
اقتصاد۲۴-عرضه خودرو در بورس یکبار دیگر روی میز شورای رقابت آمده است.همزمان با درخواست سازمان بورس برای فروش سواریهای ایرانخودرو، شورای رقابت روز ۱۵ مهر تشکیل جلسه میدهد و یکی از مواردی که در این جلسه بررسی میشود به تایید یا رد تشکیل بازار سوم برای خودرو ارتباط پیدا میکند.
قیمت خودرو در بورس بهشکلی است که چیزی بین نرخ مصوب کارخانه و بازار آزاد قرار میگیرد. بههمین خاطر همه طرفین معامله راضی هستند. این وسط ایرادی که شورای رقابت برمبنای اجرای دقیق قانون مطرح میکند، میتواند همه معادلات را تغییر دهد.
فروش خودرو در بورس میتواند هر سه طرف معامله را راضی کند؛ خریدار، فروشنده و بورس. طرف خریدار یعنی ایرانخودرو و سایپا و مونتاژکاران که جلوتر از همه خوشحال میشوند و کلاهشان را هم بالا میاندازند.
فروش خودرو در بورس به فروشنده فرصت میدهد تا با قیمتی بالاتر از نرخ مصوب کارخانه اقدام به عرضه خودرو کند. مثلا خودرویی که در کارخانه ۷۰۰ میلیون تومان قیمت خورده، با عرضه در بورس قیمتی بالاتر از ۷۰۰ میلیون پیدا میکند و بههمین خاطر خودروسازان در به در دنبال دریافت مجوز فروش خودرو در بورس هستند.
عرضه خودرو در بورس برای خریدار هم صرفه مالی دارد. قیمت خودرو در بورس با اینکه از نرخ مصوب کارخانه بالاتر است، اما زیر بازار آزاد تعیین میشود و میتواند از این لحاظ به نفع خریدار باشد.
خود سازمان بورس بهعنوان طرف سوم معامله هم از عرضه خودرو استقبال میکند. ورود پول به بازار بورس یکجوری اعتباربخشی بهحساب میآید و در سالهای گذشته سازمان بورس به دفعات از عرضه محصولات داخلی و مونتاژی استقبال کرده است.
قیمت خودرو در بورس اصلیترین دلیل خودروسازان برای پافشاری روی عرضه در این بازار است. اجازه دهید این بخش را با عدد و رقم بررسی کنیم.
فروش محصولات ایران خودرو در بورس سه قبل در چنین روزهایی یعنی پاییز ۱۴۰۱ برای اولینبار کلید خورد. پژو ۲۰۷ اتومات یکی از مدلهای مختلفی بود که درجریان عرضه خودرو در بورس بهفروش رسید و روز ۹ آذر آن سال با قیمت پایه ۲۸۵ میلیون در دسترس خریداران قرار گرفت.
قیمت پژو ۲۰۷ اتومات در جریان معاملات روز ۹ آذر ۱۴۰۱ توسط خریداران بهشکل میانگین تا ۴۶۲ میلیون بالا رفت. خود ایران در آن برهه پژو ۲۰۷ اتومات را از طریق پیشفروشهای مرسوم قریب ۳۱۸ میلیون میفروخت و همزمان در بازار آزاد خودرو قیمت پژو ۲۰۷ اتومات ۵۲۰ میلیون تومان اعلام میشد. قیمت پژو ۲۰۷ اتومات در بورس بهاین ترتیب چیزی بین کارخانه و بازار آزاد میافتد.
بیشتر بخوانید: سقوط سنگین قیمتها در بازار خودرو + جدول
قیمت خودرو در بورس نهایتا توسط خود خریداران تعیین میشود و شرایطی مشابه مزایده پیدا میکند. طوریکه بالاترین ارقام پیشنهادی، فروشنده را راضی به فروش خواهد کرد.
شورای رقابت تنها مخالف عرضه خودرو در بورس حساب میشود.مخالفت شورای رقابت با فروش خودرو در بورس، سال ۱۴۰۱ منجر به توقف این مدل خریدوفروش شد و شواری رقابت تا همین امروز هم نقش تنها مخالف عرضه خودرو در بورس را برعهده دارد.
ایراد اصلی که شورای رقابت به عرضه خودرو در بورس میگیرد، تغییر قیمت مصوب در بازار سوم است. شورای رقابت اعتقاد دارد خودروسازان در بازاری که اصطلاحا به بازار انحصاری شهرت پیدا میکند، اجازه فروش خودرو با نرخ مصوب را دارند.
اضافه شدن بورس به عنوان بستری جدید برای فروش خودرو، مجوز عبور از سقف قیمت مصوب است و قانون را دور میزند.
اواخر شهریور امسال بحث عرضه دوباره خودرو در بورس مطرح شد. هیئت پذیرش بورس کالای ایران روز ۱۶ شهریور حتی از آمادگی برای عرضه سه محصول ایرانخودرو یعنی ریرا، سورن و رانا را خبر داد. سخنگو شورای رقابت بلافاصله با عرضه سواریهای پرطرفدار در بورس مخالف کرد و نهایتا تصمیمگیری جدید به جلسه روز ۱۵ مهر موکول شد.