اقتصاد۲۴: آسپری (Osprey) یک هواگرد نظامی است که میتواند ضمن حمل محمولههای سنگین، مسافتهای طولانی را طی کند. این هواگرد قابلیت شناورماندن و فرود و برخاست مانند هلیکوپتر را دارا است.
طراحان هواگرد از مدتها پیش رویای ساخت هواپیمایی را داشتند که نه تنها بتواند در مسافتهای طولانی با سرعت بالا پرواز کند و محمولههای سنگین را حمل کند، بلکه بتواند مانند یک هلیکوپتر بلند شود، شناور شود و فرود بیاید. چنین هواگرد انعطاف پذیری لازم برای انجام انواع مختلف ماموریتهای نظامی، عملیات جنگی و همچنین استفاده غیرنظامی و تجاری را دارد. هواگرد وی-۲۲ آسپری چنین وسیله نقلیهای است.
بل بوئینگ این کاردستی همه کاره را برای ارتش آمریکا توسعه داد. آسپری از طریق استفاده از روتور شیب دار میتواند مانند یک هلیکوپتر بلند شود و فرود بیاید، اما در حین پرواز به یک هواپیمای توربوپراپ تبدیل شود.
آسپری نوعی هواگرد برخاست و فرود عمود با طراحی روتور شیب دار است. مفهوم برخاست و فرود عمود یک ایده قدیمی است که از نیروی هوایی آلمان در پایان جنگ جهانی دوم سرچشمه میگیرد.
پس از جنگ، نیروی دریایی ایالات متحده دو هواپیمای جنگنده آزمایشی پوگو و سالمون برخاست و فرود عمود را توسعه داد: با این حال، برنامهها به دلیل مشکلات فنی لغو شد.
بیشتر بخوانید: بهترین پهپادهای رزمی جهان
در سال ۱۹۵۸، نیروی هوایی ایالات متحده بل XV-۳ را توسعه داد که اولین برخاست و فرود عمود موفقی بود که شناور شد. پس از اینکه برنامه XV-۳ ثابت کرد که مفهوم چرخش روتور قابل اجرا است، بل روتور شیبدار XV-۱۵ را که ناسا آزمایش کرد، توسعه داد.
در ژوئیه ۱۹۷۹، XV-۱۵ اولین هواگردی بود که از هلیکوپتر به هواپیما و برعکس تبدیل شد. همچنین میتوانست در حالت هواپیما با سرعت ۳۴۶ مایل در ساعت (۵۵۷ کیلومتر در ساعت) حرکت کند. موفقیت آزمایشات منجر به گسترش برنامه شد که متعاقباً به وی-۲۲ آسپری تغییر نام داد.
سه نوع آسپری بسته به کاربرد مورد نظر آن وجود دارد: عملیات جستجو و نجات، حمله میان برد یا عملیات ویژه دوربرد. برای نیروی دریایی، وظایف اصلی این هواپیما، تحویل و حمل لوازم و محموله است.
به گزارش اقتصاد۲۴ در حالی که سه شاخه از نیروهای مسلح ایالات متحده - تفنگداران دریایی، نیروی دریایی و نیروی هوایی از آسپری استفاده میکنند یا استفاده کرده اند، بل نیز در حال بررسی طراحی آن برای استفادههای غیرنظامی احتمالی است.
فرماندهی عملیات ویژه نیروی هوایی اولین آسپری عملیاتی خود به نام CV-۲۲ را در ژانویه ۲۰۰۷ دریافت کرد. در سال ۲۰۰۹ به توانایی عملیاتی اولیه دست یافت.
آسپری دارای دو روتور بزرگ و سه پره است که در جهت مخالف میچرخند و باعث بالارفتن هواگرد میشوند. از آنجایی که روتورها در جهت مخالف میچرخند، نیازی به روتور دم برای ایجاد ثبات مانند هلیکوپتر نیست.
بال، روتورها را بین حالت هواپیما و هلیکوپتر تبدیل میکند و در موقعیت هواپیما، حالت بالابر ایجاد میکند. این هواگرد بال چرخشی میتواند به راحتی از حالت هلیکوپتر به حالت هواپیما در کمتر از ۱۲ ثانیه تبدیل شود.
مزایای عمده آسپری نسبت به هلیکوپتر عبارتند از:
برد بلندتر: برد عملیاتی آسپری بین ۴۵۳ تا ۹۳۳ کیلومتر است.
سرعت بالاتر: حداکثر سرعت آسپری ۵۰۷ کیلومتر در ساعت است که دو برابر سرعت حداکثر یک هلیکوپتر است.
افزایش ظرفیت بار: آسپری میتواند ۴۵۳۶ کیلوگرم بار یا ۲۴ سرباز را حمل کند.
آسپری دو روتور با ملخهای سه پره ۳۸ فوتی (۱۱.۶ متری) دارد. یک موتور توربوشفت آلیسون AE ۱۱۰۷C که قادر به تولید بیش از ۶۰۰۰ اسب بخار قدرت است، هر ملخ را به حرکت در میآورد.
در صورت خرابی موتور، آسپری میتواند تنها با یک موتور کار کند. در این حالت، نیروی موتور باقیمانده از طریق یک محور محرک متصل به دو روتور توزیع میشود.
آسپری دارای ۱۶ مخزن سوخت است که ۱۰ مخزن در بالها و شش باک در بدنه تعبیه شده است. مخازن تغذیه مستقیماً سوخت موتورها را از مخازن دیگر تأمین میکنند و انتقال سوخت به صورت خودکار انجام میشود.
هنگامی که سوخت از مخازن جریان مییابد، گاز نیتروژن تحت فشار مخازن را پر میکند تا احتمال آتش سوزی کاهش یابد. بسته به نوع آسپری، میتواند از ۵۴۸۹ تا ۱۳۷۷۹ لیتر سوخت نگهداری کند.
کابین خلبان آسپری یک خلبان و کمک خلبان را در خود جای میدهد. علاوه بر این، یک صندلی تاشو در مرکز پشت خلبانها برای یک مهندس پرواز وجود دارد.
پنلهای ابزار مشابه کابین شیشهای جدید شاتل فضایی دارای نمایشگرهای چند منظوره هستند. نمایشگرها اطلاعات مربوط به موتورها (مانند فشار روغن، دما و فشار هیدرولیک) و پرواز (مانند اطلاعات سوخت، وضعیت و عملکرد موتور) را در خود دارند.
هواگرد آسپری میتواند تا ۲۴ سرباز را در خود جای دهد و تا ۹۰۷۲ کیلوگرم را در محفظه بار خود حمل کند که ۵.۷ فوت عرض، ۵.۵ فوت ارتفاع و ۲۰.۸ فوت طول است.
محفظه بار دارای صندلیهای تاشو در امتداد دیوارها و یک سطح شیبدار برای بارگیری یا استقرار محموله و نیرو است. استقرار میتواند با چتر نجات نیز در هوا انجام شود.
علاوه بر بار ۲۰۰۰۰ پوندی در محفظه بار، آسپری دارای یک سیستم قلاب و وینچ خارجی است که به آن اجازه میدهد تا ۶۸۰۳ کیلوگرم باررا حمل کند.
آسپری مجهز به رادیوهای چند باند (AM، FM، UHF، VHF) برای انتقال صدا و دریافت رادیو است. همچنین دارای چراغهای ناوبری و رادیو، ارتفاع سنج راداری و یک سیستم داخلی/رادیویی داخلی برای برقراری ارتباط بین خدمه و نیروهای داخل هواگرد است.