نقش دلالان در بی‌رونقی بازار خودروی شب عید

اقتصاد۲۴- برخی بازار‌ها در ایران به صورت سنتی، با شروع تب و تاب عید کمی بهبود حاصل می‌کنند و یک رونق نسبی در آنها دیده می‌شود. یکی از این بازارها، خودرو بود که تب و تاب فروش خودرو در شب عید میان مردم دیده می‌شد.

هر زمان که در قیمت دلار افزایشی داشتیم، قیمت خودرو هم در بازار افزایش داشته و عامل اصلی افزایش قیمت‌ها هم همین است. موضوعاتی مانند واردات خودرو و عرضه بیشتر در بازار تاثیرگذار هستند، اما عامل تعیین‌کننده همچنان دلار است.

اما امسال و در آستانه شب عید، وضعیت بازار خودرو همچنان زیر سایه رکود سنگین مانده و وضعیت به نوعی است که برخی گمان می‌کنند خریدار و فروشنده با بازار قهر کرده‌اند. بررسی بازار خودرو نشان می‌دهد که امسال برخلاف سال‌های قبل بازار شب عید خودرو راکد بوده و مصرف‌کنندگان تمایل چندانی به خرید خودرو ندارند که در مجموع این رفتار مصرف‌کننده منجر به تشدید رکود در بازار شده است. البته فروش خودرو طی یک ماه گذشته نسبت به ماه‌های قبل اندکی بهبود یافته، اما به هیچ عنوان قابل قیاس با بازار شب عید سال‌های قبل حتی ۱۴۰۲، که خود یک سالِ رکودی بود، نیست؛ به گونه‌ای که به گفته فعالان بازار خودرو، رکود سنگینی همچنان بر بازار حکمفرماست.

بیشتر بخوانید:فیلم/ نماینده مجلس: ارزش سمند زیر ۵۰۰ میلیون تومان است

از سویی دیگر قیمت خودرو با وجود نبود تقاضای مؤثر، نوسانی شده و فروشنده به امید حضور مشتری در بازار قیمت را چند درصدی بالا می‌برد، اما در ادامه دوباره مجبور به کاهش قیمت می‌شود چراکه چه قیمت بالا برود و چه پایین، مصرف‌کنندگان تمایلی به خرید خودرو ندارند. فعالان صنعت خودرو می‌گویند قیمت خودرو بسیار بیشتر از قدرت خرید مصرف‌کنندگان بالا رفته از این رو نه تنها این محصول کششی برای افزایش قیمت مداوم ندارد بلکه خودرو‌ها با همین قیمت‌های فعلی نیز خریداری ندارند.

خصوصی‌سازی می‌تواند زمینه خروج از رکود را برای قیمت فراهم کند ولی به تنهایی کافی نیست و نیازمند اعمال سیاست‌گذاری بهتری در حوزه سیاست‌های صنعتی و اقتصاد کلان هستیم

ادعای پایان تاثیر دلار بر بازار خودرو

همواره با افزایش‌های قیمت دلار، یکی از اولین بازار‌هایی که از این نوسانات متاثر می‌شد، خودرو بود که بلافاصله قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کردند. اکنون هم چندهفته‌ای است که نوسانات نرخ ارز، قیمت دلار را در کانال ۹۰ هزارتومانی برده، اما در این مدت برخی مدعی شدند که دیگر افزایش قیمت دلار تاثیری بر بازار خودرو نمی‌گذارد.

در همین راستا، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران درخصوص تاثیر افزایش قیمت دلار بر قیمت خودرو به اقتصادآنلاین گفت: افزایش نرخ ارز این بار اثری بر قیمت خودرو نگذاشته است. در این دوره نه بالا رفتن و نه پایین آمدن قیمت دلار تاثیری بر بازار خودرو نداشته است.

اسد کرمی افزود: اگر جهش یا افت نرخ ارز قابل توجه باشد می‌تواند بر بازار خودرو تاثیر بگذارد، اما اینگونه نیست که بدون هیچ دلیلی، افزایش حدود ۵ هزار تومانی قیمت دلار باعث روند صعودی قیمت خودرو در بازار شود. اتفاق جدیدی در بازار خودرو رخ نداده و بازار همچنان در رکود است. خبری از خرید و فروش خودرو نیست و واردات خودرو هم به ندرت انجام می‌شود.

