تاریخ انتشار: ۰۸:۲۲ - ۰۸ آبان ۱۴۰۳

بودجه کشور در دستان ۳۰۰نماینده مختلف‌المنافع

در یک نظام مطلوب پارلمانی، همه نمایندگان در جزئیات و ارقام بودجه دخالت نمی‌کنند چون این مسئله‌ای تخصصی و کارشناسی است. دخالت نمایندگان از طریق احزاب متبوع خود انجام می‌شود و دولت با دو یا سه حزب اصلی سر و کار دارد و نه با ۳۰۰نماینده مختلف‌المنافع.

بودجه کشور در دستان ۳۰۰نماینده مختلف‌المنافع

اقتصاد۲۴- قرار است که امروز آقای رئیس‌جمهور برای دفاع از کلیات لایحه بودجه به مجلس برود. درباره بودجه نکات زیادی وجود دارد که باید روشن و پاسخ داده شود و هنوز فرصت برای پرداختن به آن‌ها هست. اولین مسئله در بودجه امسال که مشهود است، به‌طور نسبی کپی برابر اصل بودن آن با لوایح بودجه‌های سال‌های گذشته است.

البته شاکله اصلی بودجه و شاید تا ۸۰درصد آن در بخش مصارف و هزینه‌ها قابل تغییر نیست؛ چون این‌ها هزینه‌های پرسنلی و نگهداری و امور عادی سازمان‌های دولتی و تقریباً غیرقابل تغییر است. ولی در بخش تامین منابع و درآمد‌ها و آن باقیمانده هزینه‌ها باید تغییراتی جدی به‌وجود آید. به‌علاوه، رویکرد کلان بودجه‌ریزی هم باید معنادار و روشن و متمایز از گذشته باشد.

در کنار این‌ها باید نسبت به فرایند تصویب نیز حساس بود. در این متن فقط به موضوع مهم فرآیند رسیدگی اشاره می‌کنیم که معلوم شود، کشور چگونه اسیر فرایند ناقص رسیدگی به بودجه شده است.

اخیراً یکی از وزرای مهم در جلسه‌ای گفته بود که من مشکلی در تعامل با مجلس به‌عنوان یک نهاد مهم و حقوقی کشور ندارم. مشکل اصلی من تعامل با حدود ۳۰۰نماینده‌ای است که هرکدام مطالبات خود را در انتصابات دارند. گرچه هیچ نماینده‌ای حق دخالت رسمی در انتصابات مدیران دولتی ندارد و بار‌ها نیز مقامات بالای نظام بر پرهیز از این نوع دخالت‌ها تاکید کرده‌اند؛ ولی در عمل هرکدام از نمایندگان به‌طور مستقل و حتی بی‌ارتباط با فراکسیون خود با وزرا تماس می‌گیرند و درخواست‌ها و توصیه‌هایی را دارند که وزرا را مستأصل می‌کنند.

اگر وزیر پاسخ ندهد یا نپذیرد، چه‌بسا از یک جای دیگر سوالی یا ایرادی و اقدامی مطرح شود که به‌اصطلاح پاتک آن عدم پذیرش است. این وضعیت محصول پارلمان غیرحزبی است که در واقع مجلس ایران را به مجلسی با حدود ۳۰۰نماینده تبدیل کرده است که هرکدام ترجیحات و مطالبات شخصی و منطقه‌ای خود را دارند و تنظیم روابط با این تعداد افراد از عهده هیچ وزیری برنمی‌آید.

به همین دلیل، یکپارچگی مدیریت اجرایی کشور دچار اختلال و ناکارآمدی می‌شود. آثار منفی این وضعیت در جریان رسیدگی به لایحه بودجه نیز دیده می‌شود. به این معنی که ساختار بودجه از دو سو دچار فرسایش می‌شود. از یک سو، در سطح ارقام کلان و کلیات بودجه و از سوی دیگر، در طرح‌های منطقه‌ای شاهد این فرسایش در ارقام بودجه هستیم.


بیشتر بخوانید:تصویب کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ در کمیسیون برنامه


در سطح کلان برای اینکه مجلس طرفدار برخی شعار‌ها و وعده‌ها معرفی شود، برخی هزینه‌ها را افزایش می‌دهند. افزایشی که ممکن است در برخی موارد و به‌ظاهر مطلوب هم باشد، ولی درهرحال منبع تامین آن‌ها مسئله اصلی است. منابعی که معمولاً تامین نمی‌شوند و در قالب کسری بودجه و تورم خود را نشان خواهد داد.

در سطح خرد و منطقه‌ای به تصویب و اجرای طرح‌هایی اصرار می‌کنند که به لحاظ منطق اقتصادی توجیه‌پذیر نیست و نوعی اتلاف منابع تلقی می‌شود و برخی نیز سال‌های بسیار زیادی در دست اجراست و در نهایت برای جامعه و مردم زیان‌بار است، ولی موجب تقویت نماینده آن منطقه و افزایش شانس انتخاب مجدد او می‌شود.

