اقتصاد۲۴- شب گذشته ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، در دهمین گفتوگوی زنده تلویزیونی با مردم، موضوعات گوناگونی را بررسی کرد. بخش مهمی از این گفتگو به مسائل اقتصاد و معیشیتی مربوط بود که در آن، رئیسی بار دیگر ادعاهای قابل تاملی درباره کسری بودجه را مطرح کرد.
رئیسجمهوری با تاکید بر اینکه کسری بودجه اولین عامل تورم است توضیح داد: «باید علل را از بین برد تا تورم کاهش پیدا کند، از ابتدای دولت با تورم ۵۹ و ۶۰ درصد مواجه شدیم و دولت تلاش کرد کسری بودجه نداشته باشد. در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ سعی کردیم ۴۸۰ همت کسری بودجه را نه با استقراض از بانک مرکزی یا چاپ پول بلکه با تولید و ایجاد درآمد پشت سر بگذاریم که اتفاق افتاد.»
او همچنین اضافه کرد: «در سال ۱۴۰۱ منابع و مصارف ما همخوانی داشت در سال ۱۴۰۲ هم به همین ترتیب؛ از مجلس هم خواستیم که در لوایح بودجه سنواتی، هزینههای دولت را افزایش ندهند؛ چون موجب کسری بودجه و سپس تورم میشود.»
رئیس دولت در حالی این ادعاها را مطرح کرده که بررسی آمارهای رسمی و اظهارات مسئولان دولتی نشان میدهد نه کسری بودجه سال ۱۴۰۰ بدون استقراض جبران شده و نه بودجه دولت در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بدون کسری بوده است.
به گفته رئیسی، دولت سیزدهم توانسته کسری بودجه ۴۸۰ هزار میلیارد تومانی نیمه دوم سال ۱۴۰۰ را بدون استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول تامین کند.
بیشتر بخوانید:عملکرد وزیر اقتصاد در زمینه جبران کسری بودجه
این در حالی است که دادههای بانک مرکزی نشان میدهد پایه پولی از شهریور ۱۴۰۰ تا پایان آن سال، حدود ۱۶.۴ درصد افزایش یافت و از حدود ۵۱۹ هزار میلیارد تومان به ۶۰۴ هزار میلیارد تومان رسید. به عبارت دیگر، بانک مرکزی تنها در طول ۶ ماه بیش از ۸۵ هزار میلیارد تومان پول چاپ کرد.
از سوی دیگر، رئیس دولت میگوید منابع و مصارف بودجه در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ همخوانی داشته است؛ به عبارت دیگر، رئیسی ادعا کرده دولت در این دو سال کسری بودجه نداشته است.
با وجود این، در اردیبهشت ۱۴۰۲ رحیم ممبینی، معاون سازمان برنامه و بودجه، اعلام کرد کسری بودجه عمومی در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰۴ هزار میلیارد تومان، کسری هدفمندسازی حدود ۱۹۰ هزار میلیارد تومان و تعهدات سال ۱۴۰۱ دولت به تامین اجتماعی و بانکها هم حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان بوده؛ بنابراین کسری واقعی بودجه در سال ۱۴۰۱ حدود ۷۹۴ هزار میلیارد تومان بوده است.
بهعلاوه، در مورد کسری بودجه سال ۱۴۰۲ نیز اگرچه همچنان آمار رسمی و دقیقی از این رقم وجود ندارد، آمارها نشان میدهند کسری تراز عملیاتی هفتماهه سال گذشته ۱۶۶ میلیارد تومان بوده و گمانهزنیها از رسیدن این میزان به ۵۵۰ هزار میلیارد تومان در پایان سال حکایت دارند.
به نظر میرسد ارائه آمارهای عجیب به یک عادت در دولت سیزدهم تبدیل شده است. با این حال، اگر مسئولان دولتی به دنبال حل مشکلات کشور هستند، ارائه گزارشهای واقعبینانه و صادق بودن با مردم، نخستین قدمی است که باید در این مسیر بردارند.
چنین اظهاراتی، در حالی که بهوضوح برخلاف آمار و ارقام هستند، نه به بهبود وضعیت اقتصادی کشور میانجامند و نه به محبوبیت دولت در میان مردم کمکی میکنند؛ بلکه تنها نتیجه این موضوع، تشدید بیاعتمادی مردم به دولت و افزایش فاصله بین آنهاست.