اوضاع اجاره مسکن در اسپانیا هم وخیم است؛ زندگی در قایق برای فرار از اجاره/ روایت پیرمرد ۸۲ ساله از زندگی قایقی

اقتصاد ۲۴- لاس پالماس مارینا که در شهر لاس پالماس به عنوان "اسکله‌ای تفریحی" شناخته می‌شود نه تنها با داشتن ۱۴۰۰ نقطه پهلوگیری بزرگ‌ترین اسکله تفریحی در جزایر قناری در اسپانیا است بلکه در طول دهه‌های متمادی به مکانی محبوب به دلیل جای دادن کلاب‌های شبانه و رستوران‌ها و هم چنین یک سبک زندگی برای ده‌ها نفر تبدیل شده است.  

همان طور که "آنتونیو" از طریق "واتس آپ" به "ال پائیس" توضیح می‌دهد ناگهان در یک روز برخی از ساکنان ان منطقه به این نتیجه رسیدند که "زندگی در خشکی دیگر برایشان یک گزینه نیست".

او می‌گوید: "من رویایی داشتم؛ اینکه یک قایق خریداری کرده و بر روی آن زندگی کنم". با این وجود، سایرین چنین داستان الهام بخشی را تعریف نمی‌کنند. برای آنان تبدیل قایق به خانه آخرین راه حل پس از افزایش قیمت‌ها در بازار املاک بوده است. "رافائل" ۸۲ ساله است. او در سال ۲۰۰۸ میلادی بازنشسته شد. او سه دهه پایانی زندگی حرفه‌ای اش را به عنوان روزنامه نگار گذراند و به عنوان خبرنگار آزاد با حقوق حق التحریری زندگی می‌کرد. او شانه هایش را بالا می‌اندازد و می‌گوید: "هیچ کس نمی‌خواست با من یک قرارداد کاری معمول امضا کند. ناگهان متوجه شدم با حقوق بازنشستگی ماهانه ۵۰۰ یورویی (۵۴۰ دلاری) بازنشسته شده‌ام".

او ۹ سال در آپارتمان یکی از دخترانش زندگی کرد، اما در سال ۲۰۱۷ میلادی تصمیم گرفت از شر آپارتمانش خلاص شود. رافائل در آن زمان متوجه شد با درآمدی که دارد یافتن جایی در بازار املاک برایش غیر ممکن است. او می‌گوید: "خوشبختانه با دخترم توافق کردم که اگر توانستم آپارتمان را بیش‌تر از قیمتی که او می‌خواهد بفروشم مابه التفاوت قیمت را برای خود بردارم. این میزان در نهایت ۲۰ هزار یورو یا ۲۲ هزار دلار بود".  

یکی از دوستان رافائل این ایده را مطرح کرد که او می‌تواند روی قایق زندگی کند. او در نهایت یک قایق ۹ متری را با یک فرانسوی که قصد ترک مجمع الجرایز اسپانیایی و بازگشت به کشورش را داشت معامله کرد. رافائل از آن زمان به این سو در قایق زندگی می‌کند.  

"نین" یک ملوان اسپانیایی ۶۰ ساله به خبرنگار "ال پائیس" می‌گوید: "بسیاری از مردم قایق‌های قدیمی و فرسوده را خریداری می‌کنند، زیرا این تنها گزینه‌ای است که به دلیل وضعیت مسکن پیش روی خود دارند. شما می‌توانید آنان را هر روز در اینجا ببینید".  

یکی از آن افراد که می‌خواست نامش فاش نشود به "ال پائیس" می‌گوید تصمیم گرفته در قایق زندگی کند، زیرا توانایی پرداخت اجاره بهای مسکن را ندارد. او می‌گوید: "من به سختی حداقل دستمزدی دارم. با این پول در کجا می‌توانم زندگی کنم؟ فقط در اینجا در این قایق امکان زندگی دارم. من در این قایق می‌توانم زندگی آبرومندانه‌ای داشته باشم. در اینجا هیچ کس را هم اذیت نمی‌کنم. مشکل آن است که مقام‌های محلی می‌خواهند ما را از اینجا بیرون کنند".  

بیشتر بخوانید: ارزان‌ترین و گران‌ترین قیمت اجاره در شهر‌های اروپایی

جمعیت جزایر قناری طی ۲۵ سال اخیر ۲۶ درصد افزایش یافته است. این مجمع الجزایر اکنون خانه نزدیک به ۲.۲ میلیون نفر است. مهاجرت عمدتا از سایر نقاط اسپانیا یا از کشورهایی، چون ایتالیا (با بزرگ‌ترین جمعیت مهاجر در ۴۹۹۸۷ نفر) یا بریتانیا (با ۲۹۶۳۱ نفر جمعیت مهاجر) دلیل اصلی رشد جمعیت آن منطقه بوده است. این افراد در آنجا ساکن می‌شوند، زیرا شرایط زندگی در آنجا آنان را به سوی خود جذب می‌کند. این تغییر جمعیتی همراه با افزایش غیرقابل توقف گردشگری باعث افزایش انفجاری اجاره دهی خانه‌ها و در کنار سایر عوامل بازار مسکن را تحت فشار قرار داده و یافتن مسکن را برای ساکنان آن منطقه دشوار ساخته است. این موضوع یکی از عوامل تاثیرگذار در اعتراضات بزرگی بود که در بهار گذشته در آن منطقه رخ داد.

