بهترین فیلم های تاریخ سینمای ترکیه

اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: سینمای ترکیه در طول سال‌ها با تولید فیلم‌های متنوع و ماندگاری به عنوان یکی از ارکان مهم صنعت سینمایی جهان شناخته شده است. فیلم‌های تاریخی در سینمای ترکیه نقش مهمی را ایفا کرده‌اند و موضوعات مختلف تاریخی از جمله دوران عثمانی، جنگ‌های صلیبی، زمان‌های پادشاهی، و حوادث تاریخی مهم دیگر را به تصویر کشیده‌اند. این فیلم‌ها نه تنها به نمایش اتفاقات تاریخی می‌پردازند، بلکه به بررسی عمیق‌تر رویدادها، شخصیت‌ها و اثرات آن‌ها می‌پردازند. البته که با لطف بی‌نهایت تاریخ سینمای ترکیه پر از فیلم‌های برجسته و ماندگار است. در اینجا چند نمونه از فیلم‌های تاریخی و برجسته سینمای ترکیه آورده شده است.

۱- فتح کنستانتینوپل

فیلم سینمایی فتح کنستانتینوپل به کارگردانی و تهیه‌کنندگی فاروق آکسوی است. این فیلم داستان فتح قسطنطنیه (استانبول کنونی) توسط مسلمانان در دوره عثمانی به فرماندهی سلطان محمد فاتح را نشان می‌دهد. این فیلم با هزینه‌ای معادل ۱۸٬۲۰۰٬۰۰۰ دلار تاکنون پرهزینه‌ترین فیلم تاریخ سینمای ترکیه به حساب می‌آید. تولید این کار بزرگ سینمایی، از سپتامبر ۲۰۰۹ به مدت دو سال به طول انجامید. در این فیلم از اساتید برجسته تارخ ترکیه از جمله فریدون امجان، هولیا تزجان، گولگون کوراوغلو، و معمار و مورخ ایتالیایی «ماسیمو فاریناللی» استفاده شده‌ و قرار است علاوه بر ترکیه در انگلستان، هلند، نروژ، سوئیس، بلژیک، سوئد و قبرس به نمایش درآید.

۲- سایه‌ها و چهره‌ها

تقوا یک فیلم سینمایی ترکی راجع‌به ایمان به خدا و معنای زندگی است. این فیلم جایزه FIRPESCI را از جشنواره برلین ۲۰۰۶ دریافت کرد و به طور کلی تحسین‌های زیادی را در پی داشت. بازی بازیگران و نمایش فیلم از طبیعت ایمان و ایمان انسان، نظرات مخاطبان را جلب کرده بود.

این فیلم داستان مردی را نشان می‌دهد که در یکی از مساجد بزرگ استانبول به عنوان یکی از کارکنان آن مشغول به کار است. او با گذشت زمان از زندگی دنیا فاصله می‌گیرد و رابطه خودش را با خدا مورد بررسی قرار می‌دهد. با بیشتر شدن ایمان او، رابطه‌اش با خدا هم تغییر می‌کند.

۳- روزی روزگاری در آناتولی

روزی روزگاری در آناتولی که در سال ۲۰۱۱، توسط کارگردان مشهور ترکیه‌ای نوری بیلگه جیلان ساخته شده و یکی از آثار برجسته او در سال‌های اخیر است. این فیلم برنده مشترک جایزه گرند پریکس جشنواره فیلم کن در سال ۲۰۱۱ بود و بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده است. در اواسط شب، گروهی از مردان در جستجوی یک قربانی قتل هستند. آن‌ها شهادتی از قاتل در مورد محل احتمالی دفن جسد در اختیار دارند، اما همان طور که مشخص می‌شود، حافظه این مرد ممکن است قابل اعتماد نباشد.

