محمد مقیسه کیست؟/ زندگی قاضی جنجالی دستگاه قضایی؛ از آغاز تا ترور

اقتصاد۲۴- محمد مقیسه‌ای، یکی از قضات سرشناس دادگاه انقلاب تهران امروز ۲۹ دی ۱۴۰۳ در تهران ترور شد. این رخداد واکنش‌های گسترده‌ای در داخل و خارج از کشور برانگیخت و در رسانه‌ها و فضای مجازی بازتاب زیادی داشت.

قاضی مقیسه کیست؟

محمد مقیسه‌ای در سال ۱۳۳۵ به دنیا آمد و ۲۹ دی ۱۴۰۳ در تهران ترور شد. او که با نام مستعار ناصریان نیز شناخته می‌شد، یکی از روحانیان و قضات قوه قضاییه بود.

او در آغاز دهه ۶۰ فعالیت خود را در دادسرای انقلاب اسلامی شروع کرد و در آن سال‌ها، به یکی از چهره‌های مهم در عرصه قضایی کشور تبدیل شد. با گذشت زمان، مقیسه توانست در سمت‌های مختلفی، چون ریاست شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران و دادرسی دیوان عالی کشور به فعالیت بپردازد. حضور پررنگ او در پرونده‌های امنیتی و سیاسی و احکامی که صادر می‌کرد موجب شد تا به چهره‌ای شناخته‌شده تبدیل شود.

زندگی و تحصیلات قاضی مقیسه

محمد مقیسه در سال ۱۳۳۵ به دنیا آمد. پس از پایان تحصیلات متوسطه، وارد حوزه علمیه شد و در کنار آن، تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته حقوق ادامه داد و سپس وارد دستگاه قضا شد. او در دوران جنگ ایران و عراق به عنوان یک روحانی فعال در جبهه‌ها حضور داشت و نقش پررنگی در این دوران بازی کرد.

فعالیت‌های قضایی قاضی مقیسه

قاضی مقیسه فعالیت قضایی خود را با سمت دادیار در دادسرای انقلاب آغاز کرد و در سال ۱۳۶۴ به عنوان ناظر زندان قزل‌حصار منصوب شد. پس از بسته شدن این زندان، او به ناظر زندان رجایی‌شهر (گوهردشت) منتقل شد. ایرج مصداقی، مدعی شده است که مقیسه یکی از افرادی بوده که پرونده زندانیان سیاسی- امنیتی در تابستان ۱۳۶۷ بر عهده داشته است. اگرچه قاضی مقیسه هیچ‌گاه به این ادعا پاسخ نداد. بعد‌ها مقیسه به عنوان رئیس شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران منصوب شد و مسئولیت رسیدگی به پرونده‌های حساس و جنجالی بسیاری را بر عهده گرفت. پرونده‌هایی مانند معترضان جنبش سبز، رهبران بهایی، فعالان سیاسی و اجتماعی، و اعضای جبهه ملی از جمله مواردی بودند که در دادگاه او بررسی شدند. 

تحریم‌ها و واکنش‌های بین‌المللی

در ۲۳ فروردین ۱۳۹۰، محمد مقیسه از سوی اتحادیه اروپا طبق ادعای آنچه نقض حقوق بشر عنوان شد، در فهرست تحریم‌ها خود قرار داده شد. در ۲۸ آذر ۱۳۹۸، وزارت خزانه‌داری ایالات متحده وی را تحریم کرد.

بیشتر بخوانید: عباس پالیزدار کیست؟/ سرانجام افشاگر مفاسد چه می‌شود؟

پرونده‌های برجسته قاضی مقیسه

در دوران مسئولیت محمد مقیسه، پرونده‌های گوناگون و مهمی به او سپرده شد که بسیاری از آنها از حساسیت بالایی برخوردار بودند. یکی از مهم‌ترین این پرونده‌ها مربوط به ابوالفضل قدیانی، عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، بود. وی که در سال ۱۳۸۸ به چهار سال زندان محکوم شده بود، در سال ۱۳۹۱ دوباره ازسوی مقیسه به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به یک سال حبس محکوم شد.

 حکم وی در دادگاه تجدیدنظر به دو سال زندان و ۴۰ ضربه شلاق تغییر پیدا کرد.همچنین پرونده مصطفی تاجزاده، که در سال ۱۳۸۸ به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» محکوم شده بود، در پی فعالیت‌هایش در دوران زندان، به شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تحت ریاست مقیسه ارجاع شد. مقیسه در سال ۱۳۸۸، به عنوان قاضی رسیدگی به پرونده‌های مهم معترضان به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ایفای نقش کرد.

انتقال قاضی مقیسه به دیوان عالی

پایان زندگی قاضی مقیسه

محمد مقیسه در ۲۹ دی ۱۴۰۳ در تهران ترور شد. این حادثه بازتاب گسترده‌ای در درسانه‌ها داشت. هرچند هنوز جزئیات دقیقی از عاملان و انگیزه‌های این ترور منتشر نشده، اما گمانه‌زنی‌های متعددی درباره آن مطرح شده است. این رویداد بار دیگر توجه افکار عمومی را به عملکرد وی در دستگاه قضایی جلب کرد و واکنش‌های متفاوتی را برانگیخت. 

فارس درمورد جزییات حادثه نوشت: ساعت ۱۰:۴۵ امروز ۳ تن از قضات دیوان عالی کل کشور مقابل پارک شهر مورد سوء قصد قرار گرفتند. ۲ قاضی دیوان با نام‌های حجت‌الاسلام محمد مقیسه و حجت‌الاسلام علی رازینی به شهادت رسیدند، قاضی میری و یک محافظ نیز زخمی شده است.

نخستین تصویر از محل ترور قاضی رازینی و قاضی مقیسه در تهران