احتمال کشیده‌شدن انتخابات به دور دوم بالاست

اقتصاد۲۴-چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری به پایان رسید و شمارش آرا در حال انجام است. شما صبح شنبه این گزارش را می‌خوانید و هنوز مشخص نیست که کدام‌یک از نامزد‌ها را باید از این به بعد رئیس‌جمهور منتخب بنامیم. مهلت قانونی زمان رای‌گیری تا ساعت ۲۴ از سوی وزارت کشور تمدید شد. انتخابات چهاردهم، بعد از کناره‌گیری علیرضا زاکانی و امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، با حضور چهار نامزد وارد مرحله رای‌گیری شد. نکته جالب توجه در این دوره از انتخابات، قرار داشتن عکس، نام و کد انتخاباتی نامزد‌های انصرافی در پوستر‌های نهایی چاپ‌شده از سوی ستاد انتخابات کشور بود.

مشاهده خبرنگار هم‌میهن در ستاد انتخابات کشور از صندوق مستقر در وزارت کشور، پوشاندن نام این دو نفر با کاغذ بود. تصاویر متعددی نیز از خط زدن نام قاضی‌زاده‌هاشمی و علیرضا زاکانی از بعضی پوستر‌های موجود در حوزه‌های اخذ رای در فضای مجازی منتشر شد.

آخرین اطلاعات و گزارش‌های دریافتی از مشارکت بیش از ۵۰ درصدی رای‌دهندگان و رقابت سنگین و نزدیک مسعود پزشکیان، نامزد اصلاح‌طلبان با دو نامزد اصولگرا (سعید جلیلی و محمدباقر قالیباف) در استان‌های مختلف حکایت دارد. این در حالی است که برآورد‌ها حاکی از پیشتازی پزشکیان است. با این حال، و علی‌رغم اینکه تا زمان تهیه این گزارش، زمان برگزاری این انتخابات به پایان نرسیده بود و مهلت رای‌گیری تا ساعت ۲۴ تمدید شد، اما به نظر می‌رسد کشیده شدن انتخابات به دور دوم تقریبا قطعی است و پزشکیان با یکی از دو نامزد اصولگرا رقابت می‌کند.

گفتنی است، میزان مشارکت به‌ویژه در تهران و شهر‌های بزرگ تا بعدازظهر دیروز پایین بود، اما از حدود ساعت ۱۷ و با خنک‌تر شدن هوا و انتشار اخباری مبنی بر احتمال راهیابی دو نامزد اصولگرا به مرحله دوم موج دوم مشارکت با حجم بالا آغاز شد که عموماً از طرفداران اصلاحات و رای‌دهندگان به پزشکیان بودند.

آیت‌الله خامنه‌ای در دقایق ابتدایی آغاز فرآیند رای‌گیری، طبق سنت دیرینه در تمام انتخابات‌ها رای خود را به صندوق شماره ۱۱۰ انداختند. مقام رهبری پس از حضور در پای صندوق رای گفتند: «روز انتخابات برای ما ایرانی‌ها، روز نشاط و شادی است؛ بخصوص آن وقتی که انتخابات برای گزینش رئیس‌جمهور است که چند سال آینده‌ی کشور با این انتخاب مردم تعیین می‌شود؛ لکن به نظر من یک موضوع مهمّی در کنار این هست و آن حضور پُرشور مردم و افزایش و کثرت رأی‌دهندگان است؛ این برای جمهوری اسلامی یک نیاز قطعی است.

بیشتر بخوانید:نتایج ششمین مرحله از شمارش آرای انتخابات/ پزشکیان و جلیلی شانه به شانه هم

