از طرح شفافیت فقط یک «اسم خالی» باقی ماند

اقتصاد۲۴-کاندیدا‌های انتخابات مجلس در همان ایام تبلیغات انتخاباتی که به مردم وعده و وعید می‌دادند، «وعده شفافیت» را در صدر وعده‌ها نشانده بودند، اما بعد از آنکه پایشان به بهارستان باز شد و طرح در دستور کار قرار گرفت نتوانست حد نصاب دوسوم رأی نمایندگان را بدست آورد و رد شد. هر چند که بعد از رد طرح شفافیت آرا، بهارستانی‌ها به دنبال تصویب طرح «شفافیت قوای سه‌گانه» رفتند، اما این طرح نیز با مخالفت‌های زیادی روبه‌رو شد. ابتدا مجمع تشخیص زیر بار طرح جدید شفافیت که این نهاد سیاسی را نیز شامل می‌شد، نشد و بعد‌ها مشخص شد دولت رئیسی هم حاضر به تن دادن به این طرح نیست.

سرانجام بعد از مدت‌ها بی خبری از سرانجام این طرح، در جلسه علنی نوبت عصر یکشنبه (۸ بهمن ماه)، طرح دوفوریتی شفافیت قوای سه‌گانه، دستگاه‌های اجرائی و سایر نهاد‌ها که اعاده‌شده از شورای نگهبان بود، در دستور کار قرار گرفت و برای تامین نظر این شورا، نمایندگان با اصلاح مواد ارجاع شده موافقت کردند.

غلامرضا نوری قزلجه، نماینده مردم بستان آباد، با اشاره به جزئیات این اصلاحیه به خبرگزاری خبرآنلاین گفت: «در زمان بررسی ایرادات شورای نگهبان به برنامه هفتم، طرح شفافیت هم در دستور کار قرار گرفت و مشاهده کردیم، همان ته‌مانده شفافیتی که از مراجع تصمیم گیر باقی مانده بود، با اصلاحیه کمیسیون کن فیکون و بی اساس شده است.»

وی با اشاره به انتخاباتی بودن این تصویب این اصلاحیه گفت؛ «می خواهند بگویند ما به وعده خود عمل کردیم. اما وقتی این وعده را ورق می‌زنیم، در آن چیزی نیست و بسیار بد است.»

بیشتر بخوانید:افزایش مشارکت در انتخابات از حرف تا عمل؛ اصلاح طلبان و اعتدالیون با ذره بین به‌دنبال کاندیدا

مشروح گفتگوی غلامرضا نوری قزلجه، نماینده مردم بستان آباد را در ادامه می‌خوانید؛

**آقای نوری قزلجه! اصلاحیه طرح شفافیت در مجلس بررسی شد، اطلاعی از جزئیات این اصلاحیه دارید؟

طرح شفافیت از موضوعاتی بود که از آغاز مجلس یازدهم مطرح شد که ما خواهان شفافیت و روشن شدن آرا هستیم، زمانی که این طرح در کمیسیون بررسی شد؛ ما مشاهده کردیم که به دنبال شفافیت واقعی نیستند و این طرح بیشتر شبیه یک رفع تکلیف است. بنابراین، یک سری پیشنهاداتی را به این طرح اضافه کردیم که اگر بنا بر شفافیت است، باید به طور کامل در شئونات تصمیم گیری کشور هم دیده شود.

ما یک سری پیشنهادات به طرح شفافیت اضافه کردیم، مانند شفاف شدن قوای سه‌گانه، یا زمانی که مجلس یک قانونی را وضع می‌کند، آیین‌نامه آن در دولت چطور وضع می‌شود، قانون چگونه اجرا می‌شود، یا منابعی که تخصیص داده می‌شود، در سازمان برنامه و بودجه چطور تخصیص می‌شود. از این پیشنهادات مطرح کردیم که اگر بنابر شفافیت باشد، بسم‌الله...، این شفافیت است.

