پیش شرط های گشایش اقتصادی پس از موفقیت مذاکرات ایران و آمریکا/ FATF یک نیاز است و نمی‌توان آن را کنار گذاشت

اقتصاد۲۴- انتشار رسمی خبر آغاز مذاکرات میان ایران و آمریکا کافی بود تا بازار‌های طلا، سکه و ارز را به سمت نزولی شدن قیمت‌ها ببرد و بازار سهام نیز به اخبار مذاکرات چراغ سبز نشان دهد. ادامه روند رو به رشد بورس تهران و ریزش قیمت‌ها در بازار‌های مالی، اکنون که راند اول مذاکرات عمان تمام شده است، همچنان تداوم دارد. هرچند نگرانی کارشناسان و فعالان بازار از به نتیجه نرسیدن مذاکرات و بازگشت قیمت‌ها روی دور صعود است.

با این حال پس از گذشت دور اول مذاکرات، دو طرف آن را مثبت ارزیابی کردند و امید‌ها به نتیجه مثبت مذاکرات و دوری از تنش، تقویت شده است. اما مسئله مهم دیگر این است که با فرض انجام توافق و به دنبال آن تقویت ارزش پول ملی، چگونه خون رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری مجدد به رگ‌های اقتصاد کشور تزریق شود تا در نتیجه مذاکرات، ثبات اقتصادی نیز حاصل شود.

حمیدرضا صالحی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران درباره مهم‌ترین شاخص‌هایی که پس از انجام توافق، می‌تواند ثبات و رشد اقتصادی را در کشور ایجاد کند به اقتصاد ۲۴ گفت: «پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد مهم‌ترین شاخصی است که به سیاست‌های کلان اقتصاد داخلی بازمی‌گردد. ما همچنان با این مشکل مواجه هستیم که اقتصادمان برپایه نفت است و به همین دلیل دولت به دنبال سیاست‌های اشتباهی مانند ارز چند نرخی است. امیدوارم اگر توافقی برقرار شد و فروش نفت ایران بالا رفت، مجددا از سیاست‌های اشتباه پیروی نکنیم بلکه کاری کنیم که اقتصاد مولد و رقابت پذیری در کشور شکل گیرد، صادرات و رفاه مردم افزایش و نرخ تورم و بیکاری مردم بهبود پیدا کند. درواقع اگر مذاکرات نتیجه مثبت داشته باشد، صرف واکنش مثبت بازار‌ها کافی نیست بلکه باید شاخص‌های اقتصاد کلان را بهبود بخشیم و سیاست‌های درستی را اتخاذ کنیم.»

وی در پاسخ به اینکه منظور از سیاست‌های درستی که پس از توافق باید در پیش گرفته شود، چیست؟ بیان کرد: «یکی از سیاست‌های درست در حوزه اقتصاد کلان این است که سیاست چند نرخی بودن ارز حذف شود و به سمت ارز تک نرخی حرکت کنیم. میزان صادرات ما به دلیل سیاست‌های اشتباه پیمان سپاری ارز و چند نرخی بودن ارز به کمترین حد خود رسیده است.»

این فعال اقتصادی با اشاره به سیاست‌های نادرست در حوزه انرژی تاکید کرد: «بحث یارانه انرژی کشور هم یکی از سیاست‌های اشتباه است. ما نمی‌توانیم تا ابد، ماهی چند صد میلیارد دلار یارانه انرژی بدهیم؛ یارانه انرژی باید به مرور کم و تبدیل به درآمد و پروژه‌های مولد شود. عدم تعیین تکلیف یارانه‌های انرژی باعث شده است که پروژه‌های بهینه‌سازی ما معلق و تعطیل شود. در یک کلام باید بگویم که اقتصاد وابسته به نفت دیگر چاره‌ساز مشکلات ما نیست. حتی اگر درآمد نفتی ما بالا برود، حکمرانی کشور باید حکمرانی مطلوب باشد و از حالت اقتصاد وابسته به نفت خارج شود.»

صالحی ضمن بیان اینکه تاکنون سیاست‌های پراشتباهی در اقتصاد کلان و خرد داشته‌ایم، افزود: «نمونه دیگر این تصمیمات غلط، مسئله تغییر ساعت است که سال به سال باید انجام دهید، اما باز دوباره یک عده با سخنان عوامانه و غیرکارشناسانه مانع اجرای آن می‌شوند که خود عامل افزایش مصرف انرژی است. ضمن اینکه به دلیل عدم سرمایه‌گذاری کافی در حوزه انرژی، کشور به سمت خاموشی می‌رود. حتی اگر رابطه ما با دنیا بهبود پیدا کند و درآمد نفتی ما به جای ۲۰ میلیارد دلار به ۵۰ میلیارد دلار برسد، باز هم با این سیاست‌ها نمی‌توانیم موفقیتی به دست بیاوریم و به رشد اقتصادی برسیم.»

بیشتر بخوانید: موفقیت مذاکرات، قیمت دلار را به ۸۰ هزار تومان کاهش می‌دهد/ ادامه مذاکرات می‌تواند روند نزولی قیمت طلا و سکه را تداوم بخشد

این عضو اتاق بازرگانی تهران همچنین درباره ضرورت پیوستن ایران به FATF بیان کرد: «FATF یک نیاز است و نمی‌توانید کنار بگذارید، چون می‌خواهید با دنیا رابطه داشته باشید. نمی‌توانید از صادرات و واردات صحبت کنید بدون اینکه با بانکی ارتباط داشته باشید. تنظیم روابط با نظام بانکی دنیا یعنی پیوستن به FATF. با پذیرش FATF این پیام را به دنیا مخابره می‌کنیم که می‌توانند با ایران شروع به کار کنند.»

وی همچنین درخصوص نیاز به سرمایه گذاری خارجی برای برطرف کردن بحران انرژی در ایران به اقتصاد ۲۴ گفت: «در سال ۹۶ که برجام منعقد شد ما در اتاق بازرگانی شاهد بودیم که بسیاری از سرمایه گذاران خارجی علاقه‌مند بودند در ایران، به خصوص در حوزه انرژی سرمایه گذاری کنند. حتی فرانسوی‌ها و آلمانی‌ها سرمایه‌گذاری کردند ولی رویه‌ای که ما داشتیم آنها را دلسرد و از کشور خارج کرد. در بحث سرمایه گذاری در حوزه انرژی کاری کردیم که یک سرمایه‌گذار می‌خواست ۱۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی راه‌اندازی کند، ولی همان ابتدای راه آنقدر سنگ‌اندازی کردند که منصرف شد. در موضوعات قرارداد‌ها ما صادق نبودیم و سرمایه‌گذار هم مانند آهویی است که اگر امنیت نباشد، فرار می‌کند. در مجموع تفکری هم وجود دارد که گویی اصلا نیاز نمی‌بیند که ایران به سمت رشد و توسعه برود و این یکی از موانع سرمایه‌گذاری است.»

صالحی در پایان تاکید کرد: «ایران برای سرمایه‌گذاران خارجی یک بازار بکر و دست نخورده است. از این رو ما باید تلاش کنیم تا از سود مالی خوب استفاده و عقب‌ماندگی‌مان را جبران کنیم. چنانچه نگاه سرمایه‌گذاران به ایران مثبت شود، سرمایه گذاران داخلی هم تشویق می‌شوند و بسیاری از پروژه‌های نیمه تعطیل مجدد فعال خواهند شد.»