اقتصادی که در گِل گیر کرده بازار سرمایه اش نهایتا با تورم می‌تواند رشد کند/ کمبود نقدینگی بلای جان بورس

اقتصاد ۲۴- در روز‌هایی که انتظار می‌رفت بازار‌های مالی کشور نسبت به التهابات اخیر در منطقه بی‌تفاوت شده، اما به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران بنا ندارند از حاشیه امن خود خارج شوند تا شاید آب‌ها از آسیاب بیافتد.

دیگر حتی انتشار صورت‌های مالی شش ماهه شرکت‌ها هم به رغم سودآور بودن تاثیری بر بازار ندارد و به گفته «پیمان مولوی» کارشناس اقتصادی پیش‌بینی‌ناپذیری بورس سبب شده با وجود آن که بازار پتانسیل رشد دارد، سهامداران اقدام به خرید نکنند. این گفته‌ها را «همایون دارابی» فعال و کارشناس بورس نیز تایید می‌کند و بر این باور است که به دلیل آن که بازار در ترند منفی است، هر خبری با سیگنال منفی هم بیاید تفاوت خاصی نمی‌کند.

طبق گزارش‌ها شاخص کل بورس تهران روز یکشنبه را با روندی افزایشی و رو به رشد آغاز کرده، اما از میانه‌های راه با ریزش مواجه شد و در پایان تنها ۴۹۶ واحد رشد کرد. به این ترتیب نماگر بازار سهام امروز معادل ۰.۰۲ درصد بالا رفت تا در پایین‌ترین نقطه سطح دو میلیون واحدی یعنی دو میلیون و ۱۹۶۰ واحدی قرار گیرد، اما شاخص هم‌وزن با افت مواجه بود و با ۱۲۷۱ واحد افت، معادل ۰.۱۹ درصد عقب‌نشینی کرد و به سطح ۶۷۸ هزار و ۷۴۵ واحد رسید. همچنین شاخص کل فرابورس هم امروز کاهشی بود و با افت ۵۱ واحدی در سطح ۲۴ هزار و ۸۴۸ واحد قرار گرفت.

کمبود نقدینگی؛ مسئله اساسی بازار

همایون دارابی با بیان اینکه مسئله اساسی بازار نقدینگی است، از دلایلی که منجر به این وضعیت شده، به اقتصاد ۲۴ اینطور می‌گوید: «علی رغم اینکه هم گزارش‌ها نسبتا خوب بوده هم در بازار جهانی قیمت نفت بالا رفته و همه این‌ها به نفع بازار بوده است، اما در حال حاضر به دلیل کمبود نقدینگی و سیاست انقباضی شدیدی که در اقتصاد حاکم است بازار در حال افت است و همچنان بازار روند منفی دارد.»

به گفته این فعال بازار سرمایه به دلیل آن که بازار در ترند منفی است، هر خبر منفی بیاید تفاوت خاصی نمی‌کند و بعید می‌دانم بخواهد واکنش خاص‌تری نشان دهد. او در ادامه می‌افزاید: «نقدینگی‌ای در بازار نیست و با توجه به نرخ بهره بالایی که در اقتصاد حاکم شده، هم شرکت‌ها از اندازه سرمایه در گردش در رنج هستند و هم کل اقتصاد دچار کسری منابع شده است». موضوعی که به نظر می‌رسد با ورود به شش ماهه دوم سال تشدید شود و بازار‌های مالی کشور را از بورس تا طلا و ارز تحت تاثیر قرار دهد.

یکی از سیگنال‌هایی که فعالان بازار در روز‌های اخیر از تاثیرگذاری آن نگران هستند، احتمال تمدید تحریم‌هایی علیه ایران تا تاریخ ۲۶ مهر است. سیگنالی که هر چه به این تاریخ نزدیک می‌شویم به نظر می‌رسد پررنگ می‌شود. اما «پیمان مولوی» این را هم در بازار‌های مالی بی‌تاثیر می‌داند.

بیشتر بخوانید: برنامه عرضه سیمانی‌ها در بورس کالا

او به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: «ما چهل سال است که تحریم هستیم و ۱۲ سال است که تحریم‌های ما بیشتر شده است. الزاما این به معنای وارد شدن در یک فضای تحریمی جدید نیست که ریسک آن در اقتصاد ایران تاثیر زیادی بگذارد؛ یعنی بازار ما از خیلی چیز‌های دیگر تاثیر می‌پذیرد، اما این مورد تاثیر حداکثری نخواهد داشت. در حال حاضر بازار را بر اساس تورم بخواهیم در نظر بگیریم باید تقریبا ۳ میلیون و ۲۰۰ شاخصش باشد، اما الان پایین‌تر است. البته اینکه باید باشه هم وجود ندارد، سهامداران اعتمادی به این شرایط بازار ندارند؛ چه حقوقی و چه حقیقی».

بازار سهام تبلور اقتصاد ایران

«پیمان مولوی» کارشناس دیگری است که در گفتگو با اقتصاد ۲۴ به آسیب‌شناسی بازار سرمایه پرداخته است. او درباره وضعیت فعلی بازار و راهکار‌های برون رفت از آن می‌گوید: «بازار سرمایه ایران چرا باید سرپا شود؟ چرا ما باید وعده دروغ بدهیم؟ اقتصادی که در گل گیر کرده و تورم ۴۰ درصدی دارد، بازار سرمایه آن نهایتا با تورم می‌تواند رشد کند. این یک اصل است. الان رشد نکند، بعدا رشد خواهد کرد. ولی اینکه اقتصاد کشور و حاشیه سود شرکت‌ها دارد به سمت پایین حرکت می‌کند و اقتصاد در یک رکودی قرار گرفته است، این خودش را در بازار سهام و سرمایه گذاری در بازار‌های شرکت‌های سهامی نشان می‌دهد. نکات دیگری که در بازار تاثیرگذار است ریسک این بازار، حضور و دخالت دولت در این بازار، قیمت گذاری دستوری و ریسک پایین‌تر بازار‌های دیگر برای سرمایه‌گذار است.»

او با بیان اینکه پیش‌بینی ناپذیری اقتصاد ایران موضوع دیگری است که باید به آن توجه کرد توضیح می‌دهد: «وقتی نتوانی پیش‌بینی کنی ناخودگاه بازار سرمایه هم شاهد ورودی کمتر و خروجی بیشتر خواهد بود. ولی بازار سرمایه همراه با تورم نهایتا یک رشدی را با خود ببیند. به لحاظ اتفاقی که در اقتصاد می‌افتد ما باید ببینیم بازار سرمایه چگونه است.»

این کارشناس مسائل اقتصادی می‌افزاید: «همین الان خیلی از شرکت‌های بورسی حاشیه سود متوسطی دارند و ارزش دارایی هایشان هم نسبت به تورم در تجدید ارزیابی‌ها نیامده است. پتانسیل رشد دارند ولی اینکه چرا خریداری نمی‌شود به خاطر همین عدم پیش‌بینی پذیری بورس و شرایط اقتصادی ایران در آینده است. من از این نگرانم که مصوبه‌ای بیاید و همین بازار نصفه و نیمه هم کاهش ارزش داشته باشد».