به وزرا، روسای قوا و هیأت رئیسه مجلس اختیار داده شده که از شفافیت خود را کنار بکشند

در موقع بررسی به بخشی از این پیشنهادات رای نداده و حذف شدند. اما یک بخشی از این پیشنهادات باقی ماند که به همراه قوه مقننه، قوه مجریه و سایر مراجع تصمیم گیر کشور هم از یک شفافیت نسبی و جزئی برخوردار شوند.

زمانی که این طرح برای اعلام نظر شورای نگهبان و هیأت عالی نظارت رفت، با یک سری ایرادات و اشکالات مواجه شد. البته، به نظر من آن ایرادات اساسی نبودند، اما بررسی این طرح طول کشید. علت طول کشیدن بررسی این طرح هم، طبق اظهارات رئیس مجمع تشخیص نامه یا درخواست آقای رئیس جمهور بود که طرح شفافیت برای دولت قابل اجرا نیست.

بر همین اساس، یک سری ایرادات به این طرح گرفته شد و به مجلس برگشت و در کمیسیون آن ایرادات را برطرف کرد. روز گذشته، در زمان بررسی ایرادات شورای نگهبان به برنامه هفتم، طرح شفافیت هم در دستور کار قرار گرفت و مشاهده کردیم، همان ته‌مانده شفافیتی که از مراجع تصمیم گیر باقی مانده بود، با اصلاحیه کمیسیون کن فیکون و بی اساس شده است.

**چه تغییراتی؟

برای وزرا، برای روسای قوا، برای رئیس جمهور و ... اختیار تعیین شده خود را از این شفافیت مستثنی کنند. در مجلس نیز به کمیسیون‌ها و هیأت رئیسه اختیار داده شده که از این شفافیت خود را کنار بکشند ولو برای یک مدت زمان مشخص، مثلا ۶ ماه.

از طرح شفافیت یک اسم خالی باقی مانده

**یعنی شفافیتی در کار نیست؟

بله، بله همه به این جمله رسیدند که آنچه باقی مانده همان اصل قانون اساسی است که می‌گوید: «مذاکرات مجلس باید علنی پخش شود.» خدا رحمت کند آنانی را که قانون اساسی را نوشتند که این جمله را طرح کردند و اگر این موضوع به اختیار قانون بود حتما برای آن نیز یک استثنائاتی می‌گذاشتند که هر زمانی که صلاح بدانیم میکروفن باز شود و ان هم دچار مشکل می‌شد.

خدا را شکر این موضوع در قانون اساسی طرح شده و مذاکرات مجلس باید علنی پخش شود؛ مشروط بر آنکه طرح‌های مهم اصل هشتاد و پنجی نشود و از پخش علنی معاف شوند. از طرح شفافیت یک اسم خالی باقی مانده که بتوانند بگویند ما این طرح را به سرانجام رساندیم، اما داخل آن چیزی نیست.

مشکل ما شفاف شدن تصمیمات شورای شهر و روستاست؟

**با توجه به این اتفاق، چرا مجلس به سمت طرح شفافیت قوای سه گانه رفت؛ چرا همان طرح شفافیت اولیه به سرانجام نرسید؟

عنوان شفافیت قوای سه‌گانه پس از اضافه شدن پیشنهادات ما در کمیسیون مطرح شد و به علت این عنوان این بود که به مسیر‌هایی رفت و ۴ سال طول کشید و به نتیجه نرسید. الآن فقط می‌توان گفت که طرح شفافیت در مجلس تمام شده است، اما هیچی در آن نیست جز آنکه جلسات مجلس علنی باشد، برخی آرا شفاف باشد که در حال حاضر این اقدامات انجام می‌شود.

ناگفته نماند که برای شورا‌های روستا هم تصمیماتی گرفته شده که باید شفاف باشند. گویا مسئله‌دارترین ارکان تصمیم گیر در کشور شورا‌های روستا هستندکه قرار شده شفاف باشند.

** آقای نوری! چقدر اقدام اخیر مجلس با اهداف انتخاباتی انجام گرفته است؟

حدس می‌زنم که در همین راستا است که بگویند ما به وعده خود عمل کردیم. اما وقتی این وعده را ورق می‌زنیم، در آن چیزی نیست و بسیار بد است.