عبدالفتاح السیسی کیست؟/ همه چیز درباره جایگاه متزلزل امروزش در ریاست‌جمهوری مصر

اقتصاد۲۴- عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، یکی از چهره‌های سیاسی برجسته خاورمیانه است که دوران رهبری‌اش با چالش‌های متعددی همراه بوده است. از کودتای نظامی علیه محمد مرسی، رئیس‌جمهور منتخب، تا مدیریت بحران‌های اقتصادی و اعتراضات مردمی، نام او با دوره‌ای پرتلاطم در تاریخ معاصر مصر گره خورده است. السیسی تلاش کرده است با اجرای اصلاحات اقتصادی و پروژه‌های زیرساختی بزرگ، جایگاه مصر را در منطقه تقویت کند؛ اما انتقادات گسترده از سیاست‌های سرکوب‌گرانه و محدودیت آزادی‌ها همچنان بر کارنامه او سایه انداخته است.

عبدالفتاح السیسی کیست؟

عبدالفتاح السیسی و جایگاه او در مصر

عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور کنونی مصر، یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های سیاسی این کشور است که دوران رهبری‌اش با فراز و فرود‌های بسیاری همراه بوده است. او در سال ۲۰۱۳، پس از برکناری محمد مرسی، نخستین رئیس‌جمهور منتخب و عضو برجسته اخوان‌المسلمین، وارد عرصه قدرت شد. از همان ابتدا، السیسی با حمایت قابل‌توجه بخش‌هایی از ارتش و نخبگان سیاسی، جایگاه خود را تثبیت کرد.

نگاه انتقادی او به اخوان‌المسلمین، به‌ویژه پس از برکناری مرسی، بسیار آشکار بود؛ او این جنبش را تهدیدی جدی برای امنیت و ثبات کشور قلمداد کرد. سیاست‌های او شامل ممنوعیت فعالیت این گروه و بازداشت گسترده اعضای آن، نشان‌دهنده عزم جدی او برای مقابله با این جنبش اسلامی رادیکال بود. با وجود این اقدامات، دوران ریاست‌جمهوری السیسی همواره با موجی از انتقادات داخلی و بین‌المللی همراه بوده است، به‌طوری که سیاست‌های سرکوبگرانه و محدودیت‌های اجتماعی او، اعتراضات گسترده‌ای را در پی داشته است.

زندگی شخصی و پیشینه نظامی السیسی

عبدالفتاح السیسی در ۱۹ نوامبر ۱۹۵۴ در قاهره به دنیا آمد. او در خانواده‌ای مذهبی و محافظه‌کار پرورش یافت که تأثیر عمیقی بر ارزش‌ها و دیدگاه‌های او گذاشت. علاقه‌مندی به مسائل نظامی از همان دوران نوجوانی در او شکل گرفت و آینده حرفه‌ای او را رقم زد.

آن‌گونه‌که روزنامه «الشروق» می‌نویسد؛ السیسی در سال ۱۹۷۷ تحصیلات خود را در آکادمی نظامی مصر به پایان رساند و وارد ارتش این کشور شد. او با تلاش و پشتکار توانست به‌تدریج در سلسله‌مراتب نظامی پیشرفت کند و جایگاه خود را به‌عنوان یکی از چهره‌های برجسته ارتش مصر تثبیت کند.

در دوران خدمت نظامی، او دوره‌های تخصصی متعددی را در کشور‌های مختلف، از جمله ایالات متحده و بریتانیا، گذراند. این آموزش‌ها، دیدگاه او را نسبت به راهبرد‌های نوین نظامی گسترش داد و او را با رویکرد‌های مدرن آشنا کرد، عاملی که بعد‌ها در رهبری او تأثیر چشمگیری داشت.

راه‌یابی عبدالفتاح السیسی به قدرت

به نقل از الشرق الأوسط، پس از برکناری محمد مرسی در ژوئیه ۲۰۱۳، عبدالفتاح السیسی به‌عنوان وزیر دفاع منصوب شد و در سال ۲۰۱۴ با کسب رأی مردم، ریاست‌جمهوری مصر را بر عهده گرفت. او خود را مدافع ثبات و امنیت کشور معرفی کرد و وعده داد که با اجرای برنامه‌های اقتصادی، وضعیت اقتصادی مصر را بهبود بخشد. با این حال، دوران رهبری او به دلیل اتخاذ سیاست‌های سخت‌گیرانه، سرکوب مخالفان سیاسی و اعمال محدودیت‌های شدید بر آزادی‌های مدنی، انتقادات گسترده‌ای را در داخل و خارج از کشور به همراه داشت.

سیاست‌های داخلی عبدالفتاح السیسی

عبدالفتاح السیسی تمرکز زیادی بر پروژه‌های بزرگ زیربنایی داشته است، از جمله توسعه کانال سوئز و ساخت پایتخت اداری جدید مصر. او همچنین تلاش کرده است تا با اصلاحات اقتصادی، سرمایه‌گذاری خارجی را جذب و بیکاری را کاهش دهد. با این حال، این سیاست‌ها اغلب با افزایش فشار اقتصادی بر طبقات پایین جامعه همراه بوده و موجب نارضایتی عمومی شده است.

بیشتر بخوانید: یحیی سریع کیست؟/ فرمانده‌ای استراتژیک در میدان جنگ یمن که شایعه ترورش منتشر شد

اعتراضات اخیر

به نوشته روزنامه الشروق، در روز‌های اخیر، مصر شاهد موج تازه‌ای از اعتراضات گسترده مردمی علیه دولت عبدالفتاح السیسی بوده است. تعدادی از شهروندان مصری با حضور در خیابان‌های قاهره و دیگر شهرها، اعتراضات خود را نسبت به وضعیت وخیم اقتصادی، فساد دولتی و سیاست‌های سرکوبگرانه دولت اعلام کردند. این اعتراضات به‌ویژه با افزایش هزینه‌های زندگی، کاهش قدرت خرید و محدودیت‌های اجتماعی و سیاسی شدت یافته است.

