
اقتصاد۲۴- ایران این روزها زیر گرمایی فراتر از حد نرمال له میشود؛ گرمایی که نه فقط فصل را بههم زده، بلکه بحرانهای بیآبی، نابودی محصولات کشاورزی و تهدید سلامت شهری را همزمان فعال کرده است.
از سدهای خالی و زمینهای ترکخورده گرفته تا خیابانهای گرم کلانشهرها، هر گوشه کشور در حال سوختن است و هشدارها از یک پاییز بیرحم و تلخ حکایت میکنند.
ایران این روزها درگیر یک پاییز غیرمعمول است؛ پاییزی که نه با نسیم خنک، که با گرمایی تهاجمی و غیرمنتظره میآید و هر گوشه کشور را زیر شعلههایش میگیرد. میانگین دما در بیشتر نقاط کشور بالاتر از حد نرمال است و این انحراف ساده به ظاهر فصلی، در واقع زنجیرهای از بحرانهای آب، معیشت، کشاورزی و اکوسیستم را فعال میکند؛ بحرانی که هر روز که میگذرد، سنگینتر و غیرقابل کنترلتر میشود.
سدها در جنوب و غرب کشور که زمانی پناهگاه منابع آب بودند، امروز فقط خاطرهای از ذخایر آبی دارند. گرمای غیرمعمول پاییزی، تبخیر آب را تسریع کرده و سفرههای زیرزمینی، آخرین امید مردم و کشاورزان، با شتابی نگرانکننده در حال تخلیهاند.
هر قطره آبی که از دست میرود، آینده کشاورزی و تأمین غذای کشور را در خطر قرار میدهد. در بسیاری از روستاها، لولههای آب خشک شدهاند و مردم مجبورند کیلومترها برای آب طی کنند؛ تصویری که در قلب ۱۴۰۴ ایران، عادی و تلخ شده است.
زمینی که روزی نان ایران را میداد، حالا زیر آفتاب سوزان ترک میخورد. کشاورزان، با دستهای پینهبسته و امیدهای خسته، هر روز شاهد نابودی محصولاتی هستند که حاصل ماهها تلاش و عرق ریختنشان است.
بیشتر بخوانید:اینفوگرافی/ راههای جلوگیری از افسردگی پاییزی
گرمای غیرمعمول پاییزی، رطوبت خاک را میبلعد و محصولات باغی و زراعی را به قربانیان خاموش این بحران تبدیل میکند. نتیجه؟ افزایش قیمت مواد غذایی، فشار بر سفره خانوادهها و بحران معیشتی که در شهرها و روستاها با شدت متفاوت، اما پیوسته حس میشود.
زاگرس و البرز، قلب سبز ایران، زیر فشار گرما و خشکی در حال سوختناند. جنگلها، مراتع و دشتها، پیش از این با خشکسالیهای پیدرپی دست و پنجه نرم کردهاند، اما تداوم هوای گرم پاییزی، خطر آتشسوزی را به شدت افزایش میدهد.
حیوانات مهاجر، پرندگان و حتی حشرات، دچار اختلال در چرخه زندگی شدهاند؛ تنوع زیستی در حال تحلیل است و تعادل اکوسیستم به لبۀ پرتگاه رسیده است.
تهران، اصفهان، مشهد؛ کلانشهرهایی که هر ساله با آلودگی هوا و فشار شبکههای انرژی دست و پنجه نرم میکنند، حالا با گرمای غیرمعمول پاییزی در تنگنا قرار گرفتهاند.
برق و سیستم خنککننده با فشار بیش از حد کار میکنند، تنفس شهروندان سختتر شده و سالمندان و کودکان، نخستین قربانیان این تابستان پاییزی هستند. گرما و آلودگی هوا ترکیب شده و این تهدید را به یک بحران سلامت عمومی تبدیل کرده است.
گرمای پاییزی، فقط یک پدیده جوی نیست؛ تصویری واقعی از بحرانی است که بیصدا کشور را میبلعد. از آب و خاک تا محصولات کشاورزی و سلامت انسانی، همه چیز در معرض تهدید قرار گرفته است. اگر مدیریت منابع آب و سیاستگذاری فوری رخ ندهد، پاییز ایران بیش از همیشه تلخ، بیرحم و نابودگر خواهد بود.