اما اون اذعان داشت که به طور کلی تولیدات داخلی و مونتاژی حدود ۱۰ درصد و به عبارتی حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان گران شده است، اما قیمت خودرو‌های خارجی تغییری نکرده است. بدیهی است این نظریه، اظهارات تاثیرناپذیری خودرو از دلار را زیرسوال می‌برد.

عامل تعیین‌کننده بازار خودرو همچنان دلال واسطه‌گر است

یک کارشناس صنعت خودرو، در ارزیابی خود از وضعیت بازار خودرو گفت: مانند گذشته، همچنان عامل تعیین‌کننده بازار خودرو دلال و واسطه‌گر است که او هم به نوسانات قیمت دلار نگاه می‌کند.

بیشتر بخوانید:پشت پرده ماجرای ققل شدن فروش خودرو در بورس کالا

مرتضی مصطفوی درباره تاثیرپذیری بازار خودرو از دلار، اظهار کرد: هر زمان که در قیمت دلار افزایشی داشتیم، قیمت خودرو هم در بازار افزایش داشته و عامل اصلی افزایش قیمت‌ها هم همین است. موضوعاتی مانند واردات خودرو و عرضه بیشتر در بازار تاثیرگذار هستند، اما عامل تعیین‌کننده همچنان دلار است.

او تصریح کرد:به نظر می‌آید واسطه‌گر و دلال چشم‌انداز پرنوسانی برای دلار در آینده درنظر دارد، لذا ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به نقدینگی تبدیل نکند و برای فروش صبر کند تا ببیند قیمت دلار تا چه حد افزایش می‌یابد.

زمانی که اقتصاد در وضعیت عادی خود به سر ببرد، ممکن است برخی بازار‌ها در رکود باشند که این نیازمند بررسی خود وضعیت بازار است، اما زمانی که کلیت اقتصاد دچار رکود باشد، رکود بازار‌ها دیگر تنها مربوط به سازوکار‌های آن بازار نیست بلکه به سطح کلان اقتصاد برمی‌گردد. رکود بازار خودرو هم از این قاعده مستثنی نیست

این تحلیلگر درباره عدم بهبود وضعیت بازار خودرو در شب عید امسال برخلاف سال‌های گذشته، عنوان کرد: عدم رغبت به عرضه خودرو توسط دلال و واسطه‌گر به این دلیل است که تلقی می‌کند قیمت دلار بیشتر افزایش می‌یابد بنابراین دست نگه داشته تا ببیند چه اتفاقی می‌افتد.

مصطفوی درباره پیش‌بینی خود از آینده بازار بیان کرد: در خصوص آینده هم به نظرم، با توجه به اینکه چشم‌انداز مثبتی تاکنون درخصوص تحولات اقتصادی و سیاسی مانند مذاکرات و ...، دیده نمی‌شود، بعید می‌دانم تا پایان سال کاهش قیمت داشته باشیم.

او تاکید کرد: شرایط به نحوی است که نه تنها کاهش قیمت نخواهیم داشت بلکه احتمال افزایش هم خواهیم داشت.

نیازمند اعمال سیاست‌گذاری صنعتی و کلان بهتری هستیم

این کارشناس حوزه خودرو درباره تاثیر خصوصی‌سازی خودروسازان در صنعت اذعان کرد: خصوصی‌سازی اتفاق بسیار مبارکی بود که پس از ۴۰ سال افتاد و به نظرم، بزرگترین اتفاق صنعت ایران و شاید اقتصاد ایران بعد از انقلاب است که باید آن را مبارک دانست و از آن حمایت کرد.

مصطفوی تصریح کرد: هرچند که خصوصی‌سازی شرط لازم است، اما شروط کافی دیگری هم هست برای اینکه این خصوصی‌سازی منجر به توسعه بشود.به اعتقاد او، خصوصی‌سازی ایران‌خودرو نقطه آغازی است برای پایان مدیریت زیان‌ده، سیاسی‌کاری، لابی‌من بازی و در واقع هدررفت منابع ما در صنعت خودرو.

بیشتر بخوانید:آیا منتظر ریزش بازار خودرو در ۱۴۰۴ باشیم؟

این تحلیلگر بازار خودرو درباره تاثیر خصوصی‌سازی خودروسازان در رکود بازار گفت: نکته قابل توجه اینست که خصوصی‌سازی در صنعت خودرو اتفاق افتاده و درست است که صنعت خودرو و بازار خودرو نقاط مشترکی دارند ولی کاملا دو فیلد مجزا هستند.

