تاریخ انتشار: ۱۱:۵۸ - ۱۸ اسفند ۱۴۰۳
دکتر علی بهرام نژاد، مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی کرمان

عوارض روانی اجتماعی تصادفات و حوادث ترافیکی

پس از حوادث و غیر مترقبه مثل سیل زلزله وتصادفات افراد درمعرض عوامل استرس زای متعددی قرار می‌گیرند. این عوامل عبارتند از انواع آسیب‌های جسمی که باعث درد و ناراحتی می‌شود، از دست دادن عزیزان، نقص عضو، از دست دادن بخشی از سرمایه، مواجهه با صحنه‌های دلخراش از قبیل جنازه اقوام و آشنایان، شنیدن صدای کمک خواستن افراد در هنگام بروز حادثه فشار زیادی را از نظر روانی بر فرد وارد می‌کند. استرسی که بر فرد در جریان تصادف وارد می‌شود، به قدری ناتوان کننده است که تقریباً هر کسی را می‌تواند از پای درآورد.

عوارض روانی اجتماعی تصادفات و حوادث ترافیکی

اقتصاد ۲۴-  به دنبال بروز استرس شدید روانی ناشی از فاجعه تصادف، واکنش‌ها وعلائمی درافراد به وجود می‌آید که می‌تواند تأثیر معکوسی روی عملکرد آنها داشته باشد. در اینجا به بخشی از آسیب‌های روانشناختی ناشی از حوادث ترافیکی و تصادفات پرداخته می‌شود.

تصادفات، به ویژه آنهایی که با آسیب‌های جدی یا تلفات انسانی همراه‌اند، می‌توانند اثرات روانشناختی بلندمدتی بر بازماندگان، خانواده‌های قربانیان و حتی شاهدان حوادث داشته باشند. این عوارض گاه سال‌ها پس از حادثه باقی می‌مانند و کیفیت زندگی افراد را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهند. برخی از مهمترین عوارض بلندمدت روانشناختی عبارتند از:

۱-اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) این اختلال به دلیل استرس ضربه زای ناشی از تصادف و فقدان‌های ناشی از آن در بسیاری از افرادی که از تاب آوری کمتری برخوردار هستند، به وجود می‌آید. ابتلای به این اختلال عوارض روانشناختی دیگری نیز به دنبال دارد که خود به صورت سلسله وار منجر به بروز واکنش‌های روانشناختی مثل اختلال در تمرکز و توجه، گوش بزنگی، تحریک پذیری، اشکال در خواب و پرخاشگری می‌شود که این علائم در صورت تداوم، مشکلات روانی اجتماعی دیگری همچون افت تحصیلی، کاهش عملکرد شغلی، اعتیاد به مواد و الکل و حتی منجر به بروز مشکلات بین فردی و خانوادگی مثل خشونت خانگی و طلاق می‌شود.

۲-اختلال افسردگی واضطراببه دلیل مرگ و میر ناشی از این حوادث و فقدان‌های ناشی از آن، بازماندگان دچار سوگ و در بسیاری از موارد سوگ پیچیده واختلالات اضطرابی می‌شوند که این اختلالات خود آسیب‌های روانی اجتماعی را در جامعه افزایش می‌دهد. در نجات یافتگان هم میزان شیوع این اختلالات افزایش می‌یابد.

۳-اختلال خواببه دلیل ضربه روانشناختی و مواجهه با یک استرس تروماتیک ناشی از تصادف، مشکلات خواب هم در تصادف کنندگان، مشاهده کنندگان صحنه تصادف، امداد کنندگان بالاخص هنگامی که صحنه دلخراش باشد، به وجود می‌آید.

۴-اختلال در روابط بین فردیاجتناب از تعاملات به دلیل شرمساری از ناتوانی‌های جسمی یا ترس از قضاوت دیگران منجر به انزاوی اجتماعی تصادف کنندگان می‌شود. افزایش تنش در روابط به دلیل تغییر نقش‌ها (مثلاً تبدیل شدن به مراقب فرد آسیب دیده)، پرداخت هزینه و جرایم ناشی از تصادف، از دست رفتن افراد افراد کلیدی خانواده مثل پدر یا مادر منجر به تغییر در سطح طبف اقتصادی اجتماعی خانواده وسایر مشکلات درون خانواده می‌شود.

۵-وابستگی و سوءمصرف مواد والکلبرخی افراد برای فرار از خاطرات دردناک یا کاهش اضطراب، به مصرف مواد مخدر یا الکل روی می‌آورند و به دلیل بالا بودن حجم تصادفات و متاثرین ناشی از آن میزان شیوع اعتیاد در جامعه افزایش می‌یابد.

