لایحه مرجوعی حجاب بار دیگر در ایستگاه بهارستان؛ چرا لایحه حجاب دوباره برگشت خورد؟

اقتصاد۲۴-«لایحه حجاب و عفاف دوباره به مجلس عودت داده شد» این تیتر خبری از زمان بررسی لایحه حجاب و عفاف در مجلس یازدهم تا به امروز بار‌ها در ویترین خبرگزاری‌ها و رسانه‌های گروهی نشسته است. تنها در یکی از عودت‌ها، شورای نگهبان بیش از ۱۴۲ ایراد، غلط، ابهام و نارسایی در لایحه ارایه شده از سوی بهارستانی‌ها تشخیص داد و لایحه را برای اصلاح به مجلس بازگرداند.

موضوع ابهامات، نارسایی‌ها، ایرادات و حتی اغلاط املایی لایحه حجاب و عفاف به اندازه‌ای وسعت پیدا کرد که باعث انتقاد از نمایندگان شد و حسن نوروزی یکی از نمایندگان عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، لایحه ارایه شده به شورای نگهبان را دستپخت مجلس ندانست و اعلام کرد برخی افراد و جریانات این لایحه را دستکاری کرده‌اند.

هر چند این اظهارنظر توسط موسی غضنفرآبادی رییس کمیسیون حقوقی و قضایی و عضو کمیسیون ویژه بررسی این لایحه تکذیب شد، اما اعضای جبهه پایداری از جمله علی خضریان در اظهارنظر‌های متعدد، دستکاری لوایح توسط برخی افراد و گروه‌ها را تایید کرد و حتی آدرس آن را نیز داد.

بیشتر بخوانید:بالاخره حجاب‌بان‌ها را گردن گرفتند

دیروز طحان‌نظیف سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به آخرین وضعیت لایحه موسوم به عفاف و حجاب اظهار کرد: «هنوز برخی ایرادات و ابهامات وارده به این لایحه پابرجا است و به همین خاطر، بار دیگر لایحه را برای اصلاح موارد باقی مانده به مجلس ارجاع دادیم.» سخنگوی شورای نگهبان گفت: هر زمان که مجلس، همین ایرادات و ابهامات باقی‌مانده را اصلاح کند، ما نیز لایحه اصلاح‌شده را مجددا بررسی و نظر نهایی شورای نگهبان را اعلام خواهیم کرد.

پاسخ عضو جبهه پایداری به اغلاط املایی لایحه حجاب و عفاف

مرتضی آقاتهرانی، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم در واکنش به مشکلات لایحه حجاب و عفاف می‌گوید: لایحه عفاف و حجاب ایرادات املایی نداشت، البته شاید منظور واژه‌های بیگانه است که باید معادل فارسی آن استفاده شود و باید از کلمات و واژه‌های غربی و بیگانه در قانون‌نویسی پرهیز شود.

از «ابهام در عبارات» تا «مغایرت برخی مفاد با قوانین شرعی»، این طیف ایراداتی است که بنابر گفته مرتضی آقاتهرانی، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان به لایحه عفاف و حجاب وارد کرده است. لایحه‌ای که تاکنون چند بار با دست رد شورای نگهبان روبه‌رو شده و طبق گفته‌های مرتضی آقاتهرانی با وجود اینکه ایرادات گرفته شده به لایحه تحت نظر اعضای حقوقدان شورای نگهبان برطرف شد، اما مجددا شورای نگهبان آن را رد کرد.

