کنیم.
شما رقابت اصلی را بین کدام جریانها و طیفهای سیاسی میبینید؟
اگر بخواهیم به صورت تحلیلی به چهرههای سیاسی نگاه کنیم باید گفت ممکن است یک گروههایی وارد فضای تخریب شوند، اگر تخریبی وارد نشوند، به نظر من همه جناحها وارد میدان خواهند شد، رقابت بین همه جناحهای قدیمی سیاسی کشور است، ولی اگر تخریب به این صورت انجام بگیرد که یک دستهای به تخریب فشار بیاورند، یک دستهای را هم مثلا شورای محترم نگهبان رد صلاحیت کند دیگر نمیتوانیم یک آینده روشنی از شکل گیری رقابت اصلی ببینیم.
به دلیل اینکه آدمهایی که میخواهند بیایند و رأی دهند، چنانچه نماینده قومشان را یا نماینده طایفهشان را یا نماینده ایل شان را در انتخابات نبینند، بهطور طبیعی ممکن است نیایند پای صندوق رأی و انتخابات به سمت یک خالصسازی و یکدستسازی برود که آن مورد پسند ما حداقل نیست و اگر این اتفاق بیفتد، به ضرر کشور است.
ولی اگر شورای نگهبان با یک دید بازتری به قضایا نگاه کند، هیاتهای اجرایی درست به وظیفهشان عمل کنند و بخشی از نیروهایی که صلاحیتهای لازم برای حضور در مجلس را دارند، حذف نشوند، به نظر من اکثر جناحهای سیاسی که در کشور از گذشته تا الان فعالیت داشتند، وارد فضای انتخابات خواهند شد. در غیر این صورت انسان است، وقتی میبینید نمایندهاش و آن کسی که مورد علاقهاش است، در فضای انتخابات نباشد، بهطور طبیعی پای صندوق نخواهد آمد و رأی نخواهد داد و انتخابات به سمت یکدستی و خالصسازی پیش خواهد رفت.
بیشتر بخوانید: پیامدهای سیاسی تکرار یک خطای آماری اقتصادی دولت احمدی نژاد در دوره رئیسی
فکر میکنید در این دوره چند لیست و گفتمان داشته باشیم؟
من فکر میکنم در واقع اگر تایید صلاحیتها دست و دلبازانه و صحیح انجام گیرد، مثل بخشی از گذشته که انجام میگرفت، هم گفتمان اصولگرایی و هم گفتمان اعتدالگرایی و هم گفتمان اصلاحطلبی گذشته همه وارد صحنه خواهند شد.
اگر آن گروههای غیر از اصلاح طلبی حتی، نامزدی برای خودشان در فضای انتخابات نبینند، بهطور طبیعی پیشبینی من این است که در انتخابات شرکت نخواهند کرد و به همین خاطر است که عاجزانه تقاضا میکنم از کسانی که دستاندرکار هستند که فضا را باز نگه دارند.
به هر حال کشور متعلق به ملت است و ما نمیتوانیم بیاییم یک اقلیت مثلا ۱۰ درصدی که مورد علاقه یک جناحی است، را با ۱۰ هزار رأی به مجلس ببریم و بگوییم ما فقط یک مجلس میخواهیم و فرقی نمیکند نماینده با ۱۰ هزار رای وارد مجلس شود یا با ۴۰ هزار رای.
من خودم وقتی که سوابق مجالس گذشته را امروز ورق میزنم، به صورت عمومی میبینم تا مجلس هشتم و نهم، آدمهایی که در مجلس حضور داشتند، بهطور متوسط در شهرستانهای با جمعیتهای ۳۰۰-۲۰۰ هزار، ۳۰ هزار، ۴۰ هزار و ۵۰ هزار رأی میآوردند.
دور از شأن ملت ایران و مجلس شورای اسلامی است که حالا فرض کنید ترکیب نمایندگانش ۱۰ هزار رأیی باشند یا مثلا ۸ هزار رأیی باشند. فرض کنید بخشی از این برادرانی که اصطلاحا به آنها میگویند پایداری که برخی اینها هم بچههای متدینی بودند، ولی الان خیلی رادیکال و تند شدند، میگویند چه ضرری دارد، مثلا یک نفر با پنج هزار رأی به مجلس برود. اگر احیانا یک چنین اتفاقی بیفتد و مجلسی حداقلی شکل بگیرد که نمایندگانش با حداقل رأی وارد مجلس شده باشند، دیگر تقریبا میتوانیم بگوییم فاتحه مجلس خوانده خواهد شد؛ بنابراین عاجزانه از کسانی که ذیربط هستند بهخصوص حوزه نظارت کشور خواهشمندم دنبال رأی حداقلی نباشند و بروند با نظر بلند برای هر حوزهای متوسط رأی ۳۰ هزار، ۴۰ هزار و ۵۰ هزار رأی را ترغیب کنند.