همزمان با ارائه لایحه بودجه ۱۴۰۵، اقتصاد ایران زیر فشار سنگین سه ناترازی کلیدیِ بانکی، انرژی و تولید گرفتار آمده است. ناترازی بانکی که با تسهیلات تکلیفی دولت تغذیه میشود، موتور اصلی خلق نقدینگی و افزایش ریسک سیستمی است، در حالی که یارانههای پنهان انرژی، تولیدکنندگان را با هزینههای سربار غیرقابل تحمل مواجه ساخته است.
بررسیها نشان میدهد که کسری بودجه تامین نشده، یعنی آن بخشی از کسری بودجه که هیچ منبعی برای جبران آن وجود ندارد، در پایان امسال به ۴۰۰ هزار میلیارد تومان خواهد رسید.
کسری بودجه در ایران از یک ناکارآمدی اقتصادی فراتر رفته و به نشانهای از فرسایش تدریجی ساختار حکمرانی تبدیل شده است. اگر اصلاحات اساسی آغاز نشود، بودجه ۱۴۰۵ نیز مانند بودجههای سالهای قبل، تنها روایتی جدید از بحرانی خواهد بود که هر سال بزرگتر میشود.
گزارشها نشان میدهد کسری بودجه سال جاری دستکم ۸۰۰ هزار میلیارد تومان است؛ اما بنابر گزارش صندوق بینالمللی پول این رقم به هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان نیز میرسد
یکی از نکات عجیب و قابل تامل در بودجه ۱۴۰۴، سهم واگذاریها و مولدسازی در این لایحه است. در بخش واگذاری داراییهای سرمایهای یک اتفاق حائز اهمیت رخ داده و آن هم، رشد عجیب و غریب منابع حاصل از فروش و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول دولت یعنی منابع مولدسازی داراییها است.
کد خبر: ۲۸۸۳۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۱
اقتصاد ۲۴ معادلهها و معماهای پیچیده در بودجه سال آینده را بررسی میکند؛
بر اساس مرحله اول بودجه ۱۴۰۴، اعتبارات قانون هدفمندی ۹۲۳ هزار میلیارد تومان بوده که بنا بود از این میزان ۸۴۶ هزار میلیارد تومان از محل منابع قانون هدفمندی و ۷۷ هزار میلیارد تومان از محل اعتبارات متفرقهای هزینهای به عنوان کمک زیان دولت به سازمان هدفمندی یارانهها تأمین شود؛ اما در مراحل بررسی احکام بودجه با اضافه شدن چندین حکم، مجموع مصارف هدفمندی به ۱۰۴۶ هزار میلیارد تومان رسیده که معادل ۲۱ درصد از کل مصارف بودجه دولت است.
یکی از مسائلی که همواره مورد بحث و چالش در نظام بودجهریزی کشور بوده و هست، اختصاص بودجههای کلان و میلیاردی به برخی نهادهای خاص مانند، صداوسیما، سازمان تبلیغات اسلامی و دیگر نهادهای سیاسی، مذهبی و ایدئولوژیک است.
سهم سازمان تبلیغات اسلامی از لایحهای که هنوز تبدیل به قانون نشده است، از حدود ۴ هزار میلیارد تومان در قانون بودجه سال ۱۴۰۳، به ۵ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۴ رسیده است. افزایش ۲۴ درصدی سهم سازمان تبلیغات اسلامی از بودجه کشور در حالی صورت گرفته که دستمزد کارگران و کارمندان در سال آینده ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت که باز هم از تورم عقب میماند. همچنین بودجه اختصاص یافته به سازمان مذکور از اعتبار استانهای چهارمحال و بختیاری، قم، سمنان، قزوین و یزد بیشتر است.