۶- علائم جسمانی مبهم بدون وجود بیماری جسمانیشکایت متعدد جسمی در افراد بازمانده از یک حادثه غیرمترقبه مثل تصادف امری طبیعی است. اما گاهی این افراد بر علایم جسمی خود بیش از حد پافشاری می‌کنند، به پزشکان متعدد مراجعه می‌کنند و آزمایشات و بررسی‌های زیادی که بر روی آنان انجام شده، علتی جسمانی برای مشکل آنان نشان نمی‌دهد. حتی اگر علت جسمی برای مشکل آنان وجود داشته باشد و درمان هم شوند، ولی شکایت آنان به قوت خود باقی می‌ماند.

۷-تغییر خودپندارهدر افرادی که به دلیل تصادف دچار ناتوانی دائمی می‌شوند، پذیرش هویت جدید به عنوان یک فرد معلول ممکن است دشوار باشد و این موضوع منجر به تغییر در خود پنداره فرد می‌شود که خود مقدمه بروز مشکلات روانشناختی بعدی است.

۸-کاهش اعتمادبه نفسدر بسیاری از موارد به دلیل نقص عضو و تغییر در چهره و ظاهر فرد منجر به کاهش اعتماد به نفس فرد می‌شود و این کاهش اعتماد به نفس هم در روابط بین فرد وهم درون فردی اثر منفی می‌گذارد و منجر به بروز اختلالاتی مثل افسردگی، اضطراب و حتی در مواردی افکار خودکشی می‌شود.

۹-عوارض روانشناختی در کودکاندر کودکان علاوه بر اینکه مثل بزرگسالان و حتی در مواردی به دلیل آسیب پذیری، شیوع و شدت بیشتری مشکلات فوق به وجود می‌آید، مشکلاتی نظیر گوشه گیری، پرخاشگری، افت تحصیلی یا امتناع از رفتن به مدرسه، لجبازی، ترس از جدایی و چسبیدن بیش ازحد به والدین، ترس از بیگانه‌ها و بی اعتمادی به دیگران، ترس از تاریکی و ترس از اشیای خیالی، مشکل در به خواب رفتن و خودداری از تنها خوابیدن، دیدن رویا‌های ترسناک، برگشت به رفتار‌های مراحل اولیه رشد مثل شب ادراری، انگشت مکیدن و لکنت زبان، فعالیت بیش از حد و پرخاشگری، اختلال در صحبت کردن، سکوت یا لکنت زبان می‌تواند به وجود آید.

۱۰-عوارض روانشناختی در سالمندانبا توجه به اینکه سالمندان نیز از آسیب پذیری بیشتری برخوردارند، در صورت از دست دادن عزیزان و کسانی که حامی آنان بوده‌اند، معمولا دچار افسردگی شده و گوشه گیر و منزوی می‌شوند. فراموشکاری یا حواسپرتی در آنها ممکن است علامتی از افسردگی باشد که گاهی به حساب پیری آنها گذاشته شده و مورد غفلت قرار می‌گیرد. ممکن است دچار احساس پوچی و بی کسی شوند و در بعضی مواقع دست به خودکشی زنند.

خلاصه و نتیجه گیری

حوادث ترافیکی و تصادفات به دلیل ایجاد فقدان، تجربه و احساس نزدیک شدن به مرگ در افراد تصادف کننده و شاهدان و امدادگران، صحنه‌های دلخراش تصادفات، مرگ ومیر ناشی از آن منجر به بروز مشکلات روانشناختی واختلالات روانپزشکی حاد و مزمن می‌شود. یک ارتباط مستقیمی میان میزان بروز تصادفات با سایر آسیب‌های روانی اجتماعی مثل اعتیاد، طلاق، خشونت خانگی و خیابانی، تغییر ناخواسته در سبک و شیوه زندگی وجود دارد. نهایتا به دلیل عوارض ناشی از اختلالاتی مانند افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه و اضطراب که منجر به نامیدی و کرختی عاطفی می‌شود، بی اعتمادی، کاهش مشارکت اجتماعی، کاهش رفتار‌هایی مانند احترام و دوست داشتن دیگران شکل گرفته که به کاهش سرمایه اجتماعی منجر می‌شود.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

عکس/ بازدید رضاشاه و نخست‌وزیر از دانشگاه تهران حدود ۹۰ سال پیش

عکس/ تغییر چهره بهاره رهنما قبل و بعد از طلاق دومش

اینفوگرافی/ میزان مصرف آب کشور در هر بخش

عکس/ آتاتورک ۹۰ سال پیش ایستاده کنار رضاشاه در ترکیه

عکس/ تجمع خبرنگاران پشت درب کنسولگری ایران در ترکیه

عکس/ زیبایی حیرت‌انگیز گردنبند ۲۸۰۰ ساله ایرانی به شکل موجود بالدار افسانه‌ای

عکس/ گروهی از زندانیان دوره قاجار ۱۴۰ سال پیش در غل و زنجیر

عکس/ زیبایی و ظرافت حیرت انگیز قاشق بازمانده از حدود ۳۰۰۰ سال پیش ایران و دوره هخامنشیان

