
اقتصاد۲۴- دههها پس از اولین گزارشها، برخی پروندههای جاسوسی همچنان معماگونه باقی مانده و علاقهمندان تاریخ، کارشناسان اطلاعاتی و نظریهپردازان توطئه را مجذوب خود میکنند. از جاسوسان ناپدیدشده تا مزدوران دوپهلو، این پروندههای حلنشده کلیدهای معماهای جنگ سرد، دولتهای پنهان و اهداف مخفی را در خود دارند. در اینجا برخی از مرموزترین معماهای جاسوسی را مرور میکنیم که توضیحی برایشان ارائه نشده، حدس و گمانهای زیادی را برانگیخته و گاه مسیر تاریخ را نیز تغییر دادهاند، اما تا امروز همچنان در پرده ابهام باقی ماندهاند.

ماجرای دی. بی. کوپر؛ چه کسی آن هواپیما را ربود؟
در سال ۱۹۷۱، مردی با نام دَن کوپر یک هواپیمای خطوط هوایی Northwest را ربود، ۲۰۰ هزار دلار باج گرفت و در شب بر فراز شمال غرب اقیانوس آرام با چتر نجات فرود آمد. با وجود تحقیقات گسترده و دههها حدس و گمان، هویت واقعی و سرنوشت کوپر هنوز مشخص نیست. افبیآی رسماً تحقیقات خود را در سال ۲۰۱۶ بست، اما کارآگاهان آماتور و علاقهمندان همچنان سرنخها را دنبال میکنند و این راز آمریکایی را زنده نگه داشتهاند.

شبکه جاسوسی پنج نفره کمبریج چه کسانی بودند؟
در طول و بعد از جنگ جهانی دوم، افسران اطلاعات بریتانیا کیم فیلبی، گای برگس، دونالد مکلین، آنتونی بلانت و جان کِیرنکراس بهعنوان مزدوران دوگانه شوروی عمل کردند. چند نفر از این گروه که به «پنج نفره کمبریج» معروف شدند، افشا شدند و به شوروی پناه بردند، اما هنوز مشخص نیست که آیا افراد بیشتری در این شبکه دخیل بودهاند یا خیر. وسعت کامل فعالیتهای جاسوسی آنها نیز بهطور کامل کشف نشده است. برخی تاریخدانان معتقدند ممکن است جاسوسان شناسایینشده دیگری نیز در اطلاعات بریتانیا فعالیت میکردهاند.

آلمانی که به روسها علیه نازیها کمک کرد: داستان ریچارد زورگه
ریچارد زورگه، روزنامهنگار آلمانی، در طول جنگ جهانی دوم بهعنوان جاسوس برای شوروی فعالیت میکرد. او به دلیل هشدار به اتحاد جماهیر شوروی درباره برنامههای آلمان نازی در جنگ شناخته شده است.
بیشتر بخوانید: تبرئه یک تبعه آلمانی-فرانسوی از اتهام جاسوسی
وی در سال ۱۹۴۱ در ژاپن دستگیر و در سال ۱۹۴۴ اعدام شد. هنوز مشخص نیست که زورگه شبکهای بزرگتر داشته یا خیر و نوع اطلاعاتی که منتقل کرده، بهطور کامل روشن نیست.

دادگاه جاسوسی روزنبرگها؛ آیا همسر واقعاً جاسوس بود؟
جولیوس روزنبرگ و همسرش اتل روزنبرگ در سال ۱۹۵۳ به جرم انتقال اسرار سلاحهای اتمی به شوروی اعدام شدند. اسناد سریشده حضور جولیوس در جاسوسی را تأیید کردهاند، اما میزان دخالت اتل هنوز محل بحث است. آیا او قربانی جو هیستری دوران جنگ سرد بوده است؟ برخی کارشناسان بر این باورند، در حالی که برخی دیگر معتقدند هر دو مقصر بودند و این پرونده یکی از بحثبرانگیزترین دادگاههای جاسوسی آن دوره باقی مانده است.

جاسوس یا قربانی؟ ماتا هاری، زنی مرموز یا بهانهای برای پنهان کردن حقیقت؟
ماتا هاری، با نام واقعی مارگارتا گرترویدا زله، در سال ۱۹۱۷ توسط فرانسویها به جرم جاسوسی اعدام شد. اما برخی تاریخدانان معتقدند او قربانی بود و برای پنهان کردن شکستهای نظامی فرانسه بهانه شد. نقش واقعی او در جاسوسی و اینکه آیا مزدور دوپهلو بوده، هنوز محل بحث است. سابقه او بهعنوان رقصندهای اغواگر، بر رمز و راز شخصیتش افزوده است، اما احتمالاً حقیقت هرگز فاش نخواهد شد.

آیا قتل «دالیا سیاه» پرونده جاسوسی بود؟
قتل الیزابت شورت در سال ۱۹۴۷ که به «دالیا سیاه» مشهور شد، یکی از معروفترین پروندههای سرد آمریکا باقی مانده است. آیا او به دلیل ارتباط با جاسوسی کشته شد؟ برخی معتقدند بله، با توجه به ارتباط احتمالی او با برخی نیروهای نظامی و آگاهی از عملیات مخفی. این حدس و گمانها و نظریههای توطئه مدتهاست که کارآگاهان آماتور و جرمشناسان را مجذوب خود کرده است.

چه کسی الکساندر لیتویننکو را مسموم کرد؟
الکساندر لیتویننکو، جاسوس سابق روسیه، در سال ۲۰۰۶ در بیمارستان لندن پس از مسمومیت با پولونیم-۲۱۰ کشنده درگذشت. آیا این قتل به دستور دولت و توسط مأموران روسیه انجام شده است؟ تا امروز جزئیات درباره عاملان و انگیزههای آنها مشخص نشده است. همچنین فعالیتهای کامل اطلاعاتی لیتویننکو همچنان مرموز باقی مانده است.
پرونده نیکل توخالی؛ چه کسی پیام مخفی را گذاشت؟
در سال ۱۹۵۳، یک کاغذ با پیامهای رمزگذاریشده داخل یک سکه نیکل توخالی در نیویورک پیدا شد. پس از تحقیقات، جاسوس شوروی رادولف آبل دستگیر شد. اما شبکه کامل مرتبط با این پرونده و دیگر پیامهای مخفی هنوز تا حدی حلنشده باقی مانده است. این یکی از جذابترین پروندههای جاسوسی دوران جنگ سرد است.
منبع: wionews