هنگامی‌که لباس‌ها از محیط زیست حرف می‌زنند

اقتصاد۲۴- لباس‌ها نو می‌شود و زمین از روز پیش کهنه و آلوده‌تر. با آمدن نوروز شور و شوق خرید لباس نو، این سنت دیرینه بیش‌تر می‌شود، اما در پس این سنت، چالشی زیست‌محیطی نهفته شده که کمتر به آن توجه می‌شود. «مد سریع» با لباس‌های تولیدشده با الیاف مصنوعی و فرآیند‌های پرمصرف تولید منجر به مصرف‌گرایی بی‌رویه، آلودگی آب و خاک، و زباله‌های نساجی شده است این در حالیست که «مد پایدار» برای خرید نوروزی رویکردی جایگزین را با خرید آگاهانه، انتخاب لباس‌های بادوام و دوستدار محیط زیست و کاهش مصرف بی‌رویه پیشنهاد می‌کند.

صنعت مد یکی از آلاینده‌ترین صنایع جهان محسوب می‌شود. گزارش کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد برای اروپا نشان داده است که صنعت مد دومین مصرف کننده آب در سراسر جهان است و ۲۰ درصد پساب جهانی را تولید می‌کند. تأثیرات این صنعت بر محیط زیست انکارناپذیر است.

مد پایدار؛ راهکاری برای کاهش آلودگی

در این میان، اما مد پایدار به‌عنوان راهکاری برای کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی و اجتماعی توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. در این رویکرد با استفاده از الیاف طبیعی و بازیافتی، کاهش ضایعات، تولید مسئولانه و حمایت از کارگران تلاش می‌کند تا تعادل بین زیبایی، کیفیت و پایداری را برقرار کند. مد پایدار بخشی از صنعت مد و لباس است که با رویکرد حفظ محیط زیست و منابع تجدیدناپذیر شکل گرفته است.

«مد پایدار» با تولید و استفاده از پوشاک با کمترین تاثیر منفی بر محیط زیست، در تضاد با مصرف‌گرایی است و به حقوق نیروی کار، حفظ سلامتی افراد و محیط زیست و حیات وحش اهمیت می‌دهد. برخلاف «مد سریع» که با تولید انبوه، استفاده مفرط از منابع و تأثیرات مخرب بر طبیعت همراه است، «مد پایدار» لباس‌هایی با طول عمر بیشتر از مواد تجدیدپذیر و با فرآیند‌های تولید کم‌آلاینده را توصیه می‌کند. نگرش مد پایدار در حقیقت گامی موثر در جهت کاهش آلودگی‌های محیط زیستی است.

هزینه‌های پنهان تولید یک لباس

تولید یک پیراهن نخی ارزان قیمت به ۲۷۰۰ لیتر آب نیاز دارد. این مقدار آبی است که یک فرد معمولی ​​در ۲.۵ سال می‌نوشد. تولید یک شلوار جین به‌تنهایی بیش از ۷۰۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند؛ رقمی که معادل مصرف آب آشامیدنی یک فرد برای حدود شش سال است. صنعت مد سالانه حدود ۹۲ میلیون تُن زباله نساجی تولید می‌کند و یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان آب شیرین محسوب می‌شود.

گفته می‌شود که مصرف‌کنندگان حدود ۶۰ درصد بیشتر از ۱۵ سال پیش لباس می‌خرند و فقط نصف مدت زمان قبل آنها را نگهداری می‌کنند.  

بیشتر بخوانید: صنعت مد سالانه ۱۵۰ میلیون درخت می‌بلعد

آسیب خرید ناآگاهانه نوروزی به آب و خاک

بسیاری از لباس‌هایی که که در نوروز خریده می‌شود، از الیاف مصنوعی مانند پلی‌استر، نایلون و اکریلیک ساخته شده است. این الیاف نه‌تنها به‌سختی بازیافت می‌شود بلکه هنگام شست‌وشو میکروپلاستیک‌ها را وارد آب می‌کند؛ ذرات ریزی که از فاضلاب‌های شهری به دریا‌ها راه پیدا می‌کند.

در این شرایط یکی از راه‌های کلیدی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی مد، تغییر رفتار مصرف‌کنندگان است. در این جهت خرید لباس‌هایی بادوام بیشتر مورد توجه قرار گیرد. در همین راستا فعالان محیط زیستی با تاکید بر اهمیت مد پایدار، خرید لباس‌هایی با الیاف طبیعی و ارگانیک – مانند پنبه ارگانیک –، انتخاب لباس‌هایی باکیفیت و بادوام، دوخت، تعمیر و بازطراحی لباس‌های قدیمی به جای دور انداختن آنها را توصیه می‌کنند چرا این تغییرات می‌تواند بر کاهش آلودگی محیط زیست و مصرف بی‌رویه منابع موثر واقع شود.

به نظر می‌رسد مد پایدار، دیگر یک انتخاب نیست بلکه با توجه به بحران‌های زیست‌محیطی، تغییر الگو‌های تولید و مصرف در صنعت مد و تأثیر آن در کاهش آلودگی و حفظ منابع طبیعی ضرورت است.