با فرا رسیدن روز و شروع طلوع خورشید، فیلم‌هایی مانند روزی روزگاری در آناتولی یادآور معنای انسان بودن هستند. جیلان استاد دیالوگ و فضای داستان است و این فیلم یکی از بهترین فیلم‌های اوست که تاکنون ساخته شده است، فیلمی که مانند اکثر فیلم‌های جیلان در منطقه‌ای روستایی در ترکیه روایت شده و نیروی محرکه آن خود شخصیت‌ها هستند.

۴- فیلم تنها طلوع

فیلم سینمایی تنها طلوع من به کارگردانی رها اردم یکی از آثار فاخر سینمای ترکیه در دهه گذشته است که با بازخورد خوبی از منتقدان رو به رو شد. این فیلم یکی از آثار غم‌انگیز با تمی تقریبا رئال است که شهر را از دو منظر به تماشا می‌نشیند. از یک سو شهر زیبای ترکیه با امکانات زیاد که از دیدی یک فرد ثروتمند به آن پرداخته می‌شود و یک سو شهر کثیف استانبول که از نگاه یک خانواده فقیر می‌توان به آن چشم دوخت. داستان پیرامون یک دختر ۱۴ ساله به نام حیات روایت می‌شود. دختری که پرستار پدری ناتوان است، ولی در کنار پدرش یک پدر بزرگ بدخلق هم دارد، ولی همه این‌ها از شور این دختر کم نمی‌کند.

۵- روزی روزگاری در آناتولی

نوری بیلگه جیلان که او را می‌توان کیارستمی ترکیه دانست همیشه همه را با فیلم‌هایش تحت تاثیر می‌گذارد، فیلم‌هایی با مفاهیم سنگین و هنری که بسیار به مزاق منتقدین خوش می‌آید. فیلم روزی روزگاری در آناتولی یک اثر هنری است که بیننده را با خود همگام می‌کند و داستان پیچیده یک قتل را بسیار ساده بیان می‌کند، جالب است بدانید که داستان این فیلم کاملاً براساس واقعیت است و یکی از نویسندگان این فیلم در جریان اتفاقات واقعی این جنایات در کشور ترکیه بوده است و در ساخت محتوای فیلم بسیار کمک کرده است.

از بازیگران این فیلم می‌توان به مهمت ازونور، یلماز اوردوغان، تنر بیرسال اشاره کرد. جالب است بدانید که این فیلم جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره کن را برای بهترین فیلم دریافت کرده است. روزی روزگاری آناتولی، داستان چند گروه متشکل از پلیس، چند حفار، ماموران دادگستری، پزشک و یک فرد متهم به قتل تشکیل شده است که در جستجو برای یافتن جسد مقتول هستند.

۶- خواب زمستانی

خواب زمستانی محصول مشترک کشور‌های ترکیه، فرانسه و آلمان به کارگردانی نوری بیلگه است. بیگله به همراه همسر خود، ابرو جیلان فیلمنامه این اثر را که از داستان‌های کوتاه چخوف الهام گرفته شده، نوشته است. هالوک بیلگینر، دمت آکباع، ملیسا سوزن و نجات ایشلر از بازیگران ستاره هستند که در این فیلم نقش‌آفرینی کرده‌اند. 

خواب زمستانی علاوه بر امتیاز بالایی که در imdb کسب کرده است توانست در ۶۷ مین دوره جشنواره فیلم کن جایزه نخل طلایی را به دست بیاورد. داستان فیلم درباره یک بازیگر بازنشسته هتل‌دار در یکی از روستا‌های دورافتاده ترکیه است. زندگی شخصی و خانوادگی او دچار درگیری و کشمش است و او باید این مشکلات را پشت سر بگذارد.

