متهم وضعیت کنونی بورس کیست؟

اقتصاد۲۴- این سنگین‌ترین ریزش بورس از تیرماه سال گذشته تاکنون است که باعث شد شاخص کل تا محدوده از دست دادن مرز ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحدی نیز پیش برود.

شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با ریزش ۲۰ هزار و ۴۶۴ واحدی در ارتفاع ۶۹۴ هزار و ۵۳۸ واحدی قرار گرفت. ارزش بازار بورس تهران به بیش از ۷۲ هزار میلیارد تومان رسید؛ تعداد ۳۴۲ هزار و ۱۷۶ معامله مورد دادوستد قرار گرفت و ارزش معاملات در این روز به ۴۲ هزار و ۴۱۷ میلیارد تومان رسید. شاخص کل فرابورس ایران نیز در پایان معاملات روز گذشته بازار سرمایه با ریزش ۶۶۸ واحدی در ارتفاع ۲۳ هزار و ۱۳۲ واحدی قرار گرفت؛ ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران هم به ۱۲ هزار و ۷۴۳ میلیارد تومان رسید.

خروج ۳۷۷ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سرمایه

روز گذشته شاهد خروج ۳۷۷ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سرمایه بودیم و ۹۳ درصد نماد‌ها قرمزپوش بودند. ۶۲۳ نماد اُفت بیش از ۲ درصدی را تجربه کردند. از این تعداد ۱۸۸ نماد در صف فروش بودند و همچنین ارزش صف‌های فروش در روز جاری بیش از ۵۳۶ میلیارد تومان بود. کارشناسان این حوزه بر این باورند که فشار دولت برای عرضه و خریداری اوراق خود، بر بازار همچنان وجود دارد و این مساله شرکت‌های حقوقی را فروشنده هم کرده است، چراکه به صورت دستوری مجبور به برداشت این اوراق هستند و از طرفی سود آن نیز برای صندوق‌ها جذاب است و نرخ‌ها به بالای ۳۰ درصد رسیده است و این عوامل بازار را تحت فشار قرار داده و از رشد آن جلوگیری کرده است و زمانی که سیاست بر بالا بردن نرخ بهره و فشار بر بازار برای تأمین مالی وجود دارد درعمل برای خرید اوراق میزان هم تعیین می‌شود.

اما چه موارد دیگری بر ریزش‌های بورس اثرگذار بوده است؟ گفته می‌شود که عقب‌نشینی نرخ دلار به کانال ۵۶هزار تومان یکی از عوامل اثرگذار بعدی در وضعیت امروز بازار سهام بوده. جایی که چندی پیش امید به کاهش شکاف میان نرخ دلار دستوری و دلار مرکز مبادله قوت گرفته بود و حالا کاهش نرخ دلار آزاد در کنار رویکرد سیاست‌گذار و اصرار به سیاست‌های گذشته سبب شده تا احتمال تغییر سیاست‌های ارزی و کاهش شکاف ارز‌ها کاهش پیدا کند.

اما وب‌سایت فردای اقتصاد نوشته که کلافگی سرمایه‌گذاران بورس از اوضاع و احوال این بازار و جاماندگی جدی آن از دیگر بازار‌های دارایی، یک عامل مهم در بیش‌واکنشی به هر رخداد و تحول منفی در این بازار است که ریشه اصلی آن به چالش‌هایی بازمی‌گردد که اقتصاد دستوری متهم ردیف اول آن است.

ضمن اینکه سود اسناد خزانه نیز به رشد ادامه داده و دیروز نرخ سود اخزا‌های جدید به ۳۷ درصد رسید تا میانگین سود در این بازار در رکوردی تاریخی به ۳۶ درصد افزایش پیدا کند. در این خصوص فرابورس ایران در اطلاعیه‌ای با تأکید بر اینکه میزان انتشار و سررسید اسناد خزانه اسلامی خارج از اختیارات فرابورس است، عنوان کرد پذیرش اخزا‌ها در فرابورس با توجه به دستورالعمل پذیرش و معاملات اسناد خزانه اسلامی و صرفا با هدف فراهم کردن بازار ثانویه این اوراق با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌شود. موضوعی که همچنان بورسی‌ها نگران آن هستند.

علت ریزش بورس در روز گذشته چه بود؟

حسین ایزدی، کارشناس بازار سرمایه در خصوص ریزش‌های روز گذشته بورس به «اعتماد» گفت: علت اصلی این ریزش‌ها افت نرخ دلار به دلیل زمزمه‌های مذاکرات غیرمستقیم ایران با امریکا بود که همین موضوع باعث افت سهام‌های دلاری مانند پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها نیز شد و همین مساله باعث شد تا ریزش‌های روز گذشته بورس سرعت بیشتری به خود بگیرد.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: سهم‌هایی همچون فولاد، فملی، شپنا، پارسان، شستا و وبملت بیشترین تاثیر بر ریزش شاخص کل بورس تهران را در روز گذشته داشتند که همه این سهم‌ها هم دلاری هستند و هر کدام این سهم‌ها بین ۵ تا ۶ هزار واحد افت داشته‌اند و همین مساله بر ریزش‌های بورس اثرگذار بوده است.