آقاتهرانی در پاسخ به این پرسش که چقدر این ایرادات شورای نگهبان ماهیت لایحه را متفاوت خواهد کرد و از نظر مجلس این ایرادات وارد و بجا است یا خیر؟ می‌گوید: لایحه عفاف و حجاب به شورای نگهبان یک بار رفت و برگشت داشته و اصلاحاتی روی آن داشته‌اند که به کمیسیون قضایی ارجاع داده‌اند. البته لایحه عفاف و حجاب دو وجهه فرهنگی و قضایی داشت که امور فرهنگی بیشتر ایجابی، دستورالعمل و قانون برای دستگاه‌های دولتی است. موارد مذکور در ۴۰ ماده اول لایحه عفاف و حجاب لحاظ شده، در این میان تنها چند مورد وجود داشت که اصلاح شده و فکر نکنم دیگر بر آن‌ها ایرادی باشد. اما ایراداتی که در بخش آخرین لایحه عفاف و حجاب بود، بیشتر مربوط به جرم‌انگاری است که کمیسیون قضایی مسوول بررسی و اصلاح آن است و مسوولیت فراجا و قوه قضاییه را جداگانه مشخص کرده است.

او ادامه می‌دهد: در مجموع ایرادات به لایحه عفاف و حجاب به این ترتیب است که گاه در مواردی ابهاماتی است که البته رفع ابهام شده است. اگر در قانون موضوع یا حکمی ابهامی داشته باشد، قطعا شورای نگهبان به آن ایراد می‌گیرد که صریح و شفاف بیان شود، برای مثال اگر از بدحجابی یا بی‌حجابی سخنی داشتیم باید حد و حدودش را به درستی بیان کنیم که منظور چیست و غیره. برخی دیگر از ایرادات مربوط به واژه‌های بیگانه است که باید به جای واژه بیگانه از واژه خودی استفاده کرد.

همچنین تعدادی از ایرادات ناشی از بی‌توجهی به قوانین بالادستی مانند قوانین شرع مقدس، قانون اساسی، دیدگاه‌های امامین انقلاب و ... است. علاوه بر این گاه برخی مصوبات هفتاد و پنجی می‌شود، یعنی بار مالی به دولت تحمیل می‌کند که این حق مجلس نیست و پذیرش دولت را می‌طلبد. از این‌رو شورای نگهبان ایراد می‌گیرد.

آقاتهرانی با اشاره به اینکه قبل از ارسال لایحه عفاف و حجاب از اعضای کمیسیون حقوقی امضا گرفته شد، یادآور شد: «اما در مجموع در مورد لایحه عفاف و حجاب همه مواردی که شورای نگهبان درباره آن‌ها نظر داده، اصلاح شده است. البته در این رفت و آمد‌ها توفیقی داشتیم که به صورت غیررسمی با حقوقدانان شورای نگهبان در کمیسیون قضایی مجلس جلساتی داشته باشیم تا که قانون دقیق‌تر و حساب‌شده‌تر بسامان برسد. همه این موارد تا چهارشنبه صبح، یعنی حدود بیش از یک ماه و نیم پیش، تمام شد و از اعضای کمیسیون قضایی امضا گرفته شد و ۲۰ روز بعد از آن، مجلس لایحه عفاف و حجاب را به شورای نگهبان فرستاد و مشخص شد که شورای نگهبان لایحه مذکور را تا ۴ دی ماه به مجلس ارسال می‌کند. به قاعده لوایح و طرح‌ها پس از ارسال به شورای محترم نگهبان چندباری بین مجلس و شورا رفت و آمدی خواهد داشت تا در‌نهایت قطعی شود.»

این عضو جبهه پایداری در‌خصوص اغلاط املایی فراوان در لایحه گفت: «خیر، لایحه عفاف و حجاب ایرادات املایی نداشت، البته شاید منظور واژه‌های بیگانه است که باید معادل فارسی آن استفاده شود و باید از کلمات و واژه‌های غربی و بیگانه در قانون‌نویسی پرهیز شود، اگر بی‌دقتی شود، شورای نگهبان آن را اشکال می‌گیرد.»

باید دید سرانجام این لایحه که مسیر پر فراز و نشیبی را از قوه قضاییه تا دولت و سپس مجلس و شواری نگهبان پیموده و انتقادات فراوانی از مسوولان قضایی تا اساتید دانشگاهی، حقوقدانان و پژوهشگران به آن وارد شده، چه سرانجامی پیدا می‌کند. آیا از سد شورای نگهبان عبور می‌کند یا اینکه روند ایرادات ادامه خواهد داشت؟