پرافتخارترین ورزشکاران ایرانی در تاریخ المپیک

اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: ایران در دوره‌های مختلف، ورزشکارانی داشته است که هر کدام با کسب مدال‌های رنگارنگ در دوره‌های مختلف المپیک نام‌شان را به عنوان پرافتخارترین ورزشکاران ایران در ادوار المپیک مطرح کرده‌اند. ورزش ایران در ۱۸ دوره از بازی‌های المپیک شرکت کرده و حاصل این حضور ۲۴ طلا، ۲۳ نقره و ۲۹ برنز بوده است. اما برخی ورزشکاران ایرانی بیش از یک بار مدال المپیک گرفته‌اند از این رو جزو پرمدال‌ترین و پرافتخارترین ورزشکاران ایرانی در بازی‌های المپیک قرار دارند. در اینجا برخی از پرافتخارترین ورزشکاران ایرانی در تاریخ المپیک معرفی می‌شوند:

۱. غلامرضا تختی

غلامرضا تختی ۵ شهریور ۱۳۰۹ در محله خانی‌آباد در جنوب تهران به دنیا آمد. او دو برادر و دو خواهر داشت که همه آن‌ها از وی بزرگ‌تر بودند. وی تحصیلات ابتدایی را در دبستان حکیم نظامی تهران گذراند و پس از گذراندن اول متوسطه در دبیرستان منوچهری تهران ترک تحصیل کرد. تختی همراه کار، به ورزش زورخانه‌ای و کشتی نزد پهلوان سید علی حق‌شناس پهلوان اول ایران و پایتخت می‌پرداخت. او در سال ۱۳۲۷ به خدمت سربازی رفت و در ۲۵ مهر همان سال در اداره راه‌آهن استخدام شد. تختی پیشینه کار در شرکت نفت مسجد سلیمان را هم داشت. تختی در المپیک ۱۹۵۶ ملبورن به همراه امام‌علی حبیبی نخستین مدال‌های طلای تاریخ ورزش ایران در بازی‌های المپیک را کسب کرد. او با یک مدال طلا و دو مدال نقره المپیک، دو طلا و دو نقره قهرمانی جهان و یک طلای بازی‌های آسیایی در فهرست برترین‌های قرن فیلا در جایگاه سیزدهم قرار دارد. در المپیک ۱۹۶۰ رم هم با ۵ پیروزی با ضربه فنی و یک شکست با امتیاز از عصمت آتلی ترک مدال نقره وزن ۸۷ کیلو را گرفت. وی که کشتی را از میان وزن آغاز کرده بود با افزایش وزن خود به دسته‌های بالاتر رفته و از سال ۱۹۶۲ به دسته ۹۷ کیلوگرم پا گذاشت، اما مشخص شد که رقابت در این وزن برای قهرمان پا به سن گذاشته دشوار است و او در المپیک ۱۹۶۴ توکیو با شکست از احمد آئیک ترک و مساوی با سعید مصطفائف بلغار به مقام چهارم قناعت کرد.

۲. عبدالله موحد

عبدالله موحد اردبیلی زاده ۲۹ اسفند ۱۳۱۸، کشتی‌گیر بازنشسته کشتی آزاد میان‌وزن اهل ایران استکه در بابلسر بدنیا آمد. پدر عبدالله موحد، مجتبی فضلی‌زاده معلم منضبط و سخت‌گیر اردبیلی تبار بود که به بابلسر رهسپار شد. عبدالله موحد اردبیلی ورزش را در رشته‌های شنا، قایقرانی و والیبال آغاز کرد و سپس به کشتی روی آورد. در هفده سالگی به تهران آمد و در باشگاه تهران‌جوان و سپس باشگاه دارایی کشتی را پی‌گرفت. او با ۶ مدال طلای جهان و المپیک در جایگاه دوم فهرست مشاهیر کشتی ایران بعد از حمید سوریان و جایگاه یازدهم تالار مشاهیر اتحادیه جهانی کشتی برای قهرمانان کشتی آزاد در سده بیستم قرار دارد. اوج فعالیت ورزشی موحد در سال ۱۹۶۸ و در المپیک مکزیکو سیتی بود که یک مدال طلا برای ایران به‌دست‌آورد. اما به دلیل آسیب شانه از تکرار این موفقیت در المپیک ۱۹۷۲ بازماند. او کمی بعد به آمریکا رفت، اما حاضر نشد به مربی‌گری برای ورزشکاران آن کشور بپردازد چرا که غرورش اجازه نمی‌داد تا فنونی را به شاگردان (آمریکایی) آموزش دهد که علیه کشتی‌گیران ایرانی استفاده کنند.