کلمه‌ی جمهوری در «جمهوری اسلامی» حاکی از این است که در ذات این نظام، حضور مردم لحاظ شده؛ بنابراین دوام جمهوری اسلامی و قوام جمهوری اسلامی و عزّت جمهوری اسلامی و آبروی جمهوری اسلامی در دنیا متوقّف به حضور مردم است؛ برای همین است که ما توصیه می‌کنیم مردم عزیزمان مسئله‌ی رأی دادن را، حضور در این آزمون مهمّ سیاسی را جدّی بگیرند و شرکت کنند و اینکه شما می‌گویید بعضی‌ها مردّدند، من وجهی برای تردید پیدا نمی‌کنم. این کار آسانی است که نتایج مهمّی دارد. چرا انسان برای انجام یک کاری که خرج ندارد، زحمتی ندارد، مایه‌ای ندارد، وقت‌گیری‌ای ندارد، فشاری ندارد، ولی فواید زیادی دارد، باید تردید داشته باشد؟ تردید نکنند. بخصوص با توجّه به همین نکته‌ای که من اشاره کردم و آن اینکه قوام جمهوری اسلامی به حضور مردم است و برای اثبات صحّت و صداقت نظام جمهوری اسلامی، حضور مردم یک امر لازم و واجبی است.»

حضور مراجع پای صندوق

آیات عظام مکارم‌شیرازی، بیات زنجانی، نوری همدانی، سبحانی، جوادی‌آملی، مظاهری، اعرافی، اراکی، شهرستانی (نماینده آیت‌الله سیستانی)، مقتدایی و طبسی از جمله علمایی بودند که روز گذشته ضمن دعوت مردم به حضور، در انتخابات شرکت کردند.

نامزد‌ها کجا رای خود را به صندوق انداختند؟

مسعود پزشکیان تنها نامزد اصلاح‌طلب حاضر در انتخابات چهاردهم، به شهرری رفت و رای خود را در بیمارستان فیروزآبادی به صندوق انداخت. این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری پیش از شرکت در انتخابات با بیماران، همراهان آنان و کادر درمان حاضر در بیمارستان دیدار و گفتگو کرد. محمدباقر قالیباف رئیس مجلس و دیگر نامزد انتخابات نیز به شهرری رفت و رای خود را در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) به صندوق انداخت. مصطفی پورمحمدی به حسینیه ارشاد رفت. این نامزد ریاست‌جمهوری به خبرنگاران گفت: «امروز روز ملت ایران و روز پیروزی ملت انقلابی، وفادار و خوش‌بین به آینده کشور است. ما تلاش خود را می‌کنیم. من و دیگر نامزد‌ها تا به امروز تلاش کردیم و امیدوار هستیم که ملت ما با انتخاب خوب و مشارکت بالا ان‌شاءالله امروز را به بهترین روز تاریخ تبدیل کنند.» سعید جلیلی در مسجد امام حسن مجتبی (ع) مشیریه پای صندوق حاضر شد.

سران در صف انتخابات

چهره‌های سیاسی، با حضور در حوزه‌های مختلف اخذ رای در انتخابات شرکت کردند. رئیس قوه قضائیه در حرم حضرت عبدالعظیم رای خود را به صندوق انداخت. غلامحسین محسنی‌اژه‌ای با دعوت از همه هموطنان برای مشارکت در انتخابات و حضور در پای صندوق‌های رای، گفت: هر کسی که ایران را دوست دارد و آینده بهتری می‌خواهد امروز پای صندوق رای حاضر شود.

محمد مخبر، کفیل ریاست‌جمهوری و سرپرست قوه مجریه صبح جمعه در حاشیه بازدید از ستاد انتخابات کشور، رای خود را به صندوق انداخت. مخبر گفت: «مردم براساس مسئولیتی که همیشه احساس کرده و ماموریتی که به لحاظ شرعی دارند، حضور پرشوری در انتخابات داشته باشند. انتظار می‌رود همان حماسه‌ای که در مراسم تشییع رئیس‌جمهور شهید اتفاق افتاد، در این انتخابات هم رخ دهد.»

صادق آملی‌لاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز با حضور در شورای نگهبان، رای خود را به صندوق انداخت.

شعار علیه پزشکیان

مسعود پزشکیان که در شهرری رای خود را به صندوق انداخت، به زیارت حرم حضرت عبدالعظیم نیز و بر سر مزار شهدای گمنام و شهید حسین امیرعبداللهیان حاضر شد. پزشکیان پس از آن به بهشت زهرا (س) رفت و در یادمان شهدای هفتم تیر، به مزار شهیدان باهنر، رجایی، بهشتی و دیگر شهدای انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی ادای احترام کرد.

