تهدید آمریکا به قطع بودجه آژانس در صورت تصویب قطعنامه

اقتصاد۲۴- در حاشیه شصت و نهمین کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از ۱۵ تا ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۵ در وین اتریش در حال برگزاری است، تنش‌های دیپلماتیک میان ایران و ایالات متحده بر سر یک قطعنامه شدت گرفته است.

بر اساس اطلاعات ویژه‌ای که به خبرنگار شبکه المیادین در وین رسیده واشنگتن تهدید کرده است که در صورت تصویب قطعنامه پیشنهادی ایران توسط هیئت مدیره آژانس، بودجه و کمک‌های مالی خود به این سازمان را قطع خواهد کرد و حتی ممکن است از عضویت در آن خارج شود.

این تهدید که پیش از این توسط توسط بهروز کمالوندی، معاون سازمان انرژی اتمی ایران هم تأیید شده بخشی از فشار‌های گسترده آمریکا برای جلوگیری از تصویب قطعنامه‌ای است که خواستار حفاظت از تأسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس می‌شود و هر گونه حمله به آنها را ممنوع اعلام می‌کند.

کنفرانس عمومی آژانس بالاترین نهاد تصمیم‌گیری این سازمان است که هر ساله برای بحث در مورد مسائل هسته‌ای، ایمنی و عدم اشاعه برگزار می‌شود.

در سال جاری، حضور مقامات ارشد ایرانی از جمله کمالوندی، این رویداد را به صحنه‌ای برای تقابل دیپلماتیک تبدیل کرده است. ایران، که برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود را تحت نظارت آژانس پیگیری می‌کند، پیشنهادی برای قطعنامه ارائه داده که بر اساس قطعنامه‌های پیشین سازمان ملل و آژانس اتمی (مانند قطعنامه ۴۸۷ شورای امنیت در سال ۱۹۸۱ که حملات هوایی اسرائیل به رآکتور هسته‌ای عراق را محکوم کرد، و قطعنامه‌های ۱۹۸۵ و ۱۹۹۰ IAEA در مورد حفاظت از تأسیسات هسته‌ای) تدوین شده است.

این قطعنامه بر اصل حفاظت از تأسیسات هسته‌ای تحت ضمانت‌نامه‌های IAEA تأکید دارد و خواستار احترام جهانی به ممنوعیت حملات به چنین تأسیساتی می‌شود.

بیشتر بخوانید:پیش‌نویس قطعنامه ایران، روسیه و چین درباره ممنوعیت حمله به تاسیسات هسته‌ای

انگیزه ایران از این پیشنهاد، به‌ویژه پس از حملات اخیر به تأسیسات هسته‌ای خود و نقض حاکمیت قطر توسط اسرائیل در ۹ سپتامبر ۲۰۲۵، ریشه در نگرانی‌های امنیتی دارد. ایران استدلال می‌کند که حملات خارجی به تأسیسات هسته‌ای، نه تنها نقض منشور سازمان ملل است، بلکه امنیت جهانی را تهدید می‌کند. کمالوندی در اظهارات خود تأکید کرد که این قطعنامه بر اساس سابقه‌ای از قطعنامه‌های مشابه استوار است و هدف آن تقویت رژیم عدم اشاعه است، نه تقابل مستقیم.

با این حال، ایالات متحده و متحدان اروپایی‌اش (E۳: بریتانیا، فرانسه و آلمان) این پیشنهاد را "سیاسی" خوانده و تلاش می‌کنند آن را بلوکه کنند. ایالات متحده، به عنوان بزرگ‌ترین تأمین‌کننده مالی آژانس اتمی از این اهرم برای اعمال نفوذ استفاده می‌کند.