موانع تداوم روند مثبت بورس چیست؟

اقتصاد۲۴- بررسی وضعیت بازار سهام نشان می‌دهد؛ ارزش معاملات از محدوده حدود ۶‌همت در تاریخ ۱۹فروردین، به سطح چشمگیر ۲۱‌همت در تاریخ ۷ اردیبهشت ماه افزایش یافته‌است. در حال‌حاضر، ارزش معاملات در حوالی ۱۶‌همت قرار دارد. اگر طی چند روز آینده این رقم به زیر ۱۵‌هزار میلیارد‌تومان برسد و تثبیت شود، می‌تواند در کوتاه‌مدت بر ورود پول حقیقی تاثیر منفی بگذارد؛ زیرا در چنین شرایطی، میانگین پنج روزه معاملات پایین‌تر از میانگین بیست روزه خواهد آمد و همین موضوع احتمالا مانعی برای تداوم روند مثبت خواهد بود.

از نظر سرانه خرید و فروش نیز طی چند روز گذشته تعادل نسبی در بازار حاکم بوده، به‌جز در تاریخ سیزدهم که شاهد افزایش محسوس در سرانه خریداران بودیم، در سایر روز‌ها تقریبا وضعیت متعادلی برقرار بوده و حتی تا حدودی به سمت افزایش سرانه فروش متمایل شده‌است. به‌طور نمونه، در روز دوشنبه، حدود ۶۵‌میلیون‌تومان سرانه خرید و ۶۷‌میلیون‌تومان سرانه فروش ثبت شده‌است.

درخصوص ورود و خروج پول حقیقی، باید اشاره کرد؛ پس از دو روز کاری که با خروج شدید پول همراه بود، خوشبختانه دیروز بازار با ورود پول همراه بود. میزان ورود پول به معاملات خرد اشخاص حقیقی، شامل سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی، در حدود ۱۳۰‌میلیارد‌تومان بوده‌است. البته در ابتدای بازار روز دوشنبه، به‌ویژه تا ساعت ۹:۳۰ الی ۹:۴۵، وضعیت ورود پول بسیار مطلوب‌تر بود و رقم آن حتی به حدود ۳۸۸‌میلیارد‌تومان نیز رسید، اما به تدریج از نیمه بازار به بعد، این روند کاهشی شد و در نهایت در حدود ۱۳۰‌میلیارد‌تومان به پایان رسید.

از منظر تحلیل تکنیکال نیز همان گونه که در یادداشت گذشته در تاریخ ۲۴ ماه‌جاری و با محوریت موضوع «مذاکرات عمان و بازارها» عنوان شد، پس از عبور شاخص‌کل از سقف ۲‌میلیون و ۹۴۰‌هزار واحد، روند صعودی بازار روان‌تر شد، پس از عبور از آن سطح که گره مقاومتی کوچکی ایجاد‌کرده‌بود، بازار وارد فاز‌رشد قابل‌توجهی شد. با توجه به ساختار اصلاحی بازار، در صورت ادامه شرایط مناسب، انتظار داریم بازار اصلاحی جزئی را تجربه کند و سپس روند صعودی خود را از سر بگیرد.

بیشتر بخوانید:ریسک‌های سیاسی چگونه رونق معاملات بازار سهام را برهم زد؟

از نظر ارزش دلاری، ارزش کلی بازار سرمایه در حال‌حاضر در محدوده ۱۳۲‌میلیارد دلار برآورد می‌شود؛ در حالی‌که میانه تاریخی ارزش دلاری بازار حدود ۲۰۰‌میلیارد دلار بوده‌است. این فاصله نشان‌دهنده وجود پتانسیل رشد قابل توجه در بازار است. نسبت قیمت به درآمد (P/E) بازار نیز در حال‌حاضر حدود ۱۰‌واحد است، در حالی‌که میانگین تاریخی آن نزدیک به ۹‌واحد بوده‌است. باید توجه داشت که هنوز صورت‌های مالی سالانه شرکت‌ها منتشر نشده و مجامع نیز برگزار نشده‌اند. با این حساب، پیش‌بینی می‌شود که P/E آینده‌نگر بازار در حدود ۶.۵واحد باشد که نسبت به میانگین تاریخی‌عددی پایین‌تر است و نشان از ارزندگی نسبی بازار دارد.

در مجموع، مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر روند بازار، مساله مذاکرات سیاسی و نتایج آن است. واکنش سریع و شدید بازار به هرگونه توییت، پست یا اظهارنظر از سوی مقامات ایرانی یا آمریکایی به خوبی نشان می‌دهد؛ فضای بازار تحت‌تاثیر مستقیم تحولات سیاسی قرار دارد و سه سناریو در افق آن ترسیم می‌شود. سناریوی اول با توافق و رشد سریع بازار سهام همراه است، سناریوی دوم عدم‌توافق و عدم‌تنش سیاسی است که با رشد بازار با سرعت کمتر همراه است. سناریوی سوم نیز عدم‌توافق و ریسک تنش سیاسی را به‌همراه دارد که منجر به ریزش بازار سهام می‌شود. نرخ بهره نیز به‌عنوان یک فاکتور مهم در این معادله نقش دارد.

در حال‌حاضر بانک‌ها به‌صورت اسمی نرخ ۲۳ الی ۲۴‌درصدی را اعلام می‌کنند، اما در عمل برخی بانک‌ها حتی تا ۳۰‌درصد هم به سپرده‌ها سود پرداخت می‌کنند. از سوی دیگر، نرخ اوراق اخزا که به‌عنوان رقیب بازار سهام شناخته می‌شود، در برخی سررسید‌ها بازدهی ساده ۳۳‌درصد و بازده تا سررسید (YTM) حدود ۳۵‌درصد دارد. این شرایط جذب پول حقیقی به بازار سرمایه را دشوارتر کرده‌است؛ چراکه ورود پول درشت یا به‌عبارتی همان سرمایه‌گذاری‌های بزرگ، موتور اصلی رشد و تحرک بازار به‌حساب می‌آید و این نرخ‌های جذاب بانکی مانعی در‌برابر آن است.