در جریان حضور این نامزد انتخابات، تعدادی از عناصر تندرو حاضر در این مکان، اقدام به سر دادن شعار مرگ بر منافق علیه او کردند. این در حالی بود که در جریان همین حضور و به گواه فیلم‌های موجود از این حضور، افراد حاضر در حرم حضرت عبدالعظیم با این افراد همراهی نکردند و عده‌ای نیز به استقبال پزشکیان آمدند.

شب پایان تبلیغات نیز محسن منصوری معاون اجرایی دولت سیزدهم و رئیس ستاد انتخاباتی سعید جلیلی، در یک سخنرانی گفت: «امروز ماموریت ما در انتخابات حفظ جمهوری اسلامی است و برای آن استدلال داریم. رقیب ما در انتخابات آن آقای ناظریف و اون برادری که رگ گردن برای مردم کلفت می‌کند نیست. این‌ها عددی نیستند که وقت این تریبون‌ها را صرف این افراد بکنیم. رقیب ما جبهه کفر است، جبهه استعمار و استکبار است؛ بعضی از این افراد در کشور ما دورریز‌ها و پسماند‌ها و امتداد کمرنگ آن جبهه هستند.»

مسعود پزشکیان در تبریز بود که این مسئله را از یکی از خبرنگاران شنید. پزشکیان در واکنش به منصوری گفت: «مردم بدانند که به چه کسانی می‌خواهند رای بدهند که می‌خواهند کشور را اداره کنند. در این کشور آن کسی که بالای کوه زندگی می‌کند و ما نتوانستیم به او خدمت کنیم، آن شخص هم انسان است و ما باید به او خدمت کنیم.»

حضور در جماران

سیدمحمد خاتمی، در حسینیه جماران حاضر شد و در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کرد. محمدجواد ظریف همراه همسر خود در حسینیه جماران رای خود را به صندوق انداخت. وزیر امور خارجه پیشین کشورمان در جمع خبرنگاران با تاکید بر اینکه قهر کردن با صندوق رای راه‌حل مشکلات نیست، گفت: «امیدوارم همه مردم با حضور گسترده در پای صندوق‌های رای، آینده بهتری را برای خود و فرزندان‌شان رقم زنند؛ یقین دارم امروز مردم ما را روسفید خواهند کرد.»

سیدحسن خمینی در حاشیه حضور خود در جماران به خبرنگاران گفت: «همه نسبت به سرنوشت خودشان حساس باشند و واقعاً انتخابات را جدی بگیرند. مشارکت بالا و انتخاب یک رئیس‌جمهور با رأی بالا برای حل مشکلات کشور بسیار مهم است. انشاءالله بتوانیم در این مسیر گام برداریم و همه آنچه که مورد رضای خدا است را انجام بدهند؛ و انشاءالله نتایج خوبی هم برای مردم داشته باشد.»

اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی در جماران پای صندوق رفت. او در جمع خبرنگاران گفت: «مردم امروز مهمترین شخصیت کشور برای حل مسائل را انتخاب می‌کنند؛ حضور مردم پشتوانه اصلی رئیس‌جمهور در تصمیمی‌گیری‌ها است لذا هر چه حضور مردم قوی‌تر و مشارکت بالاتر باشد، رئیس‌جمهوری در اتخاذ تصمیم برای حل مشکلات موثرتر بوده و می‌تواند قاطع‌تر تصمیم‌گیری کند.»

محمدرضا عارف، معاون اول سیدمحمد خاتمی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به خبرنگار جماران گفت: رأی دادن از طرفی حق هر فرد و از طرف دیگر مسئولیت اجتماعی او برای اداره کشور است؛ بنابراین کسانی که احساس می‌کنند در مدیریت کشور باید نقش داشته باشند، باید رأی بدهند. رأی ندادن به معنای رأی دادن به نظر مخالف خودشان است؛ پس باید پای صندوق بیایند و به هرکسی که مایل بودند رأی بدهند. قاعدتاً هرقدر تعداد آراء بیشتر باشد، مشروعیت نظام و زمینه برای همبستگی ملی و تفاهم ملی، رفع مشکلات و پیشرفت، بیشتر خواهد شد.»

بیشتر بخوانید:پیشتازی پزشکیان در این استان‌ها

مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در جمع خبرنگاران گفت: «طرح‌های هیچ دولتی بدون پشتیبانی مردم موفق نخواهد بود. ما در زمان جنگ شاهد بودیم که کشور مشکلاتی داشت و کشور هفت میلیارد دلار بیشتر درآمد سالانه نداشت. چون مردم به مسئولین، نظام و امام اعتماد داشتند و کشور را از آنِ خودشان می‌دانستند، مشکل جنگ را هم خود مردم حل کردند.»

محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی، سیدرضا صالحی‌امیری، رئیس پیشین کمیته ملی المپیک، علی‌اکبر صالحی، وزیر پیشین امور خارجه و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی، محسن و فاطمه هاشمی‌رفسنجانی و مادرشان عفت مرعشی، عبدالناصر همتی، رئیس کل پیشین بانک مرکزی، خانواده امام خمینی (ره)، جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات، محمدباقر نوبخت، سخنگوی پیشین دولت و علی یونسی، وزیر اسبق اطلاعات نیز از جمله چهره‌هایی بودند که رای خود را در صندوق جماران انداختند. جمعی از مردم نیز با حضور در حسینیه جماران در انتخابات شرکت کردند.

ازدحام در ارشاد

عباس آخوندی، وزیر اسبق راه، در حسینیه ارشاد پس از شرکت در انتخابات در جمع خبرنگاران تاکید کرد: «بنده نیز برای توسعه ایران و آبادانی ایران و برای ایران رای می‌دهم.»

حسین دهقان، رئیس بنیاد مستضعفان نیز پس از شرکت در انتخابات در گفتگو با ایسنا، به مردم توصیه کرد که هر کس می‌آید رای بدهد چندین نفر را نیز با خود بیاورد. احمد مازنی، نماینده ادوار مجلس در حسینیه ارشاد به خبرنگار ایسنا گفت: «حکومت حتی اگر حکومت علی (ع) باشد، ولی با رای و حمایت مردم همراه نباشد با شکست مواجه خواهد شد. امام ما فرمودند میزان رای ملت است. مقام معظم رهبری نیز تاکید کردند که مشارکت مردم باید در انتخابات حداکثری باشد. در صورتی که مشارکت مردم در انتخابات حداکثری نباشد اساساً مشروعیت داخلی و بین‌المللی نظام دچار آسیب می‌شود. ما با کنش مسئولانه باید تصمیم گرفته و در فرصت باقی‌مانده در پای صندوق رای حاضر شویم.»

سیدهادی خامنه‌ای، دبیرکل مجمع نیرو‌های خط امام، علی‌اکبر ناطق‌نوری، سیدمحمد حسینی، معاون پارلمانی سابق دولت سیزدهم، مصطفی کواکبیان، نماینده ادوار مجلس، کاظم غریب‌آبادی، معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه و جمعی از رهبران اقلیت‌های دینی کشور نیز در حسینیه ارشاد رای خود را به صندوق انداختند. با نزدیک شدن به شب و خنکی هوا، صف‌های طولانی مقابل حسینیه ارشاد، مسجدالنبی نارمک و دیگر مساجد و پایگاه‌های اخذ رای تشکیل شد.

صندوق شورای نگهبان

اعضای شورای نگهبان از جمله احمد جنتی، دبیر شورا، هادی طحان‌نظیف، سخنگو و سیامک ره‌پیک، قائم‌مقام دبیر شورا رای خود را در صندوق مستقر در این نهاد انداختند. مسئولان شورای نگهبان به سرکشی از حوزه‌های رای‌گیری نیز پرداختند.

هادی طحان‌نظیف شب گذشته در حسینیه ارشاد اعلام کرد که در صورت کشیده شدن انتخابات به دور دوم، رای‌گیری این مرحله ۱۵ تیر (جمعه هفته بعد) انجام خواهد شد. سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد که به محض پایان رای‌گیری، شمارش آرا آغاز خواهد شد.