بیشتر بخوانید: دیوار بورس رنگ خون گرفت!

گسترش سایه ریسک‌های سیستماتیک بر بازار سرمایه

ایزدی در مورد وجود ریسک‌های سیستماتیک بر بازار سرمایه نیز تصریح کرد: افزایش مالیات‌ها در سال جاری یکی از ریسک‌های بازار بود، اما با اخبار مثبتی که از مذاکرات ایران و امریکا به گوش می‌رسد در نهایت این اخبار به نفع شرکت‌های ایرانی در بورس خواهد شد و مطمئناآینده بهتری را هم می‌توان برای این بازار متصور شد.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: با توسعه روابط بین‌المللی نرخ دلار هم افت خواهد کرد و موضوع تورم هم فروکش می‌کند و وضعیت بورس هم بهتر خواهد شد.

ضرورت افزایش ارتباطات بین المللی

ایزدی تصریح کرد: البته در حال حاضر به نظر می‌رسد با وجود عدم قطعیتی که در بازار سرمایه به وجود آمده است ریزش‌های بورس ادامه‌دار باشد که عمده این مساله هم به دلیل بن‌بست‌ها در سیاست خارجی است این در حالی است که همه کشور‌ها با جهان در ارتباط هستند که همین مساله بر روی میزان صادرات‌شان هم اثرگذار است.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه باید برای کالا‌های ایرانی به دنبال بازار‌های جدیدی در دنیا بود، تصریح کرد: البته یکی از مواردی که اخیرا بحث برانگیز هم شد اختلاف نظر در مورد تعطیلی روز‌های پنجشنبه و شنبه بود و اینکه تعداد روز‌هایی که باید با کشور‌های دیگر مراودات مالی داشته باشیم محدود است و باید تعطیلی‌ها به گونه‌ای باشد تا این ارتباطات هم گسترش پیدا کند.

خرید سهم‌های بانکی یا پتروشیمی؟

ایزدی ادامه داد: در صورتی که مذاکرات ایران و امریکا گسترش پیدا کند ممکن است از یک مسیری به بعد وضعیت بورس هم بهبود یابد و این بازار هم با روزنه‌های امیدی روبرو شود.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: البته روز گذشته سهم‌های دلاری ریزش بیشتری داشته‌اند و آن هم به دلیل نرخ گذاری این سهم‌هاست و توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران برای ورود به این بازار با کمی تامل وارد شوند تا این بازار هم کف خود را پیدا کند.

او افزود: با توجه به ریزش‌های نرخ دلار بهتر است سهامداران فعلا از خرید سهم‌های دلاری خودداری کنند و بیشتر به سمت سهم‌های بانکی بروند و بیشتر بر روی این سهم‌ها سرمایه‌گذاری کنند.

بازار سرمایه و بازار پول رقیب یکدیگرند

مصطفی صفاری، کارشناس بازار سرمایه در مورد ریزش‌های اخیر بورس به «اعتماد» گفت: آنگونه که در ادبیات اقتصادی مطرح شده است، بازار سرمایه و بازار پول رقیب یکدیگر هستند و در دو کفه ترازو قرار دارند و نرخ بهره تعیین کننده آن است که این پس انداز‌ها به سمت بورس حرکت کند یا بازار پول و این مساله جزو ادبیات اولیه در اقتصاد محسوب می‌شود و معمولا پول‌ها به سمت بازدهی بدون ریسک حرکت می‌کنند.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: زمانی که بانک‌ها نرخ اوراق قرضه را ۳۷ تا ۳۸ درصد اعلام می‌کنند به این معنی است که p/e بازار باید بر روی ۳ باشد این در حالی است که امروز p/e حدود ۷ است هر چند تکرار سیاست‌های اشتباه در ابتدا در دولت آقای روحانی شکل گرفت که باعث یک رکود وحشتناک شد و امروز هم متاسفانه این رکود در بازار همچنان وجود دارد.

او با بیان اینکه اولویت این روز‌های رییس‌جمهور بورس نیست، گفت: آنگونه که اعلام شده کنترل نرخ تورم بر رشد بورس ارجحیت دارد و به همین منظور باید منابع مالی در بانک‌ها حبس شود و با نرخ بهره بالا این منابع به سمت بانک‌ها حرکت کنند که به رکود گسترده نیز منجر خواهد شد.