کد خبر: ۲۸۶۴۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۰۲
اقتصاد ۲۴ ادعای مرکز بازوی پژوهشی مجلس درباره کسری بودجه را بررسی میکند؛
براساس جدیدترین گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، مشخص شده است که در نسخه اولیه لایحه بودجه سال آینده، ۷۷ هزار میلیارد تومان از محل منابع هدفمندی و ۸۴۶ هزار میلیارد تومان از اعتبارات متفرقه تأمین شده بود، اما با تصویب قانون، بخشی از این هزینهها به بودجه عمومی منتقل شد. با این حال، ابهام در میزان کسری منابع هدفمندی همچنان وجود دارد و به همین دلیل، این بخش موقتاً از سقف منابع و مصارف عمومی خارج شده است. چنان چه گزارش اخیر مرکز پژوهشهای مجلس هشدار میدهد که این تغییرات میتواند کسری بودجه هدفمندی یارانهها در سال آینده را تا به حدود ۲۲۰ هزار میلیارد تومان افزایش دهد.
تازهترین آمار بانک مرکزی نشان میدهد که حجم نقدینگی در پایان آبانماه امسال با رشد ۲۸/۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ۹ هزار و ۳۹۲ هزار میلیارد تومان رسیده است. نکته قابل توجه اینجاست که نسبت نقدینگی به اسفندماه سال گذشته برابر با ۱۹/۲ درصد رشد کرده است.
یک اقتصاددان گفت: در سه دهه گذشته به خصوص در سالهای پس از شدت گرفتن تحریمها به اندازهای تعداد افراد نیازمند افزایش یافتهاند که اگر به هفتاد میلیون نفر از جمعیت هم یارانهای پرداخت شود، کار اشتباهی نیست.
محمدحسین اسلامی، کارشناس اقتصادی گفت: برای حل ناترازی بنزین در کشور یا باید بنزین گران شود یا دلار، سکه یا مسکن افزایش پیدا کند. در شرایط فعلی، دیگر راه نفسی برای افزایش دلار و مسکن وجود ندارد و تنها راه برطرف شدن این مسئله، افزایش قیمت بنزین است.
با این ساختار بودجه یعنی هیچ اقدام توسعهای نمیتوان انجام داد. ۹۶ درصد بودجه صرف هزینههای جاری میشود. ۷۰ درصد آن بهطور متوسط هزینههای پرسنلی است و تقریبا دولت روی این ۹۶ درصد هیچ تغییری نمیتواند بدهد.
گزارش تفریغ دیوان محاسبات نشان می دهد به رغم ۳/۵ برابر شدن درآمدهای نفتی کسری بودجه ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ از برآورد اولیه بیشتر شده و به عدد یک هزار هزار میلیارد تومان رسیده است
کد خبر: ۲۷۰۱۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۶
اقتصاد ۲۴ در گفتگو با یک اقتصاددان چالش کسری بودجه را بررسی میکند؛
یک اقتصاددان در تحلیل خود از وضعیتی که دولت با کسری بودجه مواجه است، میگوید: اگر میخواهیم کسری بودجه نداشته باشیم باید هزینههای غیرضروری را کاهش دهیم. حکومت باید اصلاحات ساختاری در مخارج بودجه را شروع کند. اقتصاد بیرحم است، اقتصاد مایه قوام حکومتهاست. اگر خدایی نکرده اقتصاد سقوط کند، فقیر و غنی با هم میسوزند.
یک کارشناس مسائل اقتصادی گفت: متاسفانه هزینه در بودجه اتفاق میافتد و قطعی است، اما درآمدها با، اما و اگر و ممکن است محقق نمیشود. بستگی دارد در انتخابات آمریکا چه کسی برنده شود. جمهوری خواهان، نفتی هستند در نتیجه قیمت نفت را بالا میبرند. شاید ۶۳ دلاری که در بودجه در نظر گرفتهاند کم باشد و درآمد ما هم سال آینده بیشتر شود. اگر دموکراتها پیروز شوند چنین اتفاقی نمیافتد و ممکن است قیمت نفت پایین بیاید و حتی درآمدهای نفتی ما کاهش یابد.
یک کارشناس مسائل اقتصادی میگوید: دولت وسوسه شده تا از طریق افزایش قیمت بنزین و ارز، کسری بودجه خود را جبران کند؛ در این زمینه هم آقای همتی مرتب درباره قیمت ارز فضاسازی میکند و هم آقای پزشکیان در مجلس اعلام کرد قیمت هر لیتر بنزین هشت هزار تومان است که قابل بحث است و این مساله میتواند منشا یک شوک تورمی باشد.