۷- پیچک

پیچک به کارگردانی و نویسندگی تولگا کاراچلیک در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. بازیگرانی مانند کادیر چرمیک، هاکان کارسک و نادیر ساریباجاک، اوزگور امره ییلدیریم و … در فیلم ترکی پیچک به ایفای نقش پرداخته‌اند. Ivy در ژانری مهیج، درام و فانتزی جزو فهرست بهترین فیلم‌های ترکی قرار می‌گیرد که توانسته است ۱۴ بار برنده جایزه و ۱۵ بار نامزد دریافت جایزه شود. تماشای این فیلم مانند نگاهی فلسفی و متفاوت را ارائه می‌دهد. تماشا آن جالب و لذت‌بخش است. پیچک پس از اکران نقد‌های متفاوتی را از جانب منتقدین و تماشاگران دریافت کرد. داستان این فیلم درباره یک کشتی است که وقتی خدمه یک کشتی باری ورشکسته ماه‌ها در آن گیر می‌کنند، انزوا فشار‌هایی را ایجاد می‌کند که مردان را در دریایی از جنون و وحشت فرومی‌برد.

۸- دره گرگ‌ها

فیلم دره گرگ‌ها بر اساس یک سریال ترکی با همین نام ساخته شده است و وقایع واقعی مانند اشغال عراق، رسوایی شکنجه و زندانی‌شدن ابوغریب و… را پوشش می‌دهد. درون‌مایه این اثر به حوادث و رخ داد‌های سیاسی ترکیه توجه دارد و یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های ترکی محسوب می‌شود. این فیلم به کارگردانی سردار آکار و فیلمنامه‌نویسی راجی شاشماز و بهادر اوردنر در سال ۲۰۰۶ ساخته شده است. وادی گرگ‌ها با بازی بازیگرانی مانند نجاتی شاشماز، بیلی زین، غسان مسعود، برگوزار کورل، گورکان اویگون و… روی پرده نمایش رفت. فیلم با رویداد واقعی دستگیری نیرو‌های ویژه ترکیه مستقر در سلیمانیه عراق در ۲۰۰۳ آغاز می‌شود.

۹- ویولن پدرم

نقش اصلی این فیلم را بازیگر محبوب انگین آلتان دوزیاتان بازی می‌کند که در آن نقش ویولونیست معروفی به نام محمد را دارد. برادر او که ارتباطی هم با محمد ندارد، پیش از مرگ دخترش را به دست محمد می‌سپارد. محمد که اولین بار است این دختر هشت‌ساله را می‌بیند، کم‌کم ارتباطی عمیق بینشان ایجاد می‌شود. نقش مقابل دوزیاتان را بازیگر دوست‌داشتنی، بلچیم بیلگین بازی می‌کند که نقش معشوقه او را دارد. این فیلم یکی از بهترین فیلم‌های ترکی است که به کارگردانی انداج هازنداروغلو در اوایل سال ۲۰۲۲ تولید شد. این فیلم حول محور رابطه عمو و برادرزاده‌اش است. این فیلم شاید دارای صحنه‌های کلیشه‌ای باشد؛ اما به‌خوبی نشان داده حضور یک شخص چگونه می‌تواند زندگی دیگری را تغییر دهد.

۱۰- دیوار

دیوار در سال ۱۹۸۳ اکران شد و به عنوان یک الماس کم نظیر در سینمای ترکیه همه را مجذوب خود کرد، هرچند که ماهیتی کاملاً هنری دارد. داستان فیلم در داخل یک زندان در ترکیه روایت می‌شود، جایی که گروهی از نوجوانان زندانی شده، وقتی متوجه می‌شوند که نباید شرایطی که در آن قرار گرفته اند را بپذیرند، صدایی برای مخالفت پیدا می‌کنند. آن‌ها که با رفتار‌های بسیار بیرحمانه‌ای توسط زندانبانان و عاملان زندانی شدن خود مواجه می‌شوند، علیه سیستم زندان دست به شورش می‌زنند.

دیوار فیلمی است که امید را در شرایط بسیار بغرنج و بد نشان می‌دهد، چیزی که در دنیای امروزی بسیار مورد نیاز است، چه برسد به دورانی که فیلم در آن ساخته و اکران شد. همچنین این فیلم نمایش تاب‌آوری روح انسان است، در شرایطی که شخصیت‌های آن، علی‌رغم عواقب ناخوشایند شورش خود، به مبارزه ادامه می‌دهند.