اقتصاد ۲۴-بانک مرکزی که پایان هر هفته با انتشار گزارشی، نرخهای بهره بازار پول را بهروزرسانی میکند، بهتازگی آمار و ارقام مربوط به دو مورد از مهمترین نرخهای بهره این بازار، یعنی نرخ بهره بین بانکی و همچنین نرخ ریپو در هفت روز منتهی به یکم آذر ماه را منتشر کرد.
بررسی گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که نرخ سود بازار بین بانکی پس از آنکه در هفته گذشته، به روند صعودی چهار هفتگی خود پایان داد، این هفته بار دیگر در مسیر نزولی قرار گرفته است.
از طرف دیگر، اما حداقل نرخ توافق بازخرید که در ادبیات اقتصادی بیشتر با نام نرخ ریپو شناخته میشود، این هفته نیز تغییری نکرد تا ثبات این نرخ در سطح ۲۳ درصدی از ابتدای سال جاری ادامه پیدا کند.
مطابق دادههایی که در گزارش بانک مرکزی درج شده است، نرخ بهره بین بانکی پس از رشد ۰.۰۷ واحد درصدی در هفته قبل، در هفته منتهی به اول آذر ماه سال ۱۴۰۲ افت ۰.۰۳ واحد درصدی را ثبت کرد. به این ترتیب میانگین موزون نرخ سود بازار بین بانکی در پایان آخرین هفته آبان ماه به رقم ۲۳.۶ درصد کاهش پیدا کرد.
بررسی گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی بانک مرکزی در این مدت حاکی از آن است که این هفته هیچیک از بانکها یا موسسات اعتباری از طریق بازار بین بانکی اقدام به اعتبارگیری قاعدهمند از بانک مرکزی نکرده و مداخله این بانک در بازار شبانه برای دومین هفته متوالی به صفر رسیده است.
از سویی دیگر، در بازار باز که یکی دیگر از سازوکار مهم بانک مرکزی برای اعمال سیاستهای پولی در اقتصاد به شمار میرود نیز تقاضای بانکها برای استقراض، نسبت به هفته پیش از آن کاهش پیدا کرد. البته میزان تزریق پول بانک مرکزی در این بازار تغییری محسوسی نسبت به هفته قبل نداشت و در رقم حدود ۱۱۹ هزار میلیارد تومانی ثابت ماند. با این وجود به نظر میرسد که همین کاهش در تقاضای بانکها برای نقدینگی سبب افت نرخ بازار بین بانکی در هفته آخر آبان ماه شده است.
بانکها در بعضی شرایط، طی فعالیتهای روزمره خود با کسری وجوه نقد دست و پنجه نرم میکنند. در این هنگام، بازار بین بانکی یکی از مهمترین سازوکارهایی به شمار میرود که برای تامین این کسری، به کمک شبکه بانکی میآید.
به عبارت دیگر بازار بین بانکی شرایطی را مهیا میکند که بانکها بتوانند با بهره بردن از آن، بخشی از کسری منابع نقدی خود را با استقراض از بانکهایی که منابع مازاد دارند، جبران کنند.
البته بانکهای مقروض مکلف هستند که این پولهای قرضگرفته شده را در تاریخی معین که عمدتا یک روزه است و با نرخ بهرهای از قبل تعیینشده که همان نرخ بهره بین بانکی است، به بانک وامدهنده بازگردانند.