ابهام در سهم دانش‌آموزان محروم از رتبه‌های برتر کنکور

اقتصاد۲۴-با ابلاغ مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی شاهد بودیم که در نخستین فاز یعنی از سال ۱۴۰۲، کنکور به شیوه‌ای جدید یعنی دو نوبت در سال، همراه با تأثیر قطعی معدل در پذیرش دانشگاه‌ها و حذف دروس عمومی از کنکور و انتقال آن به سوابق تحصیلی دانش‌آموزان برگزار شد.

اگر چه مجلس شورای اسلامی، شهریور امسال در مصوبه‌ای به دنبال توقف اجرای مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی تا سال ۱۴۰۶ آن هم با هدف فراهم شدن کامل زیرساخت‌ها توسط آموزش و پرورش بود، اما با رد مصوبه مجلس توسط شورای نگهبان، کنکور همچنان مطابق مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار خواهد شد

در کنکور سال ۱۴۰۳، سهم نمره کل سابقه تحصیلی پایه دوازدهم نظام ۶.۳.۳ در گروه‌های آزمایشی اصلی شامل ریاضی، تجربی و انسانی به میزان ۵۰ درصد با تأثیر قطعی است.

بیشتر بخوانید:وضعیت نابه‌سامان عدالت آموزشی در کشور

اگر چه اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی معتقد هستند که این مصوبه در نهایت منجر به افزایش سهم دانش‌آموزان مناطق محروم از رتبه‌های زیر سه هزار کنکور می‌شود، اما کارشناسان می‌گویند که گزارش کنکور ۱۴۰۲ که تأیید کننده این موضوع است هنوز منتشر نشده است.

محمد صادق عبدالهی مدیر گروه آموزش و پرورش مرکز پژوهش‌های مجلس در این باره می‌گوید: برخی مؤلفان کتاب‌های درسی مؤلف کتاب کمک آموزشی هستند و با توجه به تأثیر امتحانات نهایی در پذیرش دانشگاه‌ها باید مانع این مسائل شد.

وی افزود: دائم گفته می‌شود که در کنکور سال ۱۴۰۲ سهم دانش‌آموزان مناطق محروم از رتبه‌های برتر بیشتر شده است، اما داده‌ای از آن ارائه نشده است، بنده رتبه‌های زیر ۱۰ کنکور در ۱۰ سال گذشته را بررسی و مشاهده کردم که در تمام این سال‌ها دانش‌آموزان مناطق محروم در رتبه‌های برتر حضور داشتند و در کنکور ۱۴۰۲ وضعیت متفاوتی را شاهد نیستیم.

به گفته وی، مسؤولان سازمان سنجش و مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت وزارت آموزش و پرورش که از افزایش سهم دانش‌آموزان مناطق محروم در رتبه‌های زیر سه هزار کنکور سخن می‌گویند تا به امروز آمار مشخصی ارائه نکرده‌اند و فقط اطلاعاتی آوردند که وضعیت دهک‌های اقتصادی در آن مشخص نیست.

مدیر گروه آموزش و پرورش مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: تا به امروز هیچ داده مشخص و شفافی که بتوانیم در خصوص این مسأله اظهار نظر کنیم و بگوییم آیا شیوه جدید کنکور منجر به عدالت و برابری آموزشی شده است، وجود ندارد.

عبدالهی بیان کرد: برخی دانش‌آموزان در مناطق مرفه شهر‌ها زندگی می‌کنند و به مدارس بهتری دسترسی دارند قطعاً این افراد در امتحانات نهایی نمرات بهتری را کسب می‌کنند، اما دانش‌آموزان مناطق محروم و روستا‌ها یا حتی ساکنان مناطق میانی و جنوبی شهر‌ها به آموزش و مدارس با کیفیت دسترسی ندارند؛ در تهران کلاس‌های درس با بیش از ۴۰ دانش‌آموز داریم که معلمان هم بازنشسته هستند، دانش‌آموزان این مدارس چگونه می‌خواهند با دانش‌آموزان مدارس با کیفیت که معلمان توانمند دارند، رقابت کنند بنابراین حتی اگر امتحانات نهایی هم ملاک قبولی در دانشگاه‌ها باشد باز هم دانش‌آموزان خاصی منتفع خواهند شد نه عامه مردم.

مدیر گروه آموزش و پرورش مرکز پژوهش‌های مجلس ادامه داد: نمرات امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که به ترتیب بالاترین نمرات برای دانش‌آموزان مدارس سمپاد، نمونه دولتی، شاهد، غیردولتی، هیأت امنایی و دولتی عادی است؛ نمره دانش‌آموزان مدارس سمپاد دو برابر نمره دانش‌آموزان مدارس عادی است و همین در نتیجه کنکور نیز خود را نشان می‌دهد به خصوص اگر تراز نمرات به صورت کشوری انجام شود. وقتی قرار است تراز نمرات امتحانات نهایی لحاظ شود باید این مسائل را در نظر گرفت، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است.

مدیر گروه آموزش و پرورش مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: هنوز نمی‌دانیم، مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی باعث افزایش تعداد دانش‌آموزان مناطق محروم در رتبه‌های زیر سه هزار کنکور شد یا خیر؛ چندین بار از سازمان سنجش درخواست آمار داشتیم، اما گفتند که احصا نشده است.

هم هزینه برای کنکور هم هزینه برای امتحانات نهایی

امیر محمد دهقان پژوهشگر حوزه کنکور در این ارتباط با اشاره به اینکه اگر خانواده‌ای تا دو سال گذشته ۲۰ میلیون تومان هزینه بابت خرید کتاب برای قبولی فرزندش در کنکور می‌کرد، اکنون این هزینه برای کنکور کمتر شده است، گفت: با این حال در کنار کنکور، امتحانات نهایی در سه پایه دوره متوسطه دوم برگزار می‌شود و خانواده‌ها باید هزینه‌ای معادل کنکور را برای افزایش نمرات فرزندان خود در امتحانات نهایی انجام دهند.

امکان ترمیم نمرات بیش از یکبار وجود ندارد

وی با اشاره به اینکه با مصوبه جدید نه تنها کنکور حذف نشده است بلکه سه امتحان نهایی هم به آن اضافه شده است، عنوان کرد: شاید دانش‌آموزی نمی‌خواهد به دانشگاه برود، اما برای گرفتن دیپلم مجبور است از سد سه سال امتحانات نهایی دشوار دوره متوسطه دوم عبور کند؛ بهتر بود طراحان مصوبه کنکوری یک بار خود را جای مردم می‌گذاشتند و بعد این سناریو‌ها را طراحی می‌کردند.

مهرداد ویس کرمی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز معتقد است که تأثیر قطعی معدل در قبولی دانشگاه‌ها باعث افزایش قدرت آموزش و پرورش می‌شود.

وی درباره درخواست داوطلبان برای امکان شرکت در امتحانات ترمیم نمره به میزان سه یا چهار مرتبه، گفت: اگر اجازه بدهیم هر سال چند صد هزار نفر در ترمیم نمرات امتحانات نهایی شرکت کنند، امکانات آن برای آموزش و پرورش فراهم نیست.