عکس/ کیک عجیب و تیره رنگ دو طبقه برای تولد هوتن شکیبا

عکس/ تغییر چهره بابک حمیدیان در سن ۴۴ سالگی

عکس/ رقص رنگ‌ها در طبیعت زیبای سرسبز سَرمَرغ حوالی خرم آباد

عکس/ نانوایی در عهد قاجار و حدود ۱۲۵ سال پیش

عکس/ رقص ابر‌ها در ارتفاعات کوه سنگر در اردبیل

عکس/ زیبایی رویایی مسیر تنگه شیرز در کوهدشت با نمایی از کوه وره زرد

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

فیلم/ ماجرای مشکوک شدن گشت ارشاد به سردار حاجی‌زاده و دخترش

حمله مسلحانه تروریستی به یک پایگاه سپاه در سردشت

ارتش اسرائیل وارد سوریه شد

افزایش بی‌سابقه نقدینگی در ایران، زنگ خطری جدی برای اقتصاد/ صدای بحران را بشنوید

هشدار عمادالدین باقی درباره اتهام زنی‌ها از میرحسین موسوی تا سعید جلیلی

۳ سناریو درباره نتیجه مذاکرات ایران و اروپا

اظهارات توجه‌برانگیز دختر شهید فریدون عباسی

عکس/ تیپ متفاوت شهید سرلشکر ستاری ۳۴ سال پیش در رم ایتالیا

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

عکس/ گشت و گذار رئیس خوارج سریال مختار و دخترش در دل طبیعت

عکس/ صدام حسین در آغوش رضا عطاران در جشنواره فجر

عکس/ پیکر یک شهید نیروی هوایی ۴۴ سال پیش روی دوش سرلشکر بابایی

عکس/ ژست جالب مادر احمدشاه قاجار ۱۰۰ سال پیش با یک بچه‌گربه در باغ

ورود شرکت‌های بزرگ فناوری به عرصه جنگ؛ چگونه سیلیکون ولی در حال نظامی شدن است؟

پیش بینی قیمت طلا و سکه شنبه ۴ مرداد ۱۴۰۴/ قیمت طلا در مرز حساس

عکس/ چهره دیده نشده از ثریا ملکه دو رگه ایران ۳۵ سال پیش با شنل ساتن

پیش بینی قیمت دلار شنبه ۴ مرداد ۱۴۰۴/ هیجان خرید دلار فروکش کرد

عکس/ اتفاق عجیب برای صداوسیما بعد از سریال پایتخت

عکس/ حمایت حسن یزدانی از کودکان غزه

فرزندان بازنشستگان در صف وام ازدواج

فیلم/ جزئیات حذف یارانه سه دهک بالا

عکس/ استوری تازه و معنادار ترلانه پروانه با متنی عجیب

عکس خاصی که از جلیلی و رسایی شکار شد

فیلم/ سیل مرگبار در آمریکا

عکس/ تولد ۵۶ سالگی جنیفر لوپز در ترکیه

تهران فردا ۴ مرداد ۱۴۰۴ تعطیل شد؟

عکس/ اولین دیدار با میرحسین موسوی پس از ۱۵ سال حصر

تغییر ساعت فعالیت ادارات در این استان

فیلم/ سردار قاآنی در مراسم چهلمین روز شهادت سردار سلامی

عکس/ استایل پریناز ایزدیار بیشتر از ۲۰۰ میلیون آب خورد!

عکس/ واضح‌ترین تصویری که ناسا از سطح مریخ منتشر کرده است

اولین گفت‌و‌گو‌های ایران و اروپا بعد از جنگ ۱۲ روزه

گروسی: ایران آماده مذاکرات فنی است

فیلم/ روایت دختر شهید طهرانچی از دقایق اولیه موشک باران اسرائیل

رونمایی از زنی که می‌خواست نتانیاهو را بکشد+ عکس

۷ تکلیف راهبردی در پیام رهبری به مناسبت اربعین شهدای جنگ ۱۲ روزه

مدافع پاری‌سن‌ژرمن به اردوی پرسپولیس اضافه شد

عکس/ دیدار عراقچی با خانواده شهید حاجی‌زاده

عکس/ خداحافظی معنادار هوتن شکیبا با سریال تاسیان

عکس/ کامنت وینگر خارجی استقلالی‌ها را سر ذوق آورد