اقتصاد۲۴- میوهها بهواسطه خاصیتهایی که دارند، در حفظ سلامتی نقش بهسزایی دارند، اما نگهداری از این مواد غذایی برای طولانیمدت امکانپذیر نیست و این مواد فسادپذیر بهسرعت از بین میروند. در واقع، علت این فسادپذیری زودهنگام آب موجود در میوههاست که زمینه رشد و نمو میکروارگانیسمها را فراهم میکند. درصورتیکه بتوان این آب را از میوهها گرفت، میتوان امیدوار بود که میوهها را برای مدت طولانی نگهداری کرد. به این صورت خشک کردن بهعنوان یکی از راههای نگهداری طولانی مدت میوهها از گذشتههای دور تاکنون مورد استفاده قرار گرفت.
در این مطلب سادهترین روشهای ممکن را برای شما آماده کردهایم تا بدون دردسر، نتیجه دلخواهتان را بهدست آورید.
۱. خشک کردن میوه در فر
برای خشک کردن میوه در فر اول از همه به فر، کاغذ مومی یا لاینرهای سیلیکونی و سینی فر یا توریهای گرد مخصوص پیتزا نیاز دارید. روش کار بسیار ساده است. فقط کافی است میوهها را در دمای پایین گرم کنید تا آب آنها به اندازه کافی تبخیر شود. با این کار احتمال رشد باکتریها به حداقل میرسد.
مراحل کار از این قرار است:
ــ فر را از قبل در دمای ۵۴ تا ۷۱ درجهی سانتیگراد گرم کنید. برای میوههای برش خورده نازک مانند سیب یا هلو از درجه حرارت پایینتر استفاده کنید؛ اما برای توت فرنگیها و سایر توتهای کامل از دمای بالاتر استفاده کنید. روی سینی فر را با کاغذ مومی بپوشانید. تکههای میوه را در یک لایه طوری بچینید که روی هم قرار نگیرند و کمی فاصله بینشان وجود داشته باشد. برای جلوگیری از جمع شدن (لوله شدن) میوهها در حین خشک شدن یک توری گرد مخصوص پیتزا یا یک لاینر سیلیکونی روی آنها قرار بدهید. میوهها را درون فر بگذارید و هر دو ساعت یکبار سینی فر را بچرخانید.
ــ میوه خشک باید بافتی مانند چرم پیدا کند؛ اما همچنان تا حدی منعطف باشد. مدت زمان لازم برای خشک شدن بسیاری از میوهها حدود ۶ تا ۸ ساعت است؛ اما برخی از میوهها مثل گیلاس، توت فرنگی و زردآلو به زمانی بیش از ۱۰ ساعت برای خشک شدن نیاز دارند.
۲. خشک کردن میوه در زیر آفتاب
برای خشک کردن میوه زیر آفتاب درجه حرارت باید حداقل ۳۰ درجه سانتیگراد باشد (هرچه بالاتر باشد، بهتر است). همچنین توجه داشته باشید که خشک کردن میوه در فضای باز چند روز طول میکشد؛ بنابراین لازم است که هوا برای چند روز متوالی صاف و خوب باشد. رطوبت هوا نیز در حین خشک کردن میوه باید زیر ۶۰ درصد باشد.
مراحل خشک کردن میوه زیر آفتاب از این قرار است:
ــ در ابتدا میوهها را با فاصله روی سینیهای استیل ضد زنگ، پلاستیکی و یا فایبرگلاس بچینید. سینی میوه را روی دو عدد آجر قرار بدهید تا از زمین فاصله بگیرد. روی آن را بهطور شل (آزاد) با یک توری نازک بپوشانید و بگذارید زیر نور مستقیم خورشید بماند. قرار دادن سینی روی آجر باعث میشود که هوا بهتر جریان پیدا کند و فرایند خشک کردن میوه سریعتر انجام شود. سینی را شب در زیر یک سایهبان یا در یک جای سرپوشیده قرار بدهید؛ چون هوای خنک شب میتواند میوه را دوباره مرطوب کند. خشک کردن میوه با استفاده از این روش چندین روز طول میکشد. هر روز چند بار به میوهها سر بزنید و بر روند خشک شدن آنها نظارت کنید. وقتی میوهها چروکیده و جویدنی (ترد) شدند، آنها را جمعآوری کنید.
۳. خشک کردن میوه با استفاده از دستگاه
خشک کردن میوه با این دستگاهها کار به مراتب سادهتری است؛ چراکه همه این دستگاهها دارای راهنما و دستورالعملهایی برای این کار هستند که شما فقط باید آن را دنبال کنید. در واقع دستگاههای میوه خشککن هرکدام دستور یا روش خاص خود را دارند؛ اما شما باید طبق دستورالعمل آن دمای مورد نظر برای میوه را انتخاب کنید و سینیهای آن را از برشهای میوه پر کنید و در دستگاه قرار بدهید تا زمانی که به تردی دلخواه شما برسند.
بیشتر بخوانید: خوراکیهای ممنوعه برای داشتن شکم تخت
۴. خشک کردن میوه با بخاری یا شوفاژ
یکی از سادهترین روشها برای خشک کردن میوه در فصل پاییز و زمستان استفاده از شوفاژ و بخاری برای این کار هست. شما میتوانید میوههای مخصوص فصل پاییز و زمستان را با این روش بهسادگی خشک کنید. برای این کار در ابتدا میتوانید روی بخاری یا شوفاژ خود را با استفاده از یک فویل نسوز بپوشانید. یک پارچه یا سینی فلزی روی شوفاژ یا بخاری قرار بدهید و بعد میوههای برش خورده را کنار هم روی پارچه یا سینی بچینید. دقت داشته باشید که میوهها روی هم قرار نگیرند.
اجازه بدهید میوهها به مدت یک تا دو ساعت روی بخاری یا شوفاژ بمانند. بعد از گذشت این مدت زمان کمی از آب میوه تبخیر میشود و اندازه میوهها نیز کوچکتر خواهند شد. بعد از گذشت تقریبا دو ساعت باید میوهها را پشت و رو کنید تا سمت دیگر میوه هم بهخوبی خشک شود. این کار را به طور مرتب هر ۲ ساعت یکبار تکرار کنید تا میوه به طور کامل خشک شود. تقریبا ۶ تا ۸ ساعت زمان نیاز هست تا میوهها بهخوبی خشک شوند و حالت چرمی و جویدنی پیدا کنند. هر زمان که احساس کردید میوه بهخوبی خشک شده است، باید میوهها را از روی بخاری و شوفاژ جمع کنید.
میوه خشک سرعت و قابلیت بالایی در جذب رطوبت محیط دارد و میتواند هدف هجوم حشرات قرار بگیرد یا کپک بزند؛ بنابراین باید در جای خشک و خنک با رطوبت نسبی پایین و به دور از گرما نگهداری شود. تا زمانی که میوه دارای گرما و حرارت باشد، نباید بستهبندی شود. ظروف شیشهای و پلاستیکی بهداشتی و کیسه گزینه مناسبی برای نگهداری میوه خشک هستند. با توجه به نوع خشکبار این محصولات تا حدود ده ماه قابلیت نگهداری دارند.