اقتصاد۲۴- شیوا سپهری: در سالهای اخیر، بازار جهانی نفت تحت تأثیر اختلالات ناشی از کشمکشهای قیمتی میان کشورهای تولیدکننده نفت، جنگ روسیه و اوکراین و تنشهای خاورمیانه قرار گرفته است.
با فروکش کردن محدودیتهای کرونا در جهان و بازگشت تقاضای نفت که قیمتها را افزایش داد، جنگ روسیه علیه اوکراین بار دیگر قیمت نفت را افزایش داد. با این حال، کاهش فعالیت اقتصادی در سال گذشته که به علت افزایش نرخ بهره و نگرانی از رکود رخ داد، بار دیگر قیمت نفت را تحت تأثیر قرار داد. در ژوئن ۲۰۲۳، اعضای اوپک توافق کردند تا در ماه جولای تولید نفت را به شدت کاهش دهند و توافقی گستردهتر برای محدود کردن عرضه تا ۲۰۲۴ را تمدید کردند. اوپک اعلام کرد این کاهش عرضه تا ۲۰۲۵ نیز ادامه خواهد داشت.
علاوه بر این، جنگ اسرائیل با حماس و حزبالله و تنش میان ایران و اسرائیل و ادامه حملات حوثیها به نفتکشها در دریای سرخ، موجب نگرانیهایی درباره گسترش درگیریها به کشورهای تولیدکننده نفت در خاورمیانه شده است. این نگرانیها با پیشبینی کاهش تقاضای نفت از چین و رشد کند تولید نفت ونزوئلا تعدیل شده است.
بیشتر بخوانید: کاهش تولید نفت اوپک به پایینترین حد سال جاری
تحلیلگران بازار نفت همچنان نسبت به این بخش خوشبین هستند. طبق گزارش اوپک، پیشبینی میشود که تقاضای نفت در سال ۲۰۲۴ به میزان ۱. ۹۳ میلیون بشکه در روز و در سال ۲۰۲۵ به میزان ۱. ۶۴ میلیون بشکه در روز افزایش یابد. با توجه به این تحولات و رویدادهای اخیر بازار، بسیاری از سرمایهگذاران مایل هستند که بدانند کدام کشورها بیشترین تولید نفت را دارند.
در ادامه به ۱۰ کشور برتر تولیدکننده نفت، شامل ایالات متحده، عربستان سعودی، روسیه و کانادا نگاهی میاندازیم. این ۱۰ کشور در مجموع ۷۴. ۵۹ میلیون بشکه در روز از کل تولید جهانی ۱۰۱. ۸۱ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۳ را به خود اختصاص دادهاند. این آمارها از مرکز دادههای انرژی آمریکا (EIA) استخراج شده است و شامل کل تولید نفت و سایر میعانات نفتی میشود.
تولید: ۲۱. ۹۱ میلیون بشکه در روز
ایالات متحده بزرگترین تولیدکننده نفت در جهان است و در سال ۲۰۲۳ تولید آن به ۲۱. ۹۱ میلیون بشکه در روز رسید. ضمناً تگزاس به عنوان بزرگترین ایالت تولیدکننده نفت پیشتاز است و تولید آن بیش از سه برابر ایالت دوم، یعنی نیومکزیکو، است.
تولید: ۱۱. ۱۳ میلیون بشکه در روز
عربستان سعودی حدود ۱۷ درصد از ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد و بزرگترین صادرکننده نفت در جهان است.
تولید: ۱۰. ۷۵ میلیون بشکه در روز
بیشتر ذخایر روسیه در سیبری غربی و منطقه اورال-ولگا قرار دارد.
تولید: ۵. ۲۶ میلیون بشکه در روز
تولید سالانه نفت چین در سال ۲۰۲۳ به ۵. ۲۶ میلیون بشکه در روز رسید. چین دومین مصرفکننده بزرگ نفت در جهان است و از سال ۲۰۱۴ به بزرگترین واردکننده خالص نفت نیز تبدیل شد. به دلیل جمعیت بالا و اقتصاد رو به رشد این کشور، تقاضای انرژی در چین بالا است. بیشتر واردات نفت چین از کشورهای عضو اوپک مانند روسیه، عربستان سعودی و عراق تأمین میشود.
با این حال، تولید نفت چین در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است. بر اساس گزارش رویترز، تولید پالایشگاههای نفت چین برای ششمین ماه متوالی کاهش یافته است.
تولید: ۴. ۴۲ میلیون بشکه در روز
عراق، دومین تولیدکننده بزرگ نفت در اوپک، تولید سالانه نفت خود را از ۴. ۵۵ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۲ به ۴. ۴۲ میلیون بشکه در روز در ۲۰۲۳ کاهش داد. عراق دارای ۱۴۵. ۰۲ میلیارد بشکه ذخایر نفت است و ظرفیت افزایش تولید آن به دلیل محدودیتهای زیرساختی محدود شده است. دولت عراق و شرکت انرژی BP توافقی اولیه برای توسعه چهار میدان نفت و گاز در منطقه کرکوک امضا کردهاند.
تولید: ۴. ۲۸ میلیون بشکه در روز
بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی (IEA)، مصرف انرژی اولیه در برزیل طی یک دهه گذشته تقریباً دو برابر شده است. پیشبینی میشود تولید نفت برزیل به رشد جهانی عرضه نفت در سال ۲۰۲۴ کمک کند. شرکت پتروبراس، تولیدکننده اصلی نفت برزیل، تلاش دارد تا تولید نفت را از میدانهای موجود به حداکثر برساند.
تولید: ۴. ۱۶ میلیون بشکه در روز
امارات، یکی دیگر از اعضای اوپک و از بزرگترین کشورهای تولیدکننده نفت در جهان است. امارات در اوایل مه ۲۰۲۴ ظرفیت تولید نفت خام خود را به ۴. ۸۵ میلیون بشکه در روز افزایش داد و برنامهریزی کرده تا این ظرفیت را به ۵ میلیون بشکه در روز تا سال ۲۰۲۷ برساند. بانک ملی کویت پیشبینی میکند که تولید نفت امارات در سال ۲۰۲۵ به ۳. ۴ میلیون بشکه در روز افزایش یابد.
تولید: ۳. ۹۹ میلیون بشکه در روز
تولید نفت ایران از ۳. ۶۶ میلیون بشکه در روز در ۲۰۲۲ به ۳. ۹۹ میلیون بشکه در روز در ۲۰۲۳ افزایش یافت. ایران سومین ذخایر بزرگ نفت و دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان را در اختیار دارد. بیشتر صادرات نفت ایران به آسیا انجام میشود.
تحریمهای آمریکا و تنشهای منطقهای بر بخش انرژی ایران تأثیر گذاشتهاند. با وجود ذخایر عظیم، تولید نفت ایران همچنان کمتر از ۴. ۷۸ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۷ است. ایران نگرانیهایی از افزایش تنش با اسرائیل و تحریمهای بیشتر آمریکا نیز دارد.
تولید: ۲. ۹۱ میلیون بشکه در روز
کویت با تولید ۲. ۹۱ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۳، جایگاه دهم را در میان کشورهای تولیدکننده نفت دارد. این کشور برای بازگشت به تولید ۳. ۵ میلیون بشکه در روز تلاش میکند، اما پروژههای زیرساختی مهم به دلیل اختلافات داخلی با تأخیر مواجه شدهاند.