اقتصاد24 - طی سالهای گذشته، ایران با روند کاهش سطح سفرههای آب زیرزمینی و تبعات آن مواجه است. طبق بررسیها، در زمینه آبهای زیرزمینی، به صورت جمعی رقمی در حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیارد مترمکعب از ظرفیت مخازن دشتها برداشته شده است، بنابراین برای تعادل بخشی باید فرصت مناسبی به آن داد تا به مرور زمان با تغذیه درست این رقم به سفرهها بازگردد.
براساس برنامهریزی صورت گرفته باید در برنامه ششم توسعه ۱۱ میلیارد مترمکعب از برداشت سفرهها کاسته شده و به منابع آبخوان اضافه شود. براین اساس برنامههای متعددی در قالب اجرای طرح احیا و تعادلبخشی برای دستیابی به این مهم در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت.
با توجه به وضعیت بحرانی منابع آبی، انتظار میرود دولت نگاه جدیتری به این موضوع داشته باشد تا در سریعترین زمان ممکن وضعیت منابع آبهای زیرزمینی سر و سامان یابد.
در این باره، عبدالله فاضلی با اشاره به اینکه تعداد چاههای غیرمجاز کشور به حدود ۳۲۰ هزار حلقه رسیده است، گفت: از زمان شروع طرح تعادلبخشی در سال ۱۳۸۴ که این برنامه ردیف اعتباری دریافت کرده است، تاکنون بیش از ۶۶ هزار حلقه چاه غیرمجاز مسدود شده است که از این تعداد حدود ۴۴ هزار حلقه طی چهار سال اخیر و با اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی کشور پر شده است.
وی، برنامه کوتاه مدت وزارت نیرو در این بخش را تعادلبخشی آبخوانهای کشور دانست و افزود: تا پایان برنامه ششم توسعه، درصددیم افت موجود در آبخوانهای کشور را تثبیت کنیم و در مرحله بعد ۶ میلیارد مترمکعب کسری مخزنی که سالیانه در اثر برداشت بیش از حد به آبخوانهای کشور تحمیل شده را جبران کنیم.
دبیر اجرایی طرح احیا و تعادلبخشی آبهای زیرزمینی با تاکید بر اینکه کسری مخزن فعلی آبخوانهای کشور به ۱۳۰ میلیارد مترمکعب رسیده است، گفت: براین اساس باید در فرایند ۱۵ سال بعد از برنامه ششم توسعه، بتوانیم این منابع را جبران کرده و احیای آبخوانها را به دنبال داشته باشیم.
فاضلی با اشاره به اینکه استانهای شمالی گیلان، مازندران و گلستان دارای بیشترین چاه غیرمجاز در کشورند، ادامه داد: پس از این مناطق، آذربایجانغربی، فارس، اصفهان، خراسانرضوی و کرمان بیشترین تعداد چاه غیرمجاز را به خود اختصاص دادهاند.
دبیر اجرایی طرح احیا و تعادل بخشی آبهای زیرزمینی برداشت سالانه چاههای مجاز و غیرمجاز از آبهای زیرزمینی را حدود ۴۶ میلیارد مترمکعب دانست و افزود: از این تعداد حدود ۴.۶ تا پنج میلیارد مترمکعب برداشتها، مربوط به چاههای غیرمجاز و مابقی مربوط به چاههای مجاز است.
بر اساس اعلام پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، وی تاکید کرد: بر اساس برنامه ششم توسعه باید کاهش ۱۱ میلیارد مترمکعبی بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی صورت بگیرد تا به تعادل در این بخش دست پیدا کنیم که ممانعت از برداشت ۴.۶ میلیارد مترمکعبی چاههای غیرمجاز حدود ۴۰ درصد از این برنامه را محقق و نقش مهمی را در به تعادل رسیدن آبخوانهای کشور ایفا خواهد کرد.
منبع: ایسنا