مصرف‌کنندگان بازندگان اصلی بازار خودرو در سال ۱۴۰۳

اقتصاد۲۴- بازار خودروهای داخلی در سال ۱۴۰۳ رکودی بی‌سابقه را تجربه کرد، رکودی که همراه با رکوردزنی تورم در بهمن ماه، این بازار را وارد فاز جدیدی از ناپایداری کرد. بهار سال ۱۴۰۳ را می‌توان پررونق‌ترین فصل بازار خودرو دانست، چراکه تب نوروزی حاکم بر بازار، قیمت خودروهای داخلی را بین ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش داد.

نوسان فصلی بازار خودروهای داخلی

با پایان یافتن فصل بهار و کاهش تقاضای کاذب، قیمت خودروها روندی نزولی در پیش گرفت. اما با شروع تابستان و کاهش عرضه خودروهای داخلی به دلیل ناترازی انرژی، بازار خودرو بار دیگر به روندی صعودی با شیبی ملایم‌تر بازگشت.

پس از گذشت یک ماه از تابستان، بازار خودرو وارد رکودی بی‌سابقه شد که تا پایان سال ادامه داشت. در آخرین ماه سال، با بازگشت تقاضای کاذب عیدانه، بازار خودرو پس از هشت ماه رکود، روندی صعودی، اما ملایم را در پیش گرفت. این روند صعودی تحت تأثیر رکود تورمی و کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده، شدت چندانی نداشته و فاصله معناداری با سالیان گذشته داشت.

عوامل مؤثر بر ناپایداری بازار

در طول سال گذشته، بازار خودرو تحت تأثیر عوامل متعددی قرار گرفت. افزایش قیمت کارخانه‌ای خودروسازان، سیاست‌های کلان اقتصادی، تحولات بین‌المللی، تغییرات منشأ ارزی و نوسانات نرخ ارز، همگی بر این بازار تأثیر گذاشتند. با این حال، کاهش شدت‌پذیری این عوامل تحت تاثیر رکودتومی باعث شد بازار خودرو در یک محدوده قیمتی مشخص، نوسانات محدودی را تجربه کند.

کارشناسان معتقدند بازار خودرو ایران بازاری غیرمولد است که در دام سوداگری گرفتار شده و از کنترل حکمران خارج شده است. در این بازار، نه تولیدکننده و نه مصرف‌کننده، بلکه سوداگرانی فرمان می‌رانند که نگاهشان به تحولات سیاست بین‌الملل و نوسانات نرخ ارز دوخته شده است.

بیشتر بخوانید: رکوردداران نوسان قیمت خودرو در سال ۱۴۰۳

هر تکانه‌ای در مناسبات دیپلماتیک، تأثیر خود را بر نوسانات ارزی می‌گذارد و هر تغییر در نرخ دلار، سرنوشت بازار خودرو را به مسیری تازه می‌کشاند. مسیری که در شرایط رکود، شدت‌پذیری خود را از دست داده، اما در سایه متغیرهای سیاستی و اقتصادی آماده بروز واکنشی متفاوت است.

نگاهی به بازار خودروهای داخلی در سال گذشته نشان می‌دهد یکی از عوامل مهم در تعیین قیمت خودروها، ایجاد تقاضای سفته‌بازی از سوی خودروسازان و کاهش عرضه بوده است. این استراتژی خودروسازان باعث شد برخی خودروها رشد قیمتی چشمگیری را تجربه کنند.

تغییرات قیمتی خودروهای شاخص بازار خودروهای داخلی

در میان خودروهای داخلی، سایپا شاهین و پژو پارس بیشترین تغییرات قیمتی را داشتند. شاهین که در ابتدای سال گذشته با قیمت ۶۵۰ میلیون تومان معامله می‌شد، با پایان سال و مشکلات عرضه محدود، رشد ۳۶ درصدی را تجربه کرد و به ۸۸۵ میلیون تومان رسید.

پژو پارس نیز که در خرداد سال گذشته به دلیل عدم رعایت استانداردهای ایمنی از خط تولید ایران خودرو خارج شد، رشد ۲۹ درصدی در مدل LX و ۲۵ درصدی در مدل پایه (سال) را شاهد بود. قیمت پژو پارس LX از ۸۱۰ میلیون تومان به ۱ میلیارد و ۵۰ میلیون تومان و مدل سال آن از ۶۶۰ میلیون تومان به ۸۲۵ میلیون تومان افزایش یافت.

پس از شاهین و پژو پارس، خودروهای پرتقاضای دیگری نیز رشد قیمتی قابل توجهی داشتند. کوییک R با افزایش ۱۰۷ میلیون تومانی، رشد ۲۷.۰۹ درصدی را تجربه کرد و قیمت آن از ۳۹۵ میلیون تومان به ۵۰۲ میلیون تومان رسید. کوییک S نیز با افزایش ۱۰۰ میلیون تومانی، رشد ۲۵.۹۷ درصدی داشت و به ۴۸۵ میلیون تومان رسید.

در میان محصولات ایران‌خودرو، دنا پلاس با رشد ۲۵.۹۵ درصدی، از ۷۴۰ میلیون تومان به ۹۳۲ میلیون تومان افزایش یافت. سورن پلاس نیز با افزایش ۱۳۸ میلیون تومانی، رشد ۲۰.۴۴ درصدی را ثبت کرد و قیمت آن از ۶۷۵ میلیون تومان به ۸۱۳ میلیون تومان رسید.

تارا اتوماتیک با رشد ۱۸.۶۸ درصدی، از ۹۱۰ میلیون تومان به ۱ میلیارد و ۸۰ میلیون تومان رسید. دنا پلاس اتوماتیک نیز با افزایش ۱۶.۰۶ درصدی، از ۹۶۵ میلیون تومان به ۱ میلیارد و ۱۲۰ میلیون تومان افزایش یافت.

در مقابل، برخی خودروهای پرطرفدار مانند پژو ۲۰۶ تیپ ۲ و پژو ۲۰۷ دنده‌ای نیز رشد کمی را تجربه کردند. پژو ۲۰۶ تیپ ۲ با رشد ۹.۲۴ درصدی، از ۵۹۵ میلیون تومان به ۶۵۰ میلیون تومان رسید، در حالی که پژو ۲۰۷ دنده‌ای با افزایش ۷.۰۲ درصدی، قیمتش از ۷۵۵ میلیون تومان به ۸۰۸ میلیون تومان افزایش یافت.