در یک نظام مطلوب پارلمانی، همه نمایندگان در جزئیات و ارقام بودجه دخالت نمی‌کنند، چون این مسئله‌ای تخصصی و کارشناسی است. دخالت نمایندگان از طریق احزاب متبوع خود انجام می‌شود و دولت با دو یا سه حزب اصلی سر و کار دارد و نه با ۳۰۰نماینده مختلف‌المنافع. با وجود چنین ساختاری در مجلس و تا زمانی که نمایندگان ملزم به تعامل جمعی و حزبی نباشند، دور از ذهن است که اتفاق مثبتی در فرایند رسیدگی به بودجه رخ دهد.

این را می‌توان فرآیند ناپیدا و پنهان تصویب بودجه کشور معرفی کرد؛ فرایندی که مجلس و نمایندگان آن در بودجه اثرگذاری دارند و اعمال قدرت می‌کنند، ولی مسئولیت‌پذیری متناسب با این قدرت را ندارند. مجلس معمولاً عملکرد دولت را نقد می‌کند بدون اینکه بپذیرد بودجه را خودشان تصویب کرده‌اند.

منبع: هم میهن
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

قیمت میوه در میادین تره بار + حدول

قیمت خودرو‌های شرکت کیا + جدول

پیغام علیرضا بیرانوند به مدیران استقلال

عکس/ گریم عجیب و دیدنی تینا یلان در پشت صحنه سریال اجل معلق

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

نقش سازمان توسعه تجارت ایران در صادرات و واردات چیست؟

عکس/ چهره متفکرانه دکتر مصدق ۷۳ سال پیش در کنار محمدرضا پهلوی

ایران در آستانه فروپاشیِ سرزمینی/ بیش از سه و نیم درصد از مساحت کشور در حال فرونشست است + فیلم

فیلم/ کنایه تند مدیرعامل آبفا به بلاگر‌های اینستاگرامی

بازدید معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشکری دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد از غرفه ارس نمایشگاه ایران زیرساخت

ادعای سعید جلیلی روی آنتن تلویزیون+ فیلم

مسیر ۱۰ ساله‌ای که هفت ماهه طی شد

عکس/ تجمع بازنشستگان فرهنگی ۱۴۰۳ برای دریافت معوقات

تشدید تنش در قفقاز از کریدور ارس تا دالان زنگزور/ نظم ژئوپلتیک قفقاز جنوبی درگیر بازتعریف شد

عکس جدید از منزل فریدون عباسی در شهرک شهید محلاتی

پاسخ منفی دروازه‌بان اسپانیایی به استقلال

مهناز افشار در ترکیه مجری شد

رسیدگی نهایی به پرونده قتل الهه حسین نژاد در دادگاه کیفری تهران

عکس/ آزادی زن ایزدی پس از ۱۲ سال از اسارت داعش

صداوسیما از تبلیغات صرفه جویی آب درآمدزایی می‌کند!

واریز اعتبار کالابرگ برای دهک‌های ششم و هفتم از فردا

نیروگاه برق‌آبی کرج در آستانه قطع شدن

عکس/ استقلال سوم و پرسپولیس چهارم آسیا

فیلم/ ماجرای نامه محرمانه مخالفان مذاکره به دفتر رهبری

فیلم/ درخواست پیگیری آلودگی هوا ناشی از سوزاندن هورالعظیم

واعظی: اداره کشور با بیانیه خوانی و رجز خوانی ممکن نیست

عکس/ آغوش صمیمی نوه زنده‌یاد فردین و انوشیروان روحانی با لبخند دلنشین

تجمع هزاران نفر علیه نتانیاهو در تل‌آویو

عکس/ صدای اعتراض آذری جهرمی بلند شد

اعلام زمان برگزاری سوپرجام فوتبال ایران

عکس/ معماری دلنشین هوش مصنوعی در اصفهان

عرضه ۱.۲ میلیون تن انواع محصول در بورس کالا

جزئیات کامل درباره دریافت گذرنامه اربعین

عکس/ زیبایی حیرت انگیز پیکرک‌های تپه سرآب کرمانشاه با قدمت ۶۱۰۰ ساله

قیمت طلا ۱۸ عیار امروز یکشنبه ۵ مرداد ۱۴۰۴/ کاهش قیمت

چرا داروی بیماران مبتلا به کوتاه قامتی در بازار سیاه هست اما در داروخانه نه؟!

وضعیت حقآبه تالاب‌ها به کجا رسید؟

علت دود مشاهده شده در آسمان قم چیست؟

قیمت سکه امامی امروز یکشنبه ۵ مرداد ۱۴۰۴/ افزایش قیمت

گزارش بورس امروز یکشنبه ۵ مرداد ۱۴۰۴

عکس/ چهره خندان سرلشکر رشید ۴۴ سال پیش در کنار شهیدان باکری، همت، خرازی و کاظمی

فیلم/ انتشار تیزر شام ایرانی به میزبانی مریم امیرجلالی

عکس/ کشف و ضبط ۲۱ تاکسیدرمی حیوانات وحشی در تهران

هزینه میلیاردی استقلال برای اردوی ۱۳ نفره

سدان لوکس سایپا گران شد

فیلم/ وقوع طوفان شدید در سیستان و بلوچستان

استفاده از تلفن همراه در مجلس ممنوع شد

فیلم/ آتش‌سوزی عظیم در شمال غرب ترکیه

عکس/ اردشیر زاهدی ۶۴ سال پیش در حال باز کردن در ماشین برای محمدرضا پهلوی