اقتصاد ۲۴، سعید شمس: درگیری نظامی به خودیِ خود همه چیز به ویژه اقتصاد را به هم میریزد. با این شرایط باید گفت، خاورمیانه به عنوان یکی از استراتژیکترین مناطق جهان به طور دائمی آبستن جنگ و تنش است و به همین دلیل اقتصاد کشورهای بی منطقه تحت تأثیر این شرایط قرار میگیرند.
منطقه خاورمیانه در روزهای اخیر شاهد جدال نظامی بین حماس و اسرائیل آن هم با جدیترین و خشنترین حالت ممکن بود، جنگی که این سوال را موجب شده است که مناسبات مالی و اقتصادی خاورمیانه به چه سمت وسویی خواهد رفت و اینکه در صورت فرسایشی شدن این جنگ، کشورها باید چه ساز و کاری را برای کاهش تبعات احتمالی در نظر بگیرند؟
هادی حق شناس در گفتگو با اقتصاد ۲۴ در این زمینه اظهار داشت: اینکه عملیات نظامی و ورود کشورها به فضای جنگی به طور طبیعی آثار مختلفی خواهد داشت که اثر آن بر روی شرایط اقتصادی یکی از مهمترین تبعات «جنگ» به شمار میرود. اما در این بین کشورهایی که زیر ساختهای محکم و منسجم تری دارند، با هزینه کمتری مواجه میشوند و کشورهایی که به دلایلی اقتصادی ضعف دارند، آسیب بیشتری از شرایط جنگی میبرند. در کل، اما باید اذعان داشت، جنگ غده سرطانی اقتصاد است و در هر حال تنش بنیه اقتصادی جهان را تضعیف میکند.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی در ادامه گفت: به عنوان مثال وقتی روسیه به اوکراین تهاجم نظامی کرد، مواد غذایی در بسیاری از کشورهای جهان گرانی کم سابقهای را تجربه کرد و در اقتصاد جهانی تورم مجدداً پیدا شد، یعنی حتی کشورهایی که برای سالهای متمادی تورمهایی بسیار پایین داشتند هم دچار افزایش تورم شدند. نکتهای که حتماً باید مورد توجه قرار داد، چیزی جز این نیست که تنش بین فلسطین و اسرائیل به این دلیل که این دو کشور سهم و تأثیر چندانی در تأمین منابع بین المللی ندارد و در قیاس با کشورهای صاحبِ اقتصاد بسیار ناچیز است، تأثیر مستقیمی بر روی بخش واقعی اقتصاد ندارد و فقط دارای تاًثیرات سیاسی است.
بیشتر بخوانید: چرا بازارهای اقتصادی ایران پس از جنگ حماس و اسرائیل هیجانیتر رفتار کرد؟/ شرایط پیچیده و کلیدی اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳
وی افزود: در این چند روزی که درگیریها شروع شده است، طلا گران شد و انتظار داریم نفت هم با افزایش قیمت روبرو شود و حتی قیمت دلار در ایران سیر صعودی داشته باشد که البته این تاثیرات، مقطعی و کوتاه مدت هستند، به این معنی که اثر رویارویی حماس و رژیم اسرائیل میتواند گذرا باشد و مثل جنگ روسیه و اوکراین نباشد. با این حال اینکه رویارویی به وجود آمده در خاورمیانه تا چه زمانی ادامه خواهد داشت هم مهم است. آیا به درازا میکشد یا مثل دفعات قبل در زمان کوتاهی تمام خواهد شد؟ اگر این بحران زود جمع شود، طبیعی است آثارش گذرا خواهد بود و به همین میزان اگر طولانی شود، به طور طبیعی روی بخشی از داراییها مثل طلا اثرگذار خواهد بود.
حق شناس در پایان گفت: با این حال کشورهای خاورمیانه به خاطر اینکه همیشه آماده رویارویی با شرایط جنگی هستند، همواره مشکلات و بحرانهای زیادی را تجربه میکنند. به عنوان مثال عراق با وجود اینکه به لحاظ صادرات نفتی درآمد خوبی دارد، اما زیر ساختهای اقتصادی اش هم در جنگ اول و هم در جنگ دوم نابود شدند و به همین دلیل سالها باید بگذرد تا ترمیم زیر ساختها به اتمام برسد. یا اگر عربستان یا امارات درآمد نفتی دارند، برای روساختهایی مثل تجهیز فرودگاهها و خرید هواپیما هزینه میکنند و عراق درآمدش را برای بازسازی زیر ساختها خرج میکند و فرودگاه میسازد که این دو موضوعهایی کاملاً متفاوت است؛ مثل خانواده ثروتمندی که درآمدش را صرف تفریحات میکند و خانواده فقیر منابع مالی را به اجاره خانه اختصاص میدهد.