قیمت اجاره بها در اسپانیا

در فاصله ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۴ میلادی قیمت اجاره بها در جزایر قناری چهارمین منطقه گران اسپانیا پس از جزایر بالئاری، مادرید و کاتالونیا افزایشی ۹ درصدی داشته است. در سان بارتولومه د تیراخانا شهر توریستی اصلی جزایر قناری میانگین قیمت مسکن ۲۲۰ دلار بازای هر فوت مربع متراژ خانه است که فاصله چندانی با میانگین قیمت مسکن در شهر‌های بزرگی همچون مادرید و بارسلون ندارد. 

در ناحیه آرونا در جزیره تنریف در اسپانیا این میانگین قیمت در حدود ۲۰۰ دلار است. نتیجه آن که در سراسر جزایر قناری در حومه شهر‌ها زاغه‌هایی ایجاد شده‌اند که در آن بسیاری از کارگران هتل‌ها و رستوران‌ها در خانه‌هایی نامرغوب یا در خانه‌های با وسایل شخصی خود زندگی می‌کنند.  

"رافائل" توضیح می‌دهد که مبلغی که او هزینه می‌کند کم‌تر از ۱۰۰ یورو (۱۱۰ دلار) در ماه است. او می‌گوید: "من در مرکز لاس پالماس اینگونه زندگی می‌کنم. در مقایسه با بازار فعلی مسکن این قیمت بالایی نیست و هزینه آب و برق را نیز شامل می‌شود". صاحبان قایق همچنین می‌توانند از خدمات روی اسکله استفاده کنند که دوش آب گرم و حمام را نیز شامل می‌شود." رافائل می‌گوید: "در نتیجه، همه وسوسه می‌شوند که در بندر دنبال قایقی برای زندگی بگردند".  

با این وجود، به چندین دلیل تقلید از سبک زندگی "رافائل" برای آن افراد وسوسه شده دشوار خواهد  بود. نخست آن که آنان باید منتظر درآمدن نامشان از فهرست انتظار بیش از صد نفره برای دستیابی به قایقی برای زندگی باشند، زیرا لاس پالماس مارینا ارزان‌ترین قیمت پهلوگیری در اسپانیا را دارد و قیمت‌ها در سایر اسکله‌ها بیش‌تر است.  

زندگی در قایق، قانونی است؟

اما شاید بپرسید آیا زندگی در قایق از لحاظ حقوقی قانونی محسوب می‌شود؟ "کارلوتا زاپاتا" وکیل دادگستری به "ال پائیس" می‌گوید: "قانون بندر تبدیل قایق به خانه و محلی برای زندگی را ممنوع نکرده است. با این وجود، شما باید نسبت به برداشت و تفسیر اداره بنادر از مقررات آگاه باشید. برخی از مقررات می‌توانند باعث ایجاد محدودیت‌هایی در این زمینه شود. دومین کاری که برای زندگی در قایق باید انجام دهید آن است که بسیاری از شهرداری‌ها به سندی از اداره بنادر نیاز دارند که اثبات کند شما در یک تفرجگاه دریایی زندگی می‌کنید". 

این شرط دستکم در  لاس پالماس در جزیره گرن کاناریا یک مانع محسوب می‌شود. از آنجایی که اداره بندر لاس پالماس به این رویه نگاه مثبتی ندارد از سال ۲۰۱۹ میلادی این امکان را در احکام صادر شده خود ممنوع کرده است. سخنگوی مدیریت آن اسکله می‌گوید این ممنوعیت به چند دلیل موجه است و می‌افزاید: "تفرجگاه‌ها به طور کلی برای استفاده مسکونی دائمی طراحی  نشده یا در نظر گرفته نشده اند و از نظر ایمنی می‌توانند برای زندگی خطرناک باشند".  

"نین"، اما نسبت به این سختگیری گلایه‌مند است و می‌گوید اگر بیش از شش ماه در قایق زندگی کنید آنان می‌توانند شما را از آنجا بیرون کنند. این ملوان می‌گوید که مقام‌های محلی یکبار سعی کردند او را از قایق بیرون کنند و گفته بودند طول قایق او از ۹ متر و ۷۵ سانتی متر بیش‌تر است. او در نهایت در کشمکش حقوقی پیروز شد و به قایق خود بازگشت جایی که برای زندگی در آن حدود ۱۶۲ دلار در ماه پرداخت می‌کند. او می‌افزاید: "مشکل واقعی آن است که مسئولان می‌خواهند اینجا را به یک مرکز خرید تبدیل کند و قایق‌ها برایشان کم اهمیت‌ترین موضوع هستند".  

کسانی که در بنادر زندگی می‌کنند می‌گویند قایق‌هایشان آلونک نیستند و در واقع گهگاهی قایقرانی می‌کنند. بدنه، بادبان‌ها و موتور‌های قایق‌هایشان نیز موید این ادعا هستند و نشان می‌دهند که همه چیز عالی کار می‌کند. "رافائل" در این باره می‌گوید: "شرایط مرا مجبور کرد به اینجا نقل مکان کنم، اما زندگی خوبی دارم. اکنون همسایه طبقه بالای بدجنسی ندارم! بالعکس، اکنون اینجا مملو از حس همسایگی است... در اینجا حس رفاقت دریا را احساس می‌کنید".