۳. حسین رضازاده

حسین رضازاده زاده متولد ۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۷، ملی‌پوش سابق تیم ملی وزنه‌برداری ایران است که در اردبیل در یک خانواده ۷ نفری به دنیا آمد، او فرزند دوم خانواده است که ۱ برادر و ۵ خواهر دارد. او از ۱۵ سالگی شروع به ورزش وزنه برداری کرد و بار‌ها با مدال‌هایش برای ایران افتخار به ارمغان آورد از جمله دو مدال طلا (المپیک ۲۰۰۰ سیدنی و المپیک ۲۰۰۴ آتن) و رکورد‌های جهان و المپیک را بهبود بخشید. حسین رضازاده دارنده دو مدال طلای المپیک و رکورددار جهانی حرکت دوضرب در دسته فوق سنگین است. او اکنون رییس فدراسیون وزنه برداری ایران و عضو هیئت مدیره باشگاه فوتبال سایپا است. وی در انتخابات چهارمین دوره شورای شهر تهران (دوره ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶) به عنوان نماینده انتخاب شد.

۴. محمد نصیری

محمد نصیری در سال ۱۳۲۴ در تهران به دنیا آمد. او وزنه‌بردار افسانه‌ای تاریخ ورزش ایران و دارنده ۹ مدال طلا، نقره و برنز جهان و المپیک است. محمد نصیری تنها وزنه برداری است که در ۴ دوره رقابت‌های المپیک و در ۳ دوره بازی‌های آسیایی حضور داشته و برای کشورمان افتخار آفرینی کرده است. نصیری اولین وزنه‌بردار ایرانی است که قهرمان المپیک شد. او تنها وزنه‌بردار ایرانی است که در چهار دوره از رقابت‌های المپیک حضور داشته و در سه دوره اش مدال گرفته. نصیری ۱۸ بار هم رکورد‌های جهانی جدیدی را به ثبت رساند.

۵. حمید سوریان

حمید سوریان ریحان پور در تاریخ دوم شهریور ماه سال ۱۳۶۴ در کنار کوه طبرک واقع در شهر ری به دنیا آمد و فرزند آخر یک خانواده ۸ نفره است و ۵ برادر دارد. دو برادر بزرگ‌تر او، مرتضی و محسن هم در گذشته کشتی‌گیر بودند، حمید را نیز به این رشته علاقه‌مند کردند. در سال ۲۰۰۵ سوریان ۲۰ ساله، توانست اولین طلایش را در مسابقات جهانی بوداپست به دست آورد و عنوان قهرمانی بزرگ‌سالان جهان را از آن خود کند. حمید سوریان در رقابت‌های جهانی گوانگ‌ژو سال ۲۰۰۶، در فینال روشن بایراموف را شکست داد و از عنوان قهرمانی خود دفاع کرد. حمید سوریان پس از آن مدال طلای خود را بار دیگر، در مسابقات جهانی ۲۰۰۷ باکو تکرار کرد. ۲۰۰۹، مدال طلای چهارم خود را پس از غلبه بر هاکان نیبلوم در رقابت‌های جهانی هرنینگ دانمارک به دست آورد. آخرین مدال طلای جهانی سوریان ارمغان رقابت‌های ۲۰۱۰ مسکو است. ۲ طلای مسابقات بزرگسالان آسیا در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ از دیگر افتخارات ورزشی سوریان است. روز‌های پایانی سال ۲۰۱۰ و کل سال ۲۰۱۱ را می‌توان بدترین سال‌های زندگی ورزشی او نامید و در سال ۲۰۱۶ سوریان با دو شکست خود المپیک ریو را نیز از دست داد.

۶. رسول خادم

رسول خادم ازغدی متولد ۲۷ اسفند ۱۳۵۰ در مشهد است. او کشتی‌گیر بازنشسته، مدیر ورزشی و سیاستمدار ایرانی است. خادم از برترین کشتی‌گیران ایرانی تمام ادوار به‌شمار می‌رود و افتخاراتی از جمله قهرمانی در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا و کسب مدال برنز در المپیک ۱۹۹۲ بارسلون، دو دوره قهرمانی و یک نائب قهرمانی در مسابقات قهرمانی کشتی جهان، مدال طلای بازی‌های آسیایی ۱۹۹۴ و پنج مدال طلا در مسابقات قهرمانی آسیا دارد. رسول خادم برادر امیررضا خادم و ابراهیم خادم و پسر محمد خادم از پیشکسوتان کشتی ایران است.

۷. هادی ساعی

هادی ساعی بنه‌کهل در ۲۰ خرداد ۱۳۵۵در شهرری زاده شد. پدر و مادر هادی ساعی اهل روستای بنه‌کهل از توابع شهرستان بستان‌آباد در استان آذربایجان شرقی هستند. او تکواندوکار پیشین، رئیس فدراسیون تکواندو و بازیگر ایرانی است. هادی ساعی با کسب دو مدال طلا و یک مدال برنز تکواندو در بازی‌های المپیک، پرافتخارترین ورزشکار ایرانی در تمام ادوار این بازی‌ها است. ساعی در دوره سوم و دوره چهارم (از ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶) عضو شورای شهر تهران بود و در دوره چهارم توانست به عضویت هیئت رئیسه این شورا درآید. او در مجمع انتخاباتی فدراسیون تکواندو در تاریخ ۱۵ دی ۱۴۰۰ توانست با کسب ۲۹ رأی از مجموع ۵۶ رأی اعضای مجمع، به عنوان رئیس فدراسیون تکواندو انتخاب شود. خواهر کوچک او مهروز ساعی نیز از تکواندوکاران پیشین تیم ملی ایران است.

