ماجرای تحریم‌های تلخ گوگل برای ایرانی‌ها چیست؟

اقتصاد۲۴- تحریم کاربران ایرانی از سوی پلتفرم‌های معروف، اتفاق جدیدی نیست؛ اما وقتی پای گوگل و خدماتش در میان باشد، تلخیِ تحریم‌ها شدیدا احساس می‌شود.

درحالی‌که برای کنارآمدن با مسدودشدن حساب‌های گوگل آنالیتیکس آماده می‌شدیم، حالا خبر‌هایی از مسدودشدن حساب توسعه‌دهندگان ایرانی و حذف تمامی اپلیکیشن‌های آنها به گوش می‌رسد.

گوگل‌پلی که به‌عنوان بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین پلتفرم دانلود اپلیکیشن‌های اندرویدی شناخته می‌شود، مسیر پرچالشی در ایران داشته است. این پلتفرم مدت‌ها در کشور فیلتر بود؛ اما حالا می‌توان بدون نیاز به VPN، از آن استفاده کرد. گوگل‌پلی اپلیکیشن‌های ایرانی زیادی را در خود دارد؛ اما به‌نظر می‌رسد که کم‌کم باید برای خداحافظی با برخی از آنها آماده شویم.

ترامپ، افزایش سخت‌گیری‌ها و جبر جغرافیایی

بازگشت دونالد ترامپ به سکان ریاست‌جمهوری آمریکا، زمزمه‌ها را درباره‌ی احتمال افزایش تحریم‌های ایران به راه انداخته است. او در دوره‌ی قبلی ریاست‌جمهوری‌اش سیاست فشار حداکثری را در پیش گرفت و به باور تحلیلگران، بار دیگر در مسیر مشابه قدم برمی‌دارد. به همین جهت، افزایش سخت‌گیری پلتفرم‌های آمریکایی برای کاربران ایرانی در آستانه‌ی مراسم تحلیف ترامپ، چندان تعجب‌برانگیز به نظر نمی‌رسد.

حامد، توسعه‌دهنده‌ی ایرانی، از حذف پروفایل و تمامی اپلیکیشن‌هایش از گوگل پلی خبر داده است. او در گفت‌و‌گو با زومیت اشاره کرد که گوگل پروسه‌ی سخت‌گیرانه‌تری را برای احراز هویت و سنجش اپلیکیشن‌ها در پیش گرفته و این تغییر سیاست، صرفا شامل حال کاربران ایرانی نمی‌شود؛ اما خود پروسه‌ی احراز هویت، کار را برای کاربران ساکن در ایران سخت می‌کند.

گوگل در یکی از پست‌های وب‌سایت رسمی توسعه‌دهندگان اندروید می‌گوید اجباری‌شدن فرآیند احراز هویت، به کاربران کمک می‌کند تا آگاهانه تصمیم بگیرند و همزمان، تعداد بدافزار‌ها را کاهش خواهد داد.

ایمیلی که حامد از گوگل دریافت کرد.گوگل به توسعه‌دهندگان فرصت داده بود که تاریخ پایان مهلت احراز هویت را خودشان تعیین کنند. هر فردی که تاریخ را تعیین نکرد، با ایمیلی از گوگل مواجه شد که در آن گفته شده بود یک تاریخ به‌صورت خودکار برای حسابش تعیین خواهد شد. حامد جزو همان توسعه‌دهندگان بود.

به‌گفته‌ی حامد، پروسه‌ی احراز هویت گوگل نیازمند ارائه‌ی مدارک هویتی و اقامتی است و هیچ گزینه‌ای برای انتخاب کشور ایران وجود ندارد (مدارک به‌طور دقیق‌تر شامل مشخصات فردی، مدرک هویتی مثل گواهی‌نامه یا گذرنامه و مدرکی برای اقامت در آدرس ادعاشده می‌شود). این مسئله، ضربه‌ی هولناکی به توسعه‌دهندگانی است که در ایران زندگی می‌کنند.

مدارک موردنیاز گوگل

حامد می‌گوید گوگل از اواخر زمستان سال گذشته ایمیل‌هایی درباره‌ی احراز هویت و تغییر شرایط برای او ارسال کرده است. حامد تلاش کرد برای جلوگیری از بسته‌شدن حسابش، از دوستان خارج کشورش کمک بگیرد؛ اما دو بار ناکام ماند و حسابش حذف شد. او با کمک بستگانش در خارج از کشور، مدارک مدنظر گوگل را ارسال کرد؛ اما مدارکش تأیید نشد و گوگل به‌طور دقیق نگفت که مشکل از کجا بوده است.حساب حامد بیش از پنج سال فعال بود.

آیا گوگل مستقیما کاربران ایرانی را هدف گرفته است؟

مسدودشدن دسترسی به پلتفرم گوگل آنالیتیکس، نتیجه‌ی افزایش سخت‌گیری‌های گوگل است و در آن مورد، گوگل مستقیما روی کاربران ایرانی دست گذاشت؛ اما آن‌طور که حامد می‌گوید، همزمانی خاتمه‌ی مهلت احراز هویت و حواشی گوگل آنالیتیکس، احتمالا تصادفی است. با وجود این، گوگل مشخصا هیچ اجازه‌ای به کاربران ایرانی نمی‌دهد تا احراز هویت‌شان را انجام دهند.

در روز‌هایی که نیاز به خلق نوآوری و حضور پررنگ‌تر در صنعت فناوری بیشتر از هر زمان دیگری حس می‌شود، قطع‌شدن دسترسی توسعه‌دهندگان ایرانی به پلتفرم بزرگ گوگل پلی، اتفاق بسیار ناخوشایندی است.

احتمالا این روز‌ها بسیاری دیگر از توسعه‌دهندگان ایرانی در حال نزدیک‌شدن به پایان مهلت احراز هویت هستند و چاره‌ای جز پذیرفتن شرایط ندارند. در این میان، برخی از توسعه‌دهندگان شاید با کمک دوستان و اقوام خارج از کشور بتوانند حساب خود را حفظ کنند.