دورهمی نماینده ویژه آمریکا و هیات‌های اسرائیل و عرب در مصر

اقتصاد۲۴- در حالی که قاهره به صحنه رفت‌وآمد دیپلمات‌ها و میانجی‌های منطقه‌ای بدل شده، همه نگاه‌ها به میز مذاکراتی دوخته شده که می‌تواند سرنوشت جنگی دو ساله و هزاران گروگان و زندانی را رقم بزند. مقام‌های اسرائیلی از «هفته‌ای دراماتیک» سخن می‌گویند و حماس وعده داده برای نخستین بار آماده مذاکره جدی است. مقام‌های اسرائیلی و عربی می‌گویند زمان برای رسیدن به توافق محدود است و گفت‌و‌گو‌ها باید با سرعت پیش رود. یک مقام بلندپایه اسرائیلی تاکید کرد: «ما در آستانه هفته‌ای دراماتیک هستیم.» بر اساس طرح ترامپ، همه گروگان‌ها- چه زنده و چه کشته- باید ظرف ۷۲ ساعت آزاد شوند. با این حال تل‌آویو می‌داند که اجرای این جدول زمانی بسته به شرایط می‌تواند طولانی‌تر شود.

یک مقام حماس به خبرگزاری فرانسه گفت مصر میزبان گفت‌وگوی درون‌فلسطینی درباره آینده غزه و شکل اداره نوار غزه خواهد بود. او افزود: «ما آماده آغاز فوری مذاکرات برای نهایی کردن همه مسائل هستیم.» گزارش‌ها نشان می‌دهد اسرائیل با تبادل ۲۵۰ زندانی با محکومیت طولانی و بیش از ۱۷۰۰ نفر بازداشت‌شده پس از حمله ۷ اکتبر موافقت کرده است. مقام‌های امنیتی اسرائیل نیز فهرست آزادی زندانیان را تهیه می‌کنند و هر دو طرف نقشه‌های عقب‌نشینی را بررسی کرده‌اند.

فشار آمریکا و تغییر موضع اسرائیل

ارتش اسرائیل شنبه اعلام کرد که بنا به دستور رهبران اسرائیل، آماده اجرای مرحله نخست طرح ترامپ است. یک مقام اسرائیلی گفت ارتش در غزه به وضعیت دفاعی منتقل شده، اما هیچ نیرویی از نوار غزه خارج نشده است. این تحول ساعاتی پس از آن رخ داد که ترامپ به اسرائیل دستور توقف بمباران داد. او نوشت: «فورا باید بمباران متوقف شود تا گروگان‌ها به سرعت و در امنیت آزاد شوند. این تنها درباره غزه نیست، بلکه درباره صلحی دیرینه در خاورمیانه است.» نتانیاهو نیز جمعه‌شب بیانیه‌ای صادر کرد و بدون اشاره به شکاف‌ها با حماس، تعهد اسرائیل به پایان جنگ را اعلام نمود. این بیانیه به گفته یک مقام اسرائیلی تحت فشار مستقیم واشنگتن منتشر شد. یک تیم مذاکره نیز آماده سفر است، هر چند تاریخ آن مشخص نشده است.

نقش مصر و میانجی‌های عربی

یک مقام ارشد مصری گفت که گفت‌و‌گو‌ها بر آزادی گروگان‌ها و تبادل صد‌ها زندانی فلسطینی متمرکز است. او تاکید کرد میانجی‌های عربی همچنین به‌دنبال ایجاد گفت‌وگویی فراگیر میان فلسطینی‌ها هستند تا موضعی واحد درباره آینده غزه شکل گیرد. جهاد اسلامی فلسطین نیز با تغییر موضع، پاسخ حماس به طرح ترامپ را پذیرفت.

بیشتر بخوانید:فیلم/ چرا حماس آتش‌بس را پذیرفت؟

طبق طرح ترامپ، حماس باید طی سه روز باقی‌مانده ۴۸ گروگان را آزاد کند که حدود ۲۰ نفر آنان زنده‌اند. در مقابل، اسرائیل عملیات را متوقف کرده و از بخش‌هایی از غزه عقب‌نشینی می‌کند، صد‌ها زندانی را آزاد می‌سازد و مسیر کمک‌های بشردوستانه و بازسازی را می‌گشاید.

اما بیانیه رسمی حماس فقط به آزادی گروگان‌ها و انتقال قدرت به دیگر فلسطینی‌ها اشاره داشت و موضوع خلع سلاح- بخش اصلی طرح- را بی‌پاسخ گذاشت. امیر آویوی، ژنرال بازنشسته اسرائیلی، گفت: «می‌توان چند روز آتش‌بس کرد تا گروگان‌ها آزاد شوند، اما اگر حماس سلاح زمین نگذارد، عملیات از سر گرفته می‌شود.» عودد عیلام، پژوهشگر مرکز مطالعات امنیتی، نیز تاکید کرد تغییر لحن حماس تنها بازآرایی خواسته‌های قدیمی در قالبی نرم‌تر است و فاصله میان گفتار و عمل همچنان عمیق باقی مانده است.