بیشتر بخوانید: ولید جنبلاط رهبر سیاسی دروزی‌های لبنان کیست؟

 العربیه می‌نویسد، معترضان خواستار پایان دوره ریاست‌جمهوری السیسی و برگزاری انتخابات آزاد و شفاف شدند.نیرو‌های امنیتی برای سرکوب اعتراضات وارد عمل شده‌اند و برخی از خیابان‌ها به صحنه درگیری‌های شدید میان معترضان و نیرو‌های پلیس تبدیل شده است. این اعتراضات بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های بین‌المللی داشته و فشار‌های بیش‌تری را بر دولت السیسی وارد کرده است.

در همین راستا، منابع دولتی مصر ادعا کرده‌اند که بسیاری از ویدیو‌های منتشرشده از این اعتراضات مربوط به گذشته هستند و دشمنان کشور از این تصاویر برای تحریک مردم و ایجاد بی‌ثباتی استفاده می‌کنند. با این حال، الشرق الأوسط نوشت که فعالان حقوق بشر و رسانه‌های مستقل این ادعا‌ها را رد کرده و تأکید دارند که اعتراضات به‌طور واقعی در حال گسترش است.

واکنش دولت به اعتراضات علیه السیسی 

دولت عبدالفتاح السیسی اعتراضات اخیر را اقدامی در راستای بی‌ثبات کردن مصر دانسته و اعلام کرده است که با هرگونه فعالیت غیرقانونی قاطعانه برخورد خواهد کرد. در مقابل، فعالان حقوق بشر و برخی سازمان‌های بین‌المللی با انتقاد شدید از سرکوب خشونت‌آمیز معترضان، از دولت مصر خواسته‌اند که به حقوق شهروندان احترام بگذارد و فضایی برای شنیدن صدای مخالفان فراهم کند. آنها تأکید دارند که چنین واکنش‌های سخت‌گیرانه‌ای نه‌تنها به حل مشکلات کمک نمی‌کند، بلکه خشم عمومی را بیش‌تر می‌کند و ثبات کشور را بیش‌تر به خطر می‌اندازد.

سیاست خارجی از دیدگاه عبدالفتاح السیسی

در عرصه بین‌المللی، عبدالفتاح السیسی کوشیده است تا جایگاه مصر را به‌عنوان یکی از بازیگران کلیدی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا تثبیت کند. او با تقویت روابط خود با کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس، به‌ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی، حمایت اقتصادی و سیاسی آنها را جلب کرده است. این روابط نزدیک نه‌تنها در تقویت اقتصاد مصر مؤثر بوده، بلکه جایگاه این کشور را در معادلات منطقه‌ای نیز تقویت کرده است.

السیسی همچنین در بحران‌های منطقه‌ای نظیر جنگ داخلی لیبی و مناقشه دیرینه اسرائیل و فلسطین، تلاش کرده است نقش فعالی بازی کند. او با میانجی‌گری میان گروه‌های فلسطینی و مذاکره با طرف‌های درگیر، مصر را به‌عنوان یک میانجی معتبر در سطح بین‌المللی معرفی کرده است. با این حال، در تعامل با برخی همسایگان، به‌ویژه اتیوپی، سیاست‌های او با چالش‌هایی روبه‌رو شده است. اختلافات بر سر سد النهضه، که تأثیر مستقیمی بر منابع آبی مصر دارد، موجب تنش‌های جدی میان قاهره و آدیس‌آبابا شده است. السیسی بار‌ها تأکید کرده که امنیت آبی مصر خط قرمزی است که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد و تلاش‌های دیپلماتیک و تهدید‌های ضمنی را برای حل این بحران به کار گرفته است.

آینده سیاسی عبدالفتاح السیسی

با افزایش فشار‌های داخلی و گسترش اعتراضات مردمی، آینده سیاسی عبدالفتاح السیسی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. هرچند او همچنان حمایت بخش‌هایی از ارتش، نخبگان سیاسی و متحدان منطقه‌ای را با خود دارد، اما نارضایتی عمومی ناشی از مشکلات اقتصادی، فساد گسترده و محدودیت‌های اجتماعی و سیاسی، تهدیدی جدی برای پایه‌های قدرت او محسوب می‌شود.

اعتراضات اخیر نشان داده که بخش شایان‌توجهی از جامعه دیگر به وعده‌های دولت السیسی اعتماد ندارد. بحران اقتصادی، کاهش قدرت خرید و افزایش شکاف طبقاتی، زمینه را برای اعتراضات گسترده‌تر فراهم کرده است. در این شرایط، پرسش کلیدی این است که آیا السیسی قادر خواهد بود با انجام اصلاحات واقعی، کاهش سرکوب و باز کردن فضای سیاسی، اعتماد عمومی را احیا کند، یا اینکه مقاومت او در برابر تغییرات، مصر را به‌سوی دوره‌ای از بی‌ثباتی و آشفتگی بیش‌تر سوق خواهد داد؟

ناظران براین باورند که آینده سیاسی السیسی به میزان توانایی او در پاسخ‌گویی به مطالبات مردم و مدیریت بحران‌های فعلی بستگی دارد. اگر او نتواند شرایط موجود را به‌طور مؤثر تغییر دهد، احتمالاً موج نارضایتی‌ها به شکلی فزاینده، ساختار قدرت او را تهدید خواهد کرد و مصر را با بحران سیاسی جدیدی روبه‌رو خواهد ساخت.