مرتضی مصطفوی : واسطه‌گر و دلال چشم‌انداز پرنوسانی برای دلار در آینده درنظر دارد، ازاین‌رو ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به نقدینگی تبدیل نکند و برای فروش صبر کند تا ببیند قیمت دلار تا چه حد افزایش می‌یابد. عدم رغبت به عرضه خودرو توسط دلال و واسطه‌گر به این دلیل است که تلقی می‌کند قیمت دلار بیشتر افزایش می‌یابد بنابراین دست نگه داشته تا ببیند چه اتفاقی می‌افتد

مصطفوی ادامه داد: برای بازار خودرو نیازمند تحلیل متفاوت‌تری نسبت به صنعت هستیم. خصوصی‌سازی در صنعت خودرو قطعا به بهبود کیفیت، بهبود وضعیت سهامدار، بهبود وضعیت سوددهی و افزایش تولید شرکت‌ها کمک می‌کند ولی اینکه خصوصی‌سازی صرف بتواند به کاهش قیمت کمک کند، ممکن نیست، زیرا بحث قیمت در بازار پدیده‌ای متاثر از عوامل مختلف است که یکی در سطح اقتصاد کلان است، یکی در سطح سیاست‌های صنعتی و یکی در سطح بنگاه‌داری.

او عنوان کرد که اکنون در عرصه بنگاه‌داری با خصوصی‌سازی مواجهیم که اتفاق مبارکی است، اما حوزه سیاست‌های صنعتی و اقتصاد کلان در اختیار خودروساز نیست که بتواند هر سه عامل را مدیریت و درنهایت به کاهش قیمت کمک کند.

این کارشناس صنعت خودرو درنهایت خاطرنشان کرد: خصوصی‌سازی می‌تواند زمینه خروج از رکود را برای قیمت فراهم کند ولی به تنهایی کافی نیست و نیازمند اعمال سیاست‌گذاری بهتری در حوزه سیاست‌های صنعتی و اقتصاد کلان هستیم.

بحران رکود بازارها، عمومی است

زمانی که اقتصاد در وضعیت عادی خود به سر ببرد، ممکن است برخی بازار‌ها در رکود باشند که این نیازمند بررسی خود وضعیت بازار است، اما زمانی که کلیت اقتصاد دچار یک رکود باشد، رکود بازار‌ها دیگر تنها مربوط به سازوکار‌های آن بازار نیست بلکه به سطح کلان اقتصاد برمی‌گردد.

در وضعیت کنونی اقتصاد ایران، که رکود تورمی حاکم است، طبیعی است که بازار خودرو هم در همین وضعیت غرق باشد. در بخش مصرف‌کننده مهمترین وضعیتی که باعث دوری او از بازار‌های مختلفی مانند خودرو می‌شود، کاهش قدرت خرید است. وضعیت تورمی و افزایش قیمت کالا‌ها به صورتی درآمده است که بسیاری را از یک زندگی ساده و عادی محروم کرده. در این وضعیت حتی شاهد تعمیق تورم و سرکوب دستمزد‌ها نیز هستیم. ازاین‌کو در این حالت مردم تنها دغدغه تأمین حداقل‌های زندگی خود را دارند و خرید خودرو هم برای آنها به حالت رویا درآمده است.

بیشتر بخوانید:قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز جمعه ۳ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

در سمت عرضه هم، به دلیل ساختار اقتصاد سیاسی ایران دلال‌ها بیشتر از همه در تمام بازار‌ها سود می‌برند و با هر افزایش قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی، سود آنها نیز دوچندان می‌شود. طبیعی است که همچنان دلار مهمترین عامل بازار خودرو است و بررسی نوسانات نرخ ارز هم نشان می‌دهد که انتظارات تورمی ناشی از عدم مذاکره به جهش‌های قیمت دلار انجامیده است؛ بنابراین رکود بازار خودرو در وهله اول ناشی از متغیر‌های کلان اقتصاد است که فقط برای بازار خودرو هم بحران‌زا نیست و تمام اقتصاد کشور را به بحران کشیده است.

منبع:توسعه ایرانی