اقتصاد۲۴-وقتی کارم تمام شد، به سرعت سمت ماشین رفتم تا به مسیرهای پرترافیک برنخورم و هر چه زودتر به خانه برسم، اما وقتی سوئیچ را چرخاندم، دیدم چراغ بنزین روشن است. طبق معمول جایگاهها پر بودند و من باید کمی صبر میکردم. داشتم موزیک گوش میکردم که رفتار یکی از متصدیان با راننده یکی از خودروها نظرم را جلب کرد. صدای موزیک را کم کردم و شیشه را پایین کشیدم. متصدی تلاش میکرد راننده را به استفاده از یک کارت سوخت تشویق کند. نوبت بنزین زدن خودم فرارسید. گاز دادم و جلوی یک جایگاه، ماشین را خاموش کردم. پیاده شدم و مراحل وارد کردن کارت، زدن رمز و برداشتن نازل را به ترتیب انجام دادم، اما دستگاه ارور داد و شروع کرد به سوت زدن. کارت را خارج کردم و دوباره رمز زدم، اما دوباره سوت کشید. متصدی جایگاه گفت کارتت خرابه، آزاد بزن! چون ماشین جلویی از جایگاه خارج شد، به حرفش گوش ندادم و رفتم سراغ نازل بعدی. این مرتبه مشکل کارتم خود بهخود برطرف شد.
رفتار متصدی دیگری جایگاه توجهم را جلب کرد. یک قوطی کوچک پلاستیکی توی جیب شلوار بگش بود و تلاش داشت بدون اینکه جلب توجه کند، رانندهها را زیرنظر گرفته و سراغ بعضیهایشان برود. دقت کردم و چیزی شبیه اکتان دیدم. پس شد سه مورد مشکوک به تخلف! یادم افتاد شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی شماره ۰۹۶۲۷ را برای ثبت و بررسی شکایت از تخلفات پمپ بنزینها اختصاص داده است. بهعنوان شهروند مسئول یک لحظه درنگ نکردم و علاوه بر آن تصمیم گرفتن بهعنوان خبرنگار با رضا نواز، سخنگوی جایگاهداران سوخت تماس بگیرم و بگویم مردم در موقعیتهای مشابه و هنگام روبرو شدن با تخلفات احتمالی باید چه عکسالعمل از خود نشان دهند و چطور میتوانند حق و حقوقشان را پیگیری کنند.
مشکلات پیش آمده در پمپ بنزین را با رضا نواز در میان گذاشتم. اولین تاکید سخنگو این بود که در همه موارد تخلف، مردم باید با شماره تلفنهای ۰۹۶۲۷ و ۰۲۱۷۷۵۲۲۶۷۸ تماس بگیرند. تنها به مشکلاتی که خودم با آنها مواجه شده بودم، اکتفا نکردم و یک لیست از تخلفات احتمالی در پمپ بنزینها تهیه کردم و از نواز خواستم تا درباره هر کدام از از آنها راهکار ارائه دهد.
یکی از سوالاتم این بود که اگر مبلغ پرداختی با مقدار بنزینی که زده شده، مغایرت داشته باشد، تکلیف چیست؟ سخنگو در این باره سه توصیه داشت. به گفته نواز، «مردم موقع سوختگیری شخصا کارت سوخت خود را وارد دستگاه و خارج کنند. در ضمن، کارت بانکی خود را شخصا استفاده کنند و رمز یا کارت را در اختیار دیگران قرار ندهند و مبلغ را خودشان وارد دستگاه کنند.»
رضا نواز، سخنگوی جایگاهداران سوخت به سوال بعدی درباره اصرار به ریختن مکمل سوخت هم جواب داده. مشکلی که انصاف کم شده و از آن روزهای شلوغ و پرهیاهو فاصله گرفته، اما گاهی در بعضی جایگاههای معدود همچنان بعضی رانندگان بهخصوص اگر خانم باشند همچنان با آن برخورد میکنند. رضا نواز در این باره توصیهاش را رک و روراست و بدون تعارف و رودربایستی مطرح کرد: در اصرار به خرید اجباری مکمل، ضمن خودداری از پرداخت وجه، با پلیس ۱۱۰ تماس بگیرند تا گزارشی آماده و مشخصات فرد اصرارکننده در آن نوشته شود و سپس با ارائه به ما یا مرجع قضایی امکان پیگیری قاطعانه وجود دارد.
انعام دادن به متصدی پمپ بنزین امری رایج است. قانونی درباره این مسئله وجود ندارد و اگر راننده خودش نخواهد از ماشین پیاده شود، معمولا بابت زحمت متصدی، رقمی پرداخت میکند. رضا نواز، معتقد است مردم با رغبت انعام پرداخت میکنند: «انعام در جایگاهها به صورت عرفی پرداخت میشود و بیش از ۹۰ درصد مردم که تفاضای سوختگیری توسط کارکنان جایگاهها را میکنند با رغبت انعام پرداخت میکنند.»
بیشتر بخوانید:فروش پمپ بنزین تا ۲۰۰ میلیارد تومان!
متصدیان جایگاه درباره این رقم نظر خودشان را دارند. موضوع را با یکی از متصدیان جایگاه در میان گذاشتم. این متصدی انعامهای بیشتر را کمک حال همکارانش میداند: اگر این انعامها نباشند حقوق ثابت تصدیگری جایگاه سوخت پاسخگوی نیازهای حداقلی آنها نخواهد بود.
عرضه بنزین با قیمت بالاتر از نرخ مصوب، یکی دیگر از تخلفاتی است که بعضا بعضی از رانندگان با آن مواجه میشوند. از آنجا که نمیدانیم این تخلف پرتکرار است یا گهگاه اتفاق میافتد، از سخنگوی صنف جایگاهداران دربارهاش پرسیدم: «قیمت فرآوردههای نفتی مشخص است و روی نمایشگر پمپ بنزین دیده میشود. هیچ کس نمیتواند عدد بیشتری طلب کند و گزارشهای زیادی در مورد این تخلف نداریم.»
به سخنگو گفتم تعدادی از جایگاههای پمپ بنزین هنگام شب به بهانه اینکه سیستم هک شده، کارتهای سوخت را از کار میاندازند و فقط اجازه زدن بنزین آزاد را میدهند یا بعضا مشاهده میشود که متصدیان به فروختن سهیمه سوخت آزاد اصرار زیادی دارند، در چنین شرایطی چه باید کرد؟ اما نواز این موضوعات را رد کرد و گفت که برای اولین بار است که این تخلفات را میشنود.
رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاهداران سوخت، در آخر تاکید کرد: «در مجموع تعداد شکایات در کلانشهرها بیشتر از سایر شهرهای کشور است، ولی در کل نسبت به انبوه مراجعات و تعداد بالای سوختگیریها در جایگاهها، میزان تخلفات یا شکایات انبوه نیست و بعضا شاهد بزرگنمایی این مساله در خبرها هستیم.»