۸. حسن یزدانی

حسن یزدانی ۵ دی ۱۳۷۳ در روستای لپو صحرا شهرستان جویبار به دنیا آمده‌است. او سومین فرزند علی اعظم و حمیرا یزدانی است و سه برادر دارد. پدرش کشاورز است و در مسابقات کشتی لوچو شرکت می‌کرده و او هم در دوران کودکی در خانه با برادرهایش کشتی می‌گرفت و یکی دو مرتبه هم در مسابقات سنتی مانند لوچو رقابت کرد. او یکی از کشتی‌گیران ایرانی است که در دسته ۸۶ کیلوگرم کشتی آزاد به رقابت می‌پردازد. او برنده مدال طلای المپیک ۲۰۱۶ ریو در دسته ۷۴ کیلوگرم و مدال نقره المپیک ۲۰۲۰ توکیو در دسته ۸۶ کیلوگرم است. یزدانی قهرمان سه دوره مسابقات قهرمانی کشتی جهان در سال‌های ۲۰۱۷، ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱، و دارنده سه مدال نقره و یک برنز این مسابقات است. کسب مدال طلای بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ و دو عنوان قهرمانی در مسابقات قهرمانی کشتی آسیا از دیگر افتخارات او است. او در سال ۲۰۱۷ از سوی اتحادیه جهانی کشتی به عنوان بهترین کشتی‌گیر سال جهان انتخاب شد و در ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ با گرفتن مدال نقره مسابقات قهرمانی کشتی جهان ۲۰۲۲ در بلگراد، پرافتخارترین کشتی‌گیر تاریخ ایران از نظر تعداد شمارش مدال جهانی و المپیک شد.

۹. بهداد سلیمی

بهداد سلیمی متولد ۱۷ آذر ۱۳۶۸ در قائم‌شهر است. او بعد از اردوی تیم ملی که در آنتالیا برگزار شد به ایران بازگشت و با آلما نصرتی که ورزشکار رشته قایقرانی بود در دوم فروردین ماه سال ۱۳۹۰ بر سر سفره عقد نشست و با هم ازدواج کردند. شروع ورزش سلیمی با ژیمناستیک بود، مدتی را هم به باشگاه کشتی رفت، اما بعد متوجه شد علاقه‌اش به وزنه‌برداری بیشتر است، بنابرراین به این رشته روی آورد. او در دسته فوق سنگین وزنه برداری می‌کرد و دارنده مدال طلای المپیک ۲۰۱۲ لندن است. سلیمی تا پیش از رکوردشکنی لاشا تالاخادزه دارنده رکورد یک‌ضرب جهان بود و پس از قهرمانی بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ جاکارتا از دنیای وزنه‌برداری خداحافظی کرد.

۱۰. کیمیا علیزاده

کیمیا علیزاده زنوزی ۱۹ تیر ۱۳۷۷ در ایران متولد شد. تکواندوکار ایرانی که در بازی‌های المپیک ریو ۲۰۱۶ در کلاس وزن ۵۷ کیلوگرم زنان برنده مدال برنز شد. او نخستین و تنها زن ایرانی است که در تاریخ ورزش ایران در بازی‌های المپیک، برنده مدال شده‌است. کیمیا با هجده سال سن، جوان‌ترین مدال‌آور تاریخ ایران در دوره‌های المپیک است. پیش از او ناصر گیوه‌چی در المپیک هلسینکی ۱۹۵۲ کم‌سن‌ترین مدال‌آور ایران با ۱۹ سال سن بود. علیزاده در تیر ۱۳۹۷ به عنوان پرچمدار کاروان ایران در بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ انتخاب شد. اما به دلیل مصدومیت از حضور در بازی‌ها کناره‌گیری کرد. پس از این اتفاق، الهه احمدی تیرانداز ایرانی به عنوان پرچمدار کاروان ایران، جایگزین کیمیا علیزاده شد. در ۱۸ دی ۱۳۹۸ برخی خبرگزاری‌ها از بازنگشتن وی از سفر به کشور هلند خبر داده و اعلام کردند که وی در بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۰ توکیو با پرچم کشور هلند بر روی شیاپ چانگ خواهد رفت پس از این مسابقه او هرگز به ایران باز نگشت و تابعیت خود را تغییر داد و برای کشور